Bregenzerwald is een regio in de Oostenrijkse deelstaat Vorarlberg.

Top 5 bezienswaardigheden bewerken

Wat zijn de hoogtepunten in het Bregenzerwald? Hier vind je de top 5 die wij voor je hebben samengesteld.

1. Sculpturenwandelpad ‘9bäume’ in Langenegg

Twee keer negen kunstenaars uit Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland en Italië maakten sculpturen van hout, het voornaamste basismateriaal in het Bregenzerwald. Elke kunstenaar wijdde zich zonder voorafgaand plan aan een boom naar keuze – een in het bos staande boom, een omgevallen stam, of hout in de vorm van zaagsel. Met als resultaat 2 keer 9 bijzondere sculpturen, die je langs een idyllisch gelegen wandelpad kunt bezichtigen. Meer informatie: www.9baeume.at

2. Moderne architectuur

Het smaakvolle samengaan van oude en nieuwe architectuur in het Bregenzerwald verrast en trekt de aandacht. Of het nu oud of nieuw is, een huis in het Bregenzerwald is voornamelijk van hout, het voornaamste basismateriaal in de region. De nieuwe huizen in het Bregenzerwald zijn vaak uitdagend, met een verbazende rijkdom aan ruimtelijke en functionele eigenschappen. Niet alleen op het uiterlijk, maar ook op energie-efficiëntie en duurzaamheid wordt een groot beroep gedaan. Voor de verwarming van het huis en de warmwatervoorziening wordt vaak gebruikgemaakt van hernieuwbare energiebronnen: zonnecellen, fotovoltaïsche installaties, aardwarmte en hout. De vanuit ecologisch oogpunt waardevolle en zinvolle bouwmaterialen en het bewust omgaan met energie is direct voelbaar. Bezienswaardige, gemeentelijke gebouwen met een moderne architectuur zijn bijvoorbeeld te zien in Andelsbuch (gemeentehuis), in Bizau (verenigingsgebouw), in Hittisau (brandweergebouw en gebouw voor culturele manifestaties), in Lingenau (kaaskelder), in Schwarzenberg (renovatie van Angelika Kauffmann zaal en museum), in Schoppernau (cultuurgebouw met Franz-Michael-Felder-museum) en in Sulzberg (gemeentehuis). Meer informatie: www.bregenzerwald.at/ architektur

3. De 'Wälderbähnle' - oude spoorlijn

De ‘Wälderbähnle’ is een met veel zorg onderhouden, meer dan 100 jaar oude spoorlijn tussen Andelsbuch-Bersbuch en Bezau. Deze spoorlijn met zijn historische diesel- en stoomlocomotieven is tussen 28 mei en 9 oktober tijdens de weekends, en van 28 juli t/m 1 september ook op de donderdagen in gebruik. Meer informatie: www.walderbaehnle.at

4. Energiecentrale in jugendstil

Het in 1908 geopende ‘Kraftwerk Andelsbuch’ was tijdens de Oostenrijks-Hongaarse monarchie een van de grootste en modernste energiecentrales. Hoewel het Kraftwerk Andelsbuch in de loop van de decennia steeds weer vernieuwd, gerenoveerd en uitgebreid werd, is het onmiskenbaar eigen karakter van het gebouw tot op de dag van vandaag bewaard gebleven. Rondleidingen zijn er van mei t/m september op iedere donderdag om 10.00 uur (uitgezonderd feestdagen). Meer informatie: www.andelsbuch.at

5. Culinaire wandelentochten

Bij het Bregenzerwald Tourismus kunnen deze zomer 2 culinaire wandeltochten als dagarrangement geboekt worden. Beide wandeltochten zijn inclusief een 3-gangen keuzemenu met regionale specialiteiten, dat in drie verschillende berghotels of restaurants wordt geserveerd.

  • De wandeltocht ‘Am Fuße der Kanisfluh’ duurt circa 3½ uur. Kosten zijn inclusief liftgebruik € 40,- p.p. of € 30,- voor houders van de ‘Bregenzerwald Gäste-Card’ en de ‘Bregenzerwald Saison-Card’.
  • De wandeltocht ‘Zur Vorsäßsiedlung Schönenbach’ duurt ca. 3¼ uur. De kosten bedragen € 48,- p.p. of € 36,- voor houders van de ‘Bregenzerwald Gäste-Card’ en de ‘Bregenzerwald Saison-Card’.

Bekijk hier het arrangement incl. overnachtingen al va. €147,- p.p. Meer informatie: www.bregenzerwald.at

Culinair bewerken

Kaas en keuken

In het uiterste westen van Oostenrijk, in de deelstaat Vorarlberg, ligt het Bregenzerwald. Wat kaas en kaascultuur betreft beheersen de bewoners van het Bregenzerwald hun vak. En de koks van de veelgeprezen herbergen en restaurants koken fantastisch.

De landbouw speelt nog steeds een grote rol in het Bregenzerwald. De boerenbedrijven zijn meestal maar klein – een boer heeft gemiddeld 9 koeien. Zij doen enorm hun best om fantastische producten te maken. Daarvan zijn de verschillende kaassoorten, yoghurts, kruiden, gedestilleerde dranken, vlees- en spekspecialiteiten goede voorbeelden. Boeren en gastronomen werken nauw samen. Op de meeste menukaarten vindt u regionale lekkernijen van eigen bodem, maar ook verfijnde creatieve specialiteiten.

Bergen en kaas Het culinaire uithangbord is de 'Bregenzerwälder Berg- & Alpkäse', een smakelijke harde kaas, die pittiger smaakt, naarmate hij langer gerijpt heeft. Deze kaas wordt gemaakt door 18 dorpskaasmakerijen en – in de zomer – door ongeveer 90 kaasmakerijen in de bergen. Ook rauwmelkse emmentaler, camemberts, koeien-, schapen- en geitenkaas horen bij de plaatselijke specialiteiten.

KäseStrasse Bregenzerwald De ‘KäseStrasse’ is niet letterlijk een straat, maar een samenwerkingsverband van experts in heel verschillende disciplines. De leden – waaronder kaasmakerijen, restaurants en boeren die hun producten rechtstreeks vanaf de boerderij verkopen – organiseren het hele jaar door activiteiten en proeverijen en wijden geïnteresseerden in de geheimen van het kaasmaken in. Van medio september tot eind oktober wordt in het Bregenzerwald de kaasherfst gevierd. Het begint met de terugkeer van de kuddes naar het dal en met de kaasmarkt in Schwarzenberg in september. Er staan kaasherfstweken op het programma, met lekkernijen zoals kazen van verschillende hoogtes bij de aangesloten restaurants, kaas- en wijnproeverijen op verschillende plaatsen, kaaswandelingen, rondleidingen door kaasmakerijen, muziek en cultuur in samenwerking met de musea van het Bregenzerwald.

'Berggut': regionale specialiteiten in de bergrestaurants Een echt lekker brood met boerenboter en bergkaas, een romige ‘kaiserschmarren’ met eieren van blije kippen, een sappige schnitzel van het Alpenvarken: onder de naam 'Berggut' zetten de onlangs geselecteerde herbergen en restaurants in de bergen van het Bregenzerwald regionale lekkernijen in de schijnwerpers. Op een eigen kaart staat informatie over welke ingrediënten van boerderijen en producenten in de regio komen – of zelfs uit de eigen tuin. Zoals bijvoorbeeld melk, boter en bergkaas, in verschillende stadia van rijpheid en afkomstig van verschillende Alpen. Verse geitenkaas, vlees van het Alpenzwijn, en van de kleinere boerderijen komen brood en eieren. Fruit, bessen, sla en kruiden.


Veenrestaurants in Krumbach Krumbach heeft in 2009 zijn veengebieden toegankelijk gemaakt. Dat was voor vier gastronomen in Krumbach de aanleiding om iets te doen rond het thema 'Moor' (veen). Zij noemen zich 'Moorwirte' (veenrestaurants) en bieden onder die naam rondleidingen, kookcursussen en veendagen aan. Het hele jaar door staat er op hun menukaarten minstens één gerecht dat betrekking heeft op het veen. Bovendien is er een seizoensafhankelijk veendrankje, dat verrast met geuren en smaken uit het veen. Hoogtepunten in het jaarprogramma van de veenrestaurants zijn de lente- en herfstveenweken, die plaatsvinden van 24 april tot en met 2 mei en van 15 tot en met 26 oktober.

Meer informatie: www.bregenzerwald.at of www.vorarlberg.travel

Culinaire tips bewerken

In het Bregenzerwald vind je veelgeprezen herbergen en restaurants die regionale lekkernijen van eigen bodem op tafel toveren.

NIEUW: Culinaire wandelentochten

Bij het Bregenzerwald Tourismus kunnen deze zomer 2 culinaire wandeltochten als dagarrangement geboekt worden. Beide wandeltochten zijn inclusief een 3-gangen keuzemenu met regionale specialiteiten, dat in drie verschillende berghotels of restaurants wordt geserveerd.

De wandeltocht ‘Am Fuße der Kanisfluh’ duurt circa 3½ uur. Kosten zijn inclusief liftgebruik € 40,- p.p. of € 30,- voor houders van de ‘Bregenzerwald Gäste-Card’ en de ‘Bregenzerwald Saison-Card’.

De wandeltocht ‘Zur Vorsäßsiedlung Schönenbach’ duurt ca. 3¼ uur. De kosten bedragen € 48,- p.p. of € 36,- voor houders van de ‘Bregenzerwald Gäste-Card’ en de ‘Bregenzerwald Saison-Card’. Meer informatie: www.bregenzerwald.at

Veenrestaurants in Krumbach

Krumbach heeft in 2009 zijn veengebieden toegankelijk gemaakt. Dat was voor vier gastronomen in Krumbach de aanleiding om iets te doen rond het thema 'Moor'(veen). Zij noemen zich 'Moorwirte' (veenrestaurants) en bieden onder die naam rondleidingen, kookcursussen en veendagen aan. Het hele jaar door staat er ten minste één gerecht op hun menukaarten dat iets met veen te maken heeft. Bovendien is er een seizoensafhankelijk veendrankje, dat verrast met geuren en smaken uit het veengebied. Hoogtepunten van het jaarprogramma van de veenrestaurants zijn de veendagen van juni t/m september. Op bepaalde dagen maak je tijdens een wandeling kennis met het veengebied, geniet je van een 2-gangen veenmenu met veen-aperitief en een lezing. Literair thema van de veendagen is misdaad – van ‘De moord in het veen’ tot en met ‘De hond van de Baskervilles’. Deelname kost € 35,- per persoon. Meer informatie: www.moorroom.at

Koken met Karin Kaufmann

Regionale en seizoensafhankelijke specialiteiten, bereid volgens oude recepten met hedendaagse aanpassingen – dat is het thema van de nieuwe reeks kookcursussen van Karin Kaufmann. Zij heeft het typische en met veel liefde gerenoveerde Gasthaus Engel in Egg in het Bregenzerwald voor haar kookcursussen omgetoverd tot een kookschool. Per maand staan er meerdere cursussen op het programma. De deelnamekosten inclusief genieten van het zelfgemaakte 4-gangen diner (incl. wijn) bedragen vanaf € 99,- per persoon. Meer informatie: Fraukaufmann

‘MundArt’ - met koksmutsen bekroond

‘MundArt’ heeft in het Bregenzerwald twee betekenissen: De eerste betekenis heeft betrekking op de bijzondere dialecten die hier worden gesproken. De tweede betekenis van ‘MundArt’ slaat op de creativiteit in de keuken, met een grote nadruk op eigentijds verfijnde, regionale specialiteiten. Acht hotels en restaurants uit het Bregenzerwald hebben ‘Mund Art’ tot hun motto gekozen. Alle acht bedrijven worden door families uit het Bregenzerwald geleid – enkele daarvan al generaties lang – en zijn onderscheiden door gourmet-gidsen. Een uitstekende keuken en een sfeervolle ambiance – dat is wat ze gemeen hebben. Hier eet je, hoe kan het ook anders, in de gezellige ‘Bregenzerwälder Stube’ of in een modern sfeervol restaurant.

Er wordt met de ‘MundArt’ uit het Bregenzerwald gesproken en gekookt door de volgende bedrijven: - Gasthof Adler en het Romantikhotel Hirschen in Schwarzenberg - Gasthaus Gams en hotel Post in Bezau - Gasthof Krone en hotel Das Schiff in Hittisau - Restaurant Schulhus in Krumbach - Hotel Krone in Au Meer informatie: www.mundart-restaurants.at

‘Berggut’ berghotels en -restaurants

Een echt lekker brood met boerenboter en bergkaas, een romige ‘kaiserschmarren’ met eieren van blije kippen, een malse schnitzel van het Alpenvarken en de fruitige ijscoupe met ijs van de boerderij: onder de naam 'Berggut' zetten geselecteerde herbergen en restaurants in de bergen van het Bregenzerwald smakelijke en kwalitatief hoogstaande producten uit de regio in de schijnwerpers. Op een eigen kaart staat informatie over welke ingrediënten van boerderijen en producenten in de regio komen – of zelfs uit de eigen tuin. Zoals bijvoorbeeld melk, boter en bergkaas, in verschillende stadia van rijpheid en afkomstig van verschillende Alpen. Verse geitenkaas, vlees van het Alpenzwijn, en van de kleinere boerderijen komen brood en eieren. Fruit, bessen, sla en kruiden.

In de zomer van 2011 bieden de berghotels en -restaurants naast de regionale kostelijkheden, voor de eerste keer ook themaweken aan die op de seizoenen afgestemd zijn:

• Daslookweek (30 mei – 5 juni 2011)

• Aspergeweek met verse kruiden (20 – 26 juni 2011)

• Bessenweek (18 – 24 juli 2011)

• Kaasweek (8 – 14 augustus 2011)

• Paddenstoel- en pompoenweek (5 – 11 september 2011)

• Wild- en slachtweek (26 september – 2 oktober 2011)

'Berggut'ondernemingen:

- Almhotel Hochhäderich in Hittisau, www.alpenarena.com

- Bergrestaurant Simma in Mellau, www.restaurant-simma.at

- Panoramarestaurant Bergbahnen Diedamskopf Au-Schoppernau, www.diedamskopf.at

- Panoramagasthof Elsenalpstube, Damülser kabelbanen, Uga-Express, www.uga-alp.at

- Wandelhut Hochalpe, www.jaegeralpe.at

Geheime tips bewerken

Ontmoet tijdens diverse wandeltochten de levensgrote gietijzeren figuren van de Britse kunstenaar Antony Gormley. Horizon Field van Antony Gormley: het aanbod in het weekprogramma

Au-Schoppernau Tourismus:

Informatietocht naar het kunstproject van Antony Gormley

- Data: iedere week op woensdag van 2 juni tot 9 oktober 2011

- Aanmelden: tot 17.00 uur op de voorgaande dag in het Tourismusbüro Au +43 (0)5515 2288

Warth-Schröcken Tourismus:

Wandeltocht met gids naar het kunstproject van Antony Gormley

- Data: iedere week op maandag van begin juli tot half september 2011

- Aanmelden: tot 17.00 uur op de voorgaande dag in het Tourismusbüro Warth +43 (0)5583 3515 - Kosten: voor gasten uit Warth-Schröcken gratis; voor gasten van buiten kost de deelname € 10,- per persoon Welke wandeltocht wordt gelopen, is afhankelijk van het weer (wordt op het laatste ogenblik bekendgemaakt)

Variant 1 (looptijd ca. 3 uur): Aan de voet van de Widderstein Start op de Hochtannbergpas richting Hochalppas, met uitstapje naar de Höfergrat – terug naar de Hochalppas, langs de Hochalpsee en naar de Widderstein-hut. Hier kunt u tijdens een gezellige rustpauze wat eten en van het schitterende uitzicht genieten. Aansluitend afdaling naar de Hochtannbergpas. Tijdens deze wandeltocht zijn 7 figuren van Gormley te bewonderen.

Variant 2 (looptijd ca. 3 uur): Aan de voet van de Karhorn Start op de Hochtannbergpas en via de Salobersattel verder naar de Saloberkopf. Van hieruit is het complete HORIZON FIELD zichtbaar – van de Kanisfluh tot aan de Albona. De wandeltocht voert vervolgens naar de Hochalp-hut voor een gezellige rust- en eetpauze. Aansluitend langs het bergplateau van de Hochalpe tot aan de Spitziger Stein, waar van een prachtig uitzicht op de overkant, de Hochtannbergpas (Höfergrat en Höferspitze, Hochalppas, Widderstein, Gemstelpas, Tschirggen,…) kan worden genoten. Naar Warth gaat u met de Steffisalp Express of u volgt gewoon de weg – met mogelijkheid voor een rust- en eetpauze bij de Punschhütte – tot aan Warth.

Bezau en Mellau Tourismus:

‘Zonsopgangwandeltocht naar Gormley’ desgewenst met Alpenontbijt

- Data: wekelijks op dinsdag en donderdag van 30 mei tot 29 september 2011 Duur: 4-5 uur, reistijd omhoog: ca. 1,5 uur

- Kosten: wandeltocht met gids: € 5,00 per volwassene, Alpenontbijt: € 8,00

- Verzamelpunt: ca. 3.30 uur bij het Tourismusbüro Mellau (wandeltocht op donderdag) resp. dorpsplein Bezau (wandeltocht op dinsdag) – rit omhoog naar Alpengasthof Edelweiß in Au met eigen auto (a.u.b. carpoolen)

- Aanmelden: tot 17.00 uur op de voorgaande dag in het Tourismusbüro Mellau +43 (0)5518 2203 resp. Tourismusbüro Bezau +43 (0)5514 2295

Meer informatie: www.bregenzerwald.at

Cultuur bewerken

Kunstzinnig: het Bregenzerwald / Vorarlberg

In het uiterste westen van Oostenrijk, in de deelstaat Vorarlberg, ligt het Bregenzerwald. Traditioneel, klassiek en modern - voor een landelijke regio heeft het Bregenzerwald een verrassend onprovinciale evenementenagenda. De omringende natuur speelt op zijn eigen manier altijd mee.

Schubertiade Schwarzenberg

De prominentste evenementenserie uit de cultuurkalender van het Bregenzerwald is de internationaal gerenommeerde Schubertiade in Schwarzenberg. De landelijke sfeer van het Bregenzerwald harmonieert op een unieke manier met de muziek van Schubert en zijn tijdgenoten. In het kader van de Schubertiade in Schwarzenberg vinden dit jaar van 18 tot en met 27 juni en van 27 augustus tot en met 12 september ongeveer 70 evenementen plaats, waaronder kamerconcerten, liederenavonden, pianoconcerten, orkestconcerten, lezingen en masterclasses. In de Angelika-Kauffmann-zaal, waar u door de ramen een fantastisch uitzicht hebt op de weiden en de bergen van het Bregenzerwald, zijn ook dit jaar weer voortreffelijke artiesten en ensembles te gast. Schubertiade-gasten kunnen kiezen uit diverse door Bregenzerwald Tourismus samengestelde arrangementen. Ze zijn inclusief verblijf en met per persoon 3 concertkaarten naar keuze.

Begaafde vrouwen

In het Bregenzerwald staan twee bijzondere vrouwen in het middelpunt van de belangstelling. De tentoonstelling 'Wahlverwandte', van 12 juni tot en met 26 oktober te zien in het Angelika-Kauffmann-Museum in Schwarzenberg, gaat over het leven en werk van barokschilderes Angelika Kauffmann. Het Frauenmuseum in Hittisau, het enige vrouwenmuseum van Oostenrijk, houdt zich bezig met het werk van tekenfilmtekenares, grafica en veelvuldig onderscheiden kinderboekenillustratrice Susi Weigel (1914 - 1990). Samen met Mira Lobe creëerde zij vooral klassieke kinderboeken. De tentoonstelling 'Ich bin ich' is te zien van 16 mei tot en met 26 oktober.

Eerlijk handwerk

Parallel aan de moderne architectuur ontwikkelde zich in het Bregenzerwald een op zichzelf staande, designgeoriënteerde ambachtsgemeenschap, die werken maakt waar zowel in Oostenrijk als in andere landen belangstelling voor is. Circa 100 van de meest innovatieve ambachtslieden uit het Bregenzerwald – van meubelmakers tot textielontwerpers – hebben zich verenigd in het samenwerkingsverband 'Werkraum Bregenzerwald'. Dit gemeenschappelijke platform organiseert tentoonstellingen, wedstrijden en lezingen. Een selectie van de werkstukken van de deelnemers is te zien in het depot van het atelier in Schwarzenberg. Het depot is van april tot en met oktober geopend op donderdag van 17.00 uur tot 19.30 uur, tijdens de Schubertiade dagelijks van 17.00 uur tot 19.30 uur en op aanvraag.


Sculpturen van hout

De sculpturenwandeling is nieuw in Langenegg. Twee keer negen kunstenaars uit Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland en Italië maakten sculpturen van hout, het voornaamste basismateriaal in het Bregenzerwald. Elke kunstenaar wijdde zich zonder voorafgaand plan aan een boom naar keuze – een in het bos staande boom, een omgevallen stam, of hout in de vorm van zaagsel. Met als resultaat 2 keer 9 sculpturen, die de bezoekers langs een idyllisch gelegen sculpturenwandelpad kunnen bezichtigen.

Culturele highlights – linktips: bewerken

Architectuur bewerken

In de architectuur en de ambachten in het Bregenzerwald is de geslaagde, absoluut gedurfde combinatie van traditie en moderne tijd goed te zien.

De beide disciplines zijn nauw met elkaar verweven en vormen het symbool voor datgene wat de inwoners van het Bregenzerwald absoluut goed kunnen: namelijk kunstzinnige, mooie en bijzondere zaken creëren, die tegelijkertijd doordacht en zinvol zijn. Deze wisselwerking is op veel plaatsen zichtbaar en merkbaar. Veel hotels, pensions en boerderijen combineren oud met nieuw of werden in de afgelopen jaren helemaal nieuw en met fijngevoeligheid gebouwd. Bijzonder mooi zijn de nieuwe, lichtdoorstroomde wellness-oorden met uitzicht op de natuur.

Bijzondere hotels en vakantiewoningen

De volgende hotels en vakantiewoningen onderscheiden zich door een aparte sfeer of een bijzondere specialisatie:

Het 4-sterren superior Hotel Gams in Bezau richt zich op romantiek en ‘tijd voor z’n tweetjes’. Het hotel werd in 2009 grootscheeps verbouwd. Naast het bestaande ‘Blütenschloss’ zijn er nu 4 ‘Top-of-Suites’ en een nieuwe ‘Blütenkokon’ met 28 behaaglijke suites. Het Da Vinci-Spa omvat nu een royale 2000 m². www.hotel-gams.at

Het 4-sterren Hotel-Gasthof Krone in Hittisau op het dorpsplein heeft in 2007 en 2010 in samenwerking met ambachtslieden van het ‘Werkraum Bregenzerwald’ de receptie, een vertrek in het restaurant en alle kamers gemoderniseerd. Voor deze voorbeeldige samenwerking met de ambachtslieden ontving het hotel meerdere architectuur- en innovatieprijzen. www.krone-hittisau.at

Het 4-sterren Hotel Krone in Au werd in de afgelopen jaren geleidelijk in de stijl van de moderne Vorarlbergse houtarchitectuur gemoderniseerd. Enkele jaren geleden is het hotel uitgebreid met de ‘Sky Spa’ met een prachtig uitzicht op de bergenwereld. In de herfst van 2009 werden veel kamers, de receptie, een gedeelte van het restaurant en de bar in een nieuw jasje gestoken. www.krone-au.at

• Hoe het is om in een 500 jaar oud ‘Walserhaus’ te verblijven, dat kunt u ervaren in Haus Hochberg in Schröcken. Het met veel liefde gerenoveerde huis (zonder maaltijden) biedt plaats aan 15 personen en is een combinatie van luxe en huttenromantiek. www.unterboden5.at

Ferienhof Schweizer, een boerderij in Schwarzenberg heeft een prachtige, houten schindelgevel. De vakantiewoningen met hun houten vloeren, de eenvoudige maar elegante houten meubelen en de goed op elkaar afgestemde kleuren zijn chic en zouden absoluut uit een woon- en interieurmagazine kunnen komen. www.ferienhofschweizer.at

Meer informatie over architectuur in het Bregenzerwald

Musea en tentoonstellingen bewerken

De diverse musea in het Bregenzerwald geven je een bijzonder kijkje in de regionale cultuur, tradities en ambachten.

‘Frauenmuseum’ in Hittisau

Het ‘Frauenmuseum’ in Hittisau is het enige vrouwenmuseum van Oostenrijk. Het museum maakt de culturele voortbrengselen en de leefomgeving van vrouwen zichtbaar. Thema van de zomertentoonstelling van dit jaar (10 juni t/m 26 oktober) is ‘FESTE. KÄMPFE. 100 Jahre Frauentag’ (FEESTEN. STRIJD. 100 jaar Vrouwendag). Foto’s, affiches, spandoeken, filmdocumenten, insignes en krantenberichten documenteren de bewogen geschiedenis van de Vrouwendag in Oostenrijk en in Vorarlberg. De tentoonstelling is een samenwerking met het ‘Johanna Dohnal Archiv’ en het ‘Österreichisches Museum für Volkskunde’. Meer informatie: Frauenmuseum

Angelika Kauffmann museum

Het Angelika Kauffmann museum in Schwarzenberg is een historisch gebouw uit de 16e eeuw met moderne expositieruimtes. De jaarlijks wisselende tentoonstellingen zijn in verschillende perspectieven gewijd aan het werk van de bekende barokschilderes Angelika Kauffmann, die wat haar familie betreft nauw met Schwarzenberg verbonden was. Van 11 juni t/m 26 oktober staat het thema ‘Liebende’ centraal waarin de expositie onder andere met een groot aantal amorfiguren, schoonheden en nimfen de geest van de rococo duidelijk maakt, die zijn spel met de liefde speelt.

Meer informatie: www.schwarzenberg.at of www.angelika-kauffmann.at

Juppenwerkstatt Riefensberg

Hoe de zeer waardevolle klederdracht van de vrouwen uit het Bregenzerwald wordt vervaardigd, kun je zien in de ‘Juppenwerkstatt Riefensberg’. Het gebouw – een voormalig bedrijfsgebouw van het Gasthaus Krone met een nieuwe, meer dan drie etages hoge façade van glas – is ook architectonisch buitengewoon bezienswaardig. Openingstijden: mei tot oktober Dinsdag 10.00 - 12.00 uur en vrijdag 10.00 - 12.00 uur, 14.00 - 16.00 uur en op aanvraag. Meer informatie: Juppenwerkstatt

Ambachten en het ‘Werkraum Bregenzerwald’

De nauwe en productieve samenwerking tussen architectuur en ambacht heeft in het Bregenzer¬wald een lange traditie. Zo heeft zich in het Bregenzerwald, parallel aan de nieuwe architectuur, een zelfstandige, design-georiënteerde ambachtenscene ontwikkeld – en de producten van deze ambachtslieden zijn zowel in het binnenland als in het buitenland zeer geliefd. Circa 100 van de meest innovatieve ambachtslieden – van meubelmakers tot en met textielontwerpers – hebben zich verenigd in het ‘Werkraum Bregenzerwald’. Als gemeenschappelijk platform organiseert het Werkraum exposities, wedstrijden/prijsvragen en voordrachten, en houdt het zich bezig met onderzoek en ontwikkeling. Onder leiding van de bekende Zwitserse architect Peter Zumthor wordt in Andelsbuch momenteel een eigen Werkraum-gebouw gebouwd.Een selectie van werkstukken van de ambachtslieden zijn tot aan de opening van het Werkraum-gebouw in het Werkraum-depot in Schwarzenberg te zien. Het depot is geopend van april tot oktober op donderdagen van 17.00 tot 19.30 uur. En tijdens de Schubertiade dagelijks van 17.00 tot 19.30 uur alsook op aanvraag.

Meer informatie: Werkraum

Kunst in de bergen van Vorarlberg: Horizon Field van Antony Gormley

De bekende Britse beeldhouwer Antony Gormley heeft – in samenwerking met het Kunsthaus Bregenz – in het hooggebergte van Vorarlberg zijn eerste landschapsproject in de Alpen gerealiseerd. ‘Horizon Field’ is bovendien het tot nu toe grootste landschapsproject in Oostenrijk. Het project is in augustus 2010 van start gegaan en zal tot april 2012 toegankelijk zijn. ‘Horizon Field’ omvat 100 levensgrote gietijzeren figuren, die een horizontale lijn vormen op een hoogte van 2039 meter. Enkele figuren staan langs de wandelpaden en in de buurt van de bergstations, de andere figuren zijn alleen vanuit bepaalde punten te zien maar niet te bereiken. In het Bregenzerwald staan de figuren van Antony Gormley in het wandelgebied op de Diedamskopf in Au-Schoppernau (te bereiken met de Diedamskopf-kabelbaan), in het wandelgebied van Warth-Schröcken (te bereiken met de Steffisalpbaan) alsook op de Kanisfluh en op de Widderstein. Enkele plaatsen (Au-Schoppernau, Warth-Schröcken en Mellau) bieden één tot twee keer per week ‘Horizon Field’-wandeltochten aan onder leiding van een gids.

Meer informatie over ‘Horizon Field’: www.kunsthaus-bregenz.at en www.bregenzerwald.at/kultur

Festivals en evenementen bewerken

Het culturele programma staat bol van de muzikale hoogtepunten. Allemaal festivals en evenementen die nauw verbonden zijn met de natuur.

Schubertiade in Schwarzenberg, juli/augustus/september De internationaal vermaarde Schubertiade Schwarzenberg is de meest prominente evenementenreeks van het culturele programma in het Bregenzerwald. De landelijke sfeer in het Bregenzerwald past uitstekend bij de muziek van Schubert en zijn tijdgenoten. In het kader van de Schubertiade Schwarzenberg vinden zo’n 70 evenementen plaats, zoals kamerconcerten, liederenavonden, pianoconcerten, lezingen en masterclasses. In de Angelika-Kauffmann-zaal, waarvan de ramen een schitterend uitzicht over de velden en bergen van het Bregenzerwald bieden, zijn ook dit jaar uitstekende solisten en ensembles te gast.

Meer informatie: www.schubertiade.at

Naar de Bregenzer Festspiele, juli/augustus

Midden in de natuur verblijven en toch van urbane cultuurverwennerijen genieten? Deze combinatie is in het Bregenzerwald absoluut geen probleem. De rit van het Bregenzerwald naar Bregenz duurt 15 minuten tot circa 1 uur. In 2011 ensceneren de Bregenzer Festspiele op de ‘Seebühne’ de opera ‘André Chénier’ van Umberto Giordano. Op het programma staan bovendien bijzondere operastukken, concerten, theater en de reeks ‘Kunst aus der Zeit’. Wil je dit niet missen? Bekijk dan hier het arrangement.

Meer informatie: www.bregenzerfestspiele.com of www.bregenzerwald.at/kultur

Bezau Beatz – Jazz- en bluesklanken in Bezau, juli/augustus Het dorpsplein was altijd al een ontmoetingsplek voor ontspanning en entertainment. Bezau blaast deze traditie weer nieuw leven in, maar dan wel met moderne muziek. Iedere dinsdag vanaf 21.00 uur – ongeacht het weer – zijn er jazz- en popconcerten te horen. Plaats van handeling is het dorpsplein – en daar kan ook gegeten en gedronken worden.

Meer informatie: www.bezau.at/bezaubeatz

Het grote ‘Mund-Werk 2011’ Van 7 t/m 10 juli vindt in Schoppernau het ‘Bregenzerwälder Bezirksmusikfest’ plaats, dit keer onder het motto ‘Mund-Werk’. Terwijl overdag volksmuziekgroepen uit heel Oostenrijk en ook uit Beieren van zich laten horen, is het ’s avonds de beurt aan de dj’s. Tijdens het openingsconcert op donderdag is ook de band HMBC (‘holstuonarmusigbigbandclub’) van de partij: met de hit ‘Vo Mello bis ge Schoppornou’ trokken deze jonge musici uit het Bregenzerwald in 2010 in Oostenrijk en de naburige landen zeer veel aandacht. Hoogtepunt is de grote feestelijke optocht op zondag, wanneer circa 2000 muzikanten en mensen in klederdracht te voet, op met bloemen versierde praalwagens en met paard en wagen door het dorp trekken.

Meer informatie: www.mundwerk2011.com

Lifestyle algemeen bewerken

Fijnzinnig: het Bregenzerwald / Vorarlberg

In het uiterste westen van Oostenrijk, in de deelstaat Vorarlberg, ligt het Bregenzerwald. Vlakbij de Bodensee, met Duitsland, Zwitserland en het vorstendom Liechtenstein als buren.

In het Bregenzerwald wonen ongeveer 30.000 mensen, verdeeld over 22 dorpen. De Bregenzerwalders zijn zelfbewuste, onafhankelijke mensen, die trots zijn op hun wortels en openstaan voor vernieuwing. De geslaagde en vaak ook wel gewaagde combinatie van traditioneel en modern is duidelijk te zien in de architectuur en het ambachtelijke werk. De beide disciplines zijn nauw met elkaar verweven en staan symbool voor datgene waar de bewoners van het Bregenzerwald bijzonder goed in zijn: het maken van artistieke, mooie en aangename dingen, die tegelijkertijd doordacht en zinvol zijn.

Fijnzinnig en modern

Het smaakvolle samengaan van oude en nieuwe architectuur in het Bregenzerwald verrast en trekt de aandacht. Of het nu oud of nieuw is, een huis in het Bregenzerwald is voornamelijk van hout. Het traditionele 'Bregenzerwälder'-huis – meestal een boerderij – bestaat uit één stuk: de stal en het gewoonlijk twee woonlagen bevattende woonhuis bevinden zich onder hetzelfde dak. Het meest opvallend zijn de met houtsnijwerk versierde gevels, die de huizen extra elegant maken.

De nieuwe huizen in het Bregenzerwald hebben minder krullen maar zijn toch vaak uitdagend, met een verbazende rijkdom aan ruimtelijke en functionele eigenschappen. Niet alleen op het uiterlijk, maar ook op energie-efficiëntie en duurzaamheid wordt een groot beroep gedaan. Voor de verwarming van het huis en de warmwatervoorziening wordt vaak gebruikgemaakt van hernieuwbare energiebronnen: zonnecellen, fotovoltaïsche installaties, aardwarmte en hout. De vanuit ecologisch oogpunt waardevolle en zinvolle bouwmaterialen en het bewust omgaan met energie zijn bijvoorbeeld zeer aangenaam voelbaar aan het binnenklimaat. In elk dorp zijn modern gebouwde woningen en hotels te vinden. Veel hotels combineren oud met nieuw. Heel mooi zijn bijvoorbeeld de nieuwe wellness-oases met uitzicht op de natuur.

Uitnodigend en inspirerend

De landschappen van het Bregenzerwald vormen een weldaad voor het oog – en voor de ziel. Een schitterende combinatie van zachte heuvels, weidse vlaktes, romantische rivierdalen en indrukwekkende bergtoppen. Ideaal voor wie graag beweegt en van de natuur geniet. Vooral de boeren zorgen voor het behoud en het onderhoud van het cultuurlandschap. Het in drie opeenvolgende periodes begrazen van de weiden is typerend voor het Bregenzerwald. De boeren trekken in het voorjaar vanuit het dal met hun koeien naar de middelhoge weiden, in de zomer naar de hoge weiden en daarna via de middelhoge weiden weer terug naar het dal.

Weldadig en ontspannend

Een aantal hotels in het Bregenzerwald heeft zich gespecialiseerd in het verwennen van hun gasten met weldadige behandelingen voor lichaam, geest en ziel. Ook natuurlijke geneesmiddelen en schoonheidsproducten hebben al een lange traditie. In twee fabrieken worden hoogwaardige cosmetica gemaakt van diverse grondstoffen. Ingo Metzler, de innovatieve boer uit Egg, ontdekte opnieuw dat melkwei vanouds een natuurlijk geneesmiddel is. Wei ontstaat bij het kaasmaken en bevat geen vet of eiwit, maar wel allerlei voedingsstoffen en vitamines. Met deze wei produceert Ingo Metzler verfijnde lichaamsverzorgingsproducten en weidrankjes. Paardenmelk werkt verzachtend bij huidziekten zoals constitutioneel eczeem en bij maagdarmproblemen. De familie Steurer uit Hittisau verwerkt de melk van hun paarden tot eersteklas natuurlijke cosmetica en biedt ook paardenmelk aan voor drinkkuren, eventueel ingevroren of gevriesdroogd.

Meer informatie: www.bregenzerwald.at of www.vorarlberg.travel

Lifestyle bewerken

De Bregenzerwalders houden er een bijzondere lifestyle op na. Bij alles wat zij doen staat de regio en de natuur in het middelpunt. Onderscheiden hotels in het Bregenzerwald

De volgende hotels in het Bregenzerwald zijn met verschillende prijzen onderscheiden:

• Het 4-sterren superior Hotel Sonne Lifestyle Resort in Mellau kreeg in 2009 de Vorarlbergse houtbouwprijs in de categorie ‘gemengde bouwwijze’. De zorgvuldige renovatie van het authentieke gedeelte en de natuurlijke stijl van de nieuwbouw kregen in het juryrapport een bijzondere vermelding. www.sonnemellau.com

• GEO SAISON verkoos het 4-sterren superior Hotel Post in Bezau tot het beste wellness-hotel van Europa en prees de luxueuze eenvoud ervan. In 2009 werd het hotel gemoderniseerd. Architect Oskar Leo Kaufmann, de broer van hotelmanager Susanne Kaufmann, ontwierp nieuwe kamers, een nieuw restaurant, een royaal zonneterras en een ruime buitensauna. www.hotelpostbezau.com

Cosmetica uit de natuur Natuurlijke geneesmiddelen en schoonheidsmiddelen hebben hier een lange traditie. Ingo Metzler uit Egg en Susanne Kaufmann van Hotel Post in Bezau richten zich op een combinatie van oude wetenschappen en moderne inzichten. De innovatieve boer Ingo Metzler heeft een oud, natuurlijk geneesmiddel herontdekt: wei. Dat ontstaat bij het maken van kaas, heeft geen vet en eiwitten, en bevat talrijke voedingsstoffen en vitamines. Ingo Metzler maakt van de wei fijne lichaamsverzorgingsproducten en drankenpoeders die ook online besteld kunnen worden. www.molkeprodukte.com

Ook Susanne Kaufmann heeft een eigen cosmeticalijn ontwikkeld. Een fris uiterlijk, en kruiden, oliën en essences uit de natuur van het Bregenzerwald zijn bepalend voor haar producten. De producten worden gebruikt in Hotel Post in Bezau en in de Susanne Kaufmann Day-Spa in Berlijn. Te koop zijn de producten in het Bregenzerwald en in de online-shop. www.susannekaufmann.com

Hippe klompen van vakman Devich in Bezau Het is al lang geleden dat klompen alleen maar in de stal of werkplaats gedragen werden. Dankzij het lichte wilgenhout is de moderne klomp een alledaagse schoen en een hip item geworden. En met verschillende kleuren, dierenvacht of leder krijgt de moderne klomp een individueel karakter – er werden zelfs al klompen voor bruiloften besteld. Vooral onder de jongeren neemt de populariteit van de moderne klomp toe. Ze zijn namelijk ook geschikt voor discogebruik. www.holzschuhe.at

Dit is een bruikbaar artikel. Het bevat informatie over hoe er te arriveren, en over de belangrijkste attracties, uitgaansgelegenheden en hotels. Een avontuurlijk persoon zou dit artikel kunnen gebruiken, maar duik erin en breid het uit!