Hawaï (staat)

Hawaï (staat)

Pali op Hawaï

Hawaï of Hawaii (HI, ook wel bekend als de Aloha State) is sinds 21 augustus 1959 de vijftigste staat van de Verenigde Staten. Het is een groep eilanden die in de Grote of Stille Oceaan liggen. Het grootste eiland heet ook Hawaï.

Met zijn situering in het midden van het noorden van de Stille Oceaan is Hawaï de noordoostelijke hoek van Polynesië. Het was vroeger een grote handelspost voor walvisvangst, suiker en ananas, nu is het economisch afhankelijk van toerisme en militairen uit de Verenigde Staten. De natuurlijke schoonheid van de eilanden is de grootste aantrekkingskracht van Hawaï.

Honolulu is de hoofdstad van de staat. Het is ook de grootste stad en een culturele aantrekkingspool.

Regio's

Hawaï is een archipel van meer dan negentien vulkanische eilanden boven een geologische 'hot spot' in de Stille Oceaan. De Pacifische plaat waarop de eilanden rusten beweegt naar het noordwesten. Dus over het algemeen zijn de eilanden ouder en kleiner (door erosie) als je van het zuidoosten gaat naar het noordwesten. Er zijn acht grote eilanden, zes daarvan zijn open voor toerisme.

Kaart van Hawaii

Eilanden

• Hawaï staat ook bekend als "The Big Island" is het grootste eiland.
• Oahu, met bijnaam 'de vergaderplaats', is het meest bevolkte en ontwikkelde eiland. Op de zuidelijke oever ligt Honolulu, vier op de vijf inwoners van Hawaï noemen het 'thuis'. Het is het overheids- en commerciële centrum van de staat en Waikiki Beach is de meest bekende toeristische bestemming van Hawaï. Buiten de stad liggen ananasvelden en de noordelijke oever van Oahu is bekend om de grootste golven ter wereld. De USS Arizona National Memorial op Pearl Harbor is ook een zeer populaire toeristische bestemming.

• Maui is het tweede grootste eiland in de keten en hier ligt de 3055m hoge vulkanische bergkrater Haleakala. De bijnaam is het 'valei-eiland' door de smalle vlakte tussen Haleakala en de West Maui bergen. Op het westelijke deel van eiland zijn de resorts Lahaina, Kaanapali en Kapalua. Op het zuidelijk deel liggen Kihei en Wailea. Op de oostelijke zijde ligt het kleine dorpje Hana, te bereiken via een van de meest kronkelende en mooiste wegen ter wereld.

• Kauai
• Molokai
• Lanai
• Niihau
• Kahoolawe

Steden

• Honolulu op Oahu, hoofdstad
• Kahuku op Oahu
• Kailua op Oahu
• Kaneohe op Oahu
• Kapaa op Kauai
• Lihue op Kauai
• Lahaina op Maui
• Kahului op Maui
• Kihei op Maui
• Hana op Maui
• Wailuku op Maui
• Hilo op The Big Island
• Kailua-Kona op The Big Island

Andere bestemmingen

• Waikiki op Oahu
• Ala Kahakai National Historic Trail op het grote eiland
• Haleakala National Park op Maui
• Hawaii Volcanoes National Park op het grote eiland
• Kalaupapa National Historical Park op Molokai
• Pu'uhonua o Honaunau National Historical Park op het Grote Eiland
• USS Arizona National Memorial pn Oahu
• Waimea Canyon op Kauai
• NaPali Coast op Kauai
• Kula Kai Caverns op het grote eiland

Info

Geschiedenis

Hawaï wordt sinds ca. 400 bewoond door Polynesiërs, waarschijnlijk uit de buurt van Tahiti. Deze waren bijzonder goede zeevaarders, en spraken een Polynesische taal, het Hawaïaans. Het Hawaïaanse klanksysteem kent slechts 7 medeklinkers, en de taal klinkt daardoor heel snel herkenbaar.

Hoewel wordt aangenomen dat de eilanden mogelijk door de Spanjaarden reeds in de 16e eeuw gezien zijn, is James Cook de officiële Europese ontdekker van de eilanden, die hij de Sandwich Islands noemde naar de toenmalige First Lord of the Admiralty, Lord Sandwich (1718-1792).

Onder invloed van de contacten met de Europeanen verenigde koning Kamehameha I alle voordien vaak onderling vijandige eilanden tot één koninkrijk. De Hawaïaanse koningen voerden een politiek van gastvrijheid voor vreemdelingen, waarbij zij echter bijvoorbeeld de Engelsen tegen de Amerikanen uitspeelden. Zo wist het eilandenrijk ondanks zijn strategische ligging het grootste deel van de 19e eeuw een onafhankelijke staat te blijven. In 1893 pleegden een aantal Amerikaanse suikerplanters een staatsgreep, plaatsten koningin Liliuokalani onder arrest en openden de deur voor Amerikaanse inlijving. De aanval op Pearl Harbor (op het eiland O'ahu) op 7 december 1941 door het keizerlijk leger van Japan had als gevolg dat de Verenigde Staten zich gingen mengen in de Tweede Wereldoorlog. Het gebied bleef een Amerikaans Territorium tot 1959. Inmiddels was de oorspronkelijke bevolking een minderheid (in 2000 23%) op eigen eiland geworden en besloot de bevolking een staat van de VS te worden (meer dan 93% van de bevolking stemde hiervoor), hetgeen gebeurde op 21 augustus 1959.

Er zijn echter groepen onder de Hawaiianen die de annexatie door de VS ongedaan willen maken en meer zelfstandigheid willen. Verschillende personen houden vast aan hun recht op de troon van Hawaï, omdat ze zouden afstammen van de afgezette koningsfamilie. De Akaka Bill van de senator Daniel Akaka zal (als die aangenomen wordt) de afstammelingen van de oorspronkelijke bevolking enige zelfstandigheid geven. Tegenstanders vinden dat dit een breuk in de bevolking zal veroorzaken die gebaseerd is op hun ras.

Slechts een van de eilanden, Niihau, heeft nog een geheel oorspronkelijk karakter; het is in zijn geheel privébezit en is niet voor buitenstaanders toegankelijk, tenzij op uitnodiging.

Geologie

Vulkaankegel Pu'u 'O'o op de Kīlauea in Hawaï.

De eilanden zijn van vulkanische oorsprong: Ze liggen op een zogenaamde hotspot, waar magma vanuit het binnenste van de aarde als lava naar buiten komt. Doordat de aardkorst ten opzichte van de hot spot beweegt, ontstond er zo een rij van eilanden van west naar oost, waarbij de oudste, dode vulkanen in het westen liggen en de jongste, actieve in het oosten. Momenteel zijn de vulkanen Kilauea en Mauna Loa op het grootste eiland Hawaï nog steeds zeer actief; mogelijk geldt dit ook voor Hualalai. Mauna Kea is een slapende vulkaan. Kilauea, in het Volcanoes National Park, heeft bijna continu uitbarstingen, die door toeristen goed bezocht kunnen worden. Mauna Loa heeft ongeveer elke 20 jaar een nieuwe uitbarsting, voor Mauna Kea wordt een uitbarsting elke 4000 jaar niet uitgesloten.

Nog 30 km verder naar het oosten, ver onder de zeeoppervlakte, werkt een nieuwe vulkaan, Loihi, aan de opbouw van een nieuw eiland dat over 10 000 jaar boven het zeeniveau uit zal komen.

Mauna Kea (witte berg) is, van de voet tot de top gemeten, de hoogste berg ter wereld: de berg rijst 10203 meter uit boven de zeebodem, en 4207 meter boven zeeniveau. Mauna Loa (lange berg) is de zwaarste berg ter wereld; hij is slechts enkele meters lager dan Mauna Kea, maar heeft een bredere basis.

De berg Haleakala (huis van de zon), een vulkaan op Maui, is bij toeristen bijzonder geliefd. Het is eenvoudig om in een gehuurde auto de 55 km lange weg naar de top af te leggen. Helemaal bovenop de berg is een parkeerplaats. Veel toeristen gaan naar de top van Haleakala om de zonsopgang of zonsondergang daar te bewonderen. De vulkaan is onderdeel van het nationaal park Haleakala.

Taal

Hawaïaans	Nederlands
Aloha	Goedendag
Mahalo	Dank u/je
Kane	Man
Pupu	Snack
Keiki	Mensen, kinderen
Wahine	Vrouw
Lanai	Balkon, buitenplaats
Luau	Traditioneel dansfeest

Doen

Een absolute must om op Hawaï te doen, is surfen. De eilandengroep is de bakermat van deze watersport.

Eten

Sinds Hawaï bij de Verenigde Staten van Amerika hoort, vind je ook Amerikaanse fastfood op Hawaï. Traditioneel bestaan de maaltijden echter uit (verse) vis en fruit.