Morvan
Het Regionaal Natuurpark Morvan (Frans: Parc naturel régional du Morvan) ligt in het hart van de regio Bourgondië van Frankrijk.
Info
bewerkenDe naam Morvan stamt uit het Keltisch: Mar = zwart en Vand = gebergte. Het park is opgericht in 1970 en bevat 117 deelnemende gemeenten. Het natuurpark beslaat gebieden in alle vier de departementen van Bourgondie: Nièvre, Saône-et-Loire, Yonne en Côte-d'Or. In het westen en het noorden grenst het aan de valleien van Bazois Auxois en in het zuiden en het oosten aan de vlaktes van Charolais en Autun. Sinds de laatste herziening van het park in 2008 beslaat het een oppervlakte van 290.900 ha, ofwel 9% van de totale oppervlakte van Bourgondië. Het telt 51.357 inwoners (2006).
De Morvan heeft een rijk ecosysteem: een combinatie van bossen, landbouwgrond, hagen en rivieren. Echter, de biosfeer wordt bedreigd door waterverontreiniging, ontwortelende hagen (die een toevluchtsoord zijn voor vele soorten dieren) en de aantasting van hardhoutbossen.
De oprichting van het regionale park van de Morvan met 64 deelnemende gemeenten werd geratificeerd op 16 oktober 1970. Op 28 april 1997 werd het aantal deelnemende gemeenten tot 94 uitgebreid. Hierbij kwam de nadruk op vijf hoofdaspecten te liggen:
- Behoud, controle en ontwikkeling van de natuurlijke omgevingen en het landschap
- De ontwikkeling van de harmonisatie van het bos
- Versterking van het toerisme met respect voor het lokale evenwicht
- Bevordering van de culturele, educatieve en informatieve aspecten
- Verbetering van de kwaliteit van het leefmilieu door betere facilitaire voorzieningen
Bij de laatste herziening in 2007 waarbij het aantal deelnemende gemeenten tot 117 werd uitgebreid werden drie aspecten toegevoegd:
- Acties voor het beheer en behoud van het cultureel en natuurlijk erfgoed
- Ondersteuning voor een sterk beheer van de duurzaamheid
- Waarborgen van actieve partnerschappen en kennisoverdracht
Deze maatregelen hebben er toe geleid dat het toerisme gestimuleerd werd en dat daarbij het milieu zoveel mogelijk zou worden ontzien.
Landschap
bewerkenDe Morvan is een bergachtig gebied dat eigenlijk een uitloper is van het Centraal Massief is. Het bestaat voornamelijk uit granietgesteente. De hoogste top is de Haut-Folin met een hoogte van 901 meter, gevolgd door Mont Préneley van 855 meter. Ook de Mont Beuvray, waarop de oude Keltische stad Bibracte wordt opgegraven, hoort met zijn 821 meter tot de hoge toppen. De Morvan kent van noord naar zuid vier gebieden: de Nedermorvan (Bas-Morvan), de Heuvelmorvan (Haut-Morvan Collinéen), de Bergmorvan (Haut-Morvan Montagnard) en het licht golvende Land van Luzy. Vooral de Bergmorvan is bedekt met grote hoeveelheden dicht gemengd bos, met daartussen grote weide-gebieden.
In de Morvan zijn veel waterwerken, waaronder stuwmeren zoals het Lac de Saint-Agnan en het Lac des Settons. Er ontspringen enkele rivieren zoals de Yonne, de Arroux de Cousin en de Auxois. Doordat industrie ontbreekt, is er nauwelijks luchtvervuiling. Ook is er weinig lichtvervuiling wat 's nachts bij een wolkenloze hemel een blik op de Melkweg geeft. De kerstbomenkweek gooit wat roet in het eten doordat die steeds verder wordt uitgebreid, vooral rond Planchez.
Flora en fauna
bewerkenDe Morvan kent een rijke flora en fauna. In het voorjaar bloeien er sleutelbloemen, orchideeën, voorjaarshelmkruid, essenbronbos, bosanemonen, klaverzuring, wilde hyacint, wilde narcis, parnassia, moeraskartelblad, hengel, betonie, muurleeuwenbek, enz. Maar ook de kardinaalsmuts, mare, de wilde klimplanten hydra, kamperfoelie, framboos, braam (eetbaar) en wilde aardbei komen er volop voor! De herfst is het ideale seizoen voor de vele soorten paddenstoelen en zwammen.
Vogels vinden er een paradijs: buizerds, haviken, valken, kiekendieven, wouwen, zelfs de slangenarend en visarend, ze cirkelen hoog in de lucht rond op zoek naar hun prooi… Ook veel uilensoorten komen hiervoor. Zeldzame vogels zoals hop, rode patrijs, ijsvogel, waterspreeuw, kruisbek, vliegenvanger, appelvink en ortolaan worden er waargenomen. Om vogelaars enthousiast te maken: gorzensoorten, alle soorten zwaluwen, spechten, mezen, boomklever, winterkoning, gekraagde roodstaart, vinken, puttertjes en natuurlijk de cultuurvogels als lijster, mussen, eksters, kraaien en Vlaamse gaaien komen veelvuldig voor.
Als zoogdieren wordt groot wild, zoals herten, wilde zwijnen, vossen en dassen zeer vaak waargenomen. Zo ook kleinere soorten, zoals hazen en konijnen, bunzings, marters en wezels. Eekhoorns, bisamrat, verschillende soorten muizen, en de minder bekende relmuis (een combinatie van een muis en een eekhoorn) zijn allesbehalve zeldzaam. Bij schemering worden de vleermuizen massaal actief.
Klimaat
bewerkenHet klimaat in de Morvan is afhankelijk van de hoogte. De tabel geeft het gemiddelde klimaat weer van de districtshoofdstad Avallon.
Maand | Jan | Feb | Mrt | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec |
Hoogste Temperatuur (C) | 5,6 | 7,7 | 10,9 | 14,7 | 18,6 | 22,1 | 24,9 | 24,3 | 21,4 | 16,3 | 9,7 | 6,2 |
Laagste Temperatuur (C) | 0,1 | 0,7 | 2,5 | 4,7 | 8,2 | 11,4 | 13,3 | 13,1 | 10,7 | 7,5 | 3,2 | 0,8 |
Zon (uur) | 53 | 86 | 126 | 167 | 192 | 222 | 255 | 224 | 181 | 126 | 71 | 55 |
Regenval (mm) | 54,2 | 50,1 | 49 | 43,4 | 74,9 | 62,5 | 47,2 | 54,9 | 52,1 | 58,1 | 52,8 | 57,3 |
Arriveren
bewerkenPer auto is het gebied vanaf het noorden en oosten het snelst bereikbaar via de A6 die loopt van Parijs naar Beaune. Neem de afslag naar Avallon voor het noorden en de afslag naar Saulieu voor het oosten. Vanaf het westen over de A77 via Nevers. In het zuiden vanaf de RN79 naar Luzy. Het park wordt doorkruist door regionale D wegen. Alleen in het uiterste zuiden vanaf Autun loopt de RN81 enkele kilometers het park in alvorens over te gaan in de D981.
Te voet kun je het park bereiken over de Franse wandelroute GR13 (zie hieronder).
Entree
bewerkenIedereen heeft vrij toegang tot het park. Men wordt wel geacht zich aan de gedragscodes te houden die beschreven zijn in het Code de Bonne Conduite. Ga voor informatie naar een toeristenbureau of het Maison du Parc.
- Maison du parc naturel régional du Morvan, 58230 SAINT-BRISSON, ☏ +33 386 787900, info@parcdumorvan.org.
Rondreizen
bewerkenDe meren
bewerken- Le Lac des Settons is een stuwmeer in de loop van de rivier de Cure. Het meer is zeer visrijk met onder andere karper, snoek, forel en diverse witvis. Het meer ligt op een hoogte van 586 meter, heeft een oppervlakte 320 ha en een gemiddelde diepte van 6 meter. Het bekken bevat zo'n 19,5 miljoen m³ water. De stuw, bestaande uit graniet, is in 1858 in gebruik gesteld door Napoleon III en is een van de oudste stuwen van Frankrijk. Het meer heeft een belangrijke recreatieve functie voornamelijk op het gebied van watersportactiviteiten. Het meer is zeer goed met de auto te benaderen. Er zijn geen steile hellingen en een bootje is eenvoudig te water te laten. Er is een jachthaven en een zeilschool. Aan de oevers van het meer zijn diverse rustige en eenvoudige campings met eigen zandstrandjes aan het meer. Rondom het meren liggen Hôtels, Gîtes, Chambre d'hôtes, restaurants en winkeltjes. Mogelijkheden:
- Zwemmen
- Huren van zeilbootjes, surfplanken, waterfietsen, catamaran, kajak
- Boottocht over het meer
- Vissen
- Wandelen, mountainbiken en paardrijden rondom het meer
- Le lac de Pannecière is een stuwmeer in het westelijke deel van de Morvan. Het meer is 520 hectare groot en heeft een capaciteit van 82,5 hm3. Het ligt aan de samenloop van de Yonne en Houssière. Het meer is het grootste en een van de meest recente grote meren van de Morvan en is net als de andere stuwmeren aangelegd om overstromingen te voorkomen. Het meer is minder toeristisch dan het Lac des Settons. Maar ook hier zijn campings, Hôtels en restaurants. Er wordt veel gevist in het meer en rondom het meer zijn mogelijkheden voor wandelen, mountainbiken en paardrijden.
- Le lac de Chaumeçon is een stuwmeer van 135 ha op de rivier de Chalaux. Het meer heeft een oppervlakte van 135 ha en een maximum capaciteit van 19 miljoen kubieke meter voor de waterkrachtcentrale. Net als de aangrenzende meren Pannecière en Crescent helpt de dam indirect om de rivieren de Yonne en de Seine te beheersen en zo overstromingen in o.a. de Parijs te voorkomen. Het meer wordt omgeven door een bos dat voornamelijk uit hardhout bestaat. Stroomopwaarts ligt de vallei van de Houssière of Oussière bekend om zijn bossen van els, es en wilgen en het beschermde balsemhout (Impatiens noli-tangere). Verder staat er de gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus) en de iep (Ulmus glabra). Het meer van Pannecière is het visrijkste meer van de Morvan. De meest voorkomende vissen zijn de karper (Cyprinus carpio carpio) met een gemiddeld gewicht van 9 kg. Vissen is, met vergunning, van april tot oktober op de rechteroever van het meer toegestaan.
- Le lac du Crescent is een stuwmeer bij de samenloop van de Chalaux en de Cure. Het strekt zich uit over een oppervlakte van 165 ha en met een maximale capaciteit van 14,25 miljoen kubieke meter wordt het gebruikt om hydro-elektrische energie op te wekken. Het voorziet de inwoners van Avallon van drinkwater.
- Le lac de Saint-Agnan is een stuwmeer aan de Cousin. De dam, aan het noordelijke uiteinde van het meer, is 1600 m lang en 16 m hoog. Het meer heeft een oppervlakte van 140 ha van een constant niveau. Het waterreservoir voorziet dertig van de omliggende dorpen van elektriciteit. De bodem van het meer ligt voornamelijk vol met keien en vele boomstronken.
- Le lac de Chamboux is een stuwmeer van ongeveer 75 hectare. Het is in 1985 aangelegd en daarmee het jongste de zes grote meren van de Morvan. Het meer is een reservereservoir voor drinkwater.
Wandelpaden
bewerken- De GRP Tour du Morvan – De Tour du Morvan is ongeveer 220 kilometer en gaat langs de zes meren van de Morvan. U kunt allerlei variaties lopen. Er zijn meer dan 30 wandelingen.
- De GR13 - Het park wordt van noord tot zuid doorsneden door de Franse wandelroute GR13 (sentier de Grande Randonnée 13), die deel uitmaakt van de Europese wandelroute E5. De GR13 loopt van Fontainebleau bij Parijs naar Bourbon-Lancy in Bourgondië. Iets ten noordoosten van Vézelay bereikt de route de Morvan en loopt via Saint-Pere naar Glux-en-Glenne. Vandaar over de Mont Beuvray (821 meter hoog) verder naar het zuiden en verlaat ten oosten van Luzy het park. De totale lengte van de GR13 in het park is ongeveer 140 kilometer. De route is wit-rood gemarkeerd.
- De Tour des Remparts – Een rondje van 6.5 kilometer langs de vestigingsmuren van Bibracte. De tocht is met gele markering aangegeven.
- De Chemin Bibracte-Alesia – Een culturele wandeltocht voor de ervaren wandelaar; 120 km vanaf de Keltische opgravingen bij Bibracte tot Alesia: een route die de nationale held Vercingetorix met zijn troepen heeft afgelegd. Bij Précy-sous-Thil in het noordoosten verlaat de route de Morvan.
Bekijken
bewerken- De stadjes - Er zijn slechts vijf gemeenten met meer dan 1000 inwoners in de Morvan. Tijdens een rondtour is ieder stadje is een bezoek waard. Er bevinden zich historische gebouwen, oude vestingwerken en musea of je vindt er nog het authentieke leven van een kleine Franse gemeente.
- Kastelen
- Château de Chastellux - Iets ten noordwesten van het meer van Crescent ligt Château de Chastellux, een kasteel uit de 11de eeuw. Het kasteel is in privébezit maar is sinds 2009 van april tot november te bezichtigen. Entree €8,00. Op maandag en dinsdag gesloten. Het kasteel heeft een prachtig park met twee te volgen wandelroutes (groen en rood). Ook dit kasteel stelt zich open voor privé-evenementen zoals trouwpartijen, concerten of exposities.
- Château de Bazoches - Het van oorsprong feodaal Château de Bazoches is gelegen op een beboste helling bij een oude Romaanse post bij het dorpje Bazoches. Het kasteel is goed zichtbaar vanuit Vézelay dat op 10 km afstand ligt. Het kasteel werd in 1180 gebouwd door Jean de Bazoches. In de loop van de jaren heeft het verschillende eigenaren gehad tot in 1675 koning Lodewijk XIV het Château aan Sébastien Le Prestre de Vauban schenkt. Vauban bracht er als militair ontwerper, vele veranderingen aan en maakte van het kasteel een militair garnizoen. Vauban gebruikte het kasteel voor studies en tekeningen van 300 vestingen en versterkte steden en ontwikkelde aanval- en defensiemethodes voor vestingwerken. De huidige eigenaars, nakomelingen van de oudste dochter van de Maréchal, Charlotte de Vauban, hebben veel weelderig meubilair van hun beroemde voorvader bewaard. Het Château is aangewezen als historisch monument en is van maart tot november gedeeltelijk te bezichtigen.
- Château de Lantilly - Op 3 kilometer ten oosten van Cervon ligt het uit de 13de eeuw daterende Château de Lantilly. Het kasteel is in juli en augustus op elke dag van de week m.u.v. dinsdag te bezichtigen van 14:00 tot 18:00 uur. Entree €5,50. Het kasteel stelt zich ook open voor overnachtingen en voor speciale gebeurtenissen zoals trouwfeesten, familiereünies e.d
- Kerken en kloosters o.a. in Vézelay - Vézelay is vooral bekend als bedevaartsoord en om zijn abdijkerk, de basiliek van Vézelay, een bouwwerk uit de 11e eeuw. Bovenop de 300 meter hoge heuvel ligt de beroemde abdijkerk Ste. Madeleine. Aan de voet van de heuvel, in de gemeente Saint-Père(-sous-Vézelay) staat het kerkje van Saint-Père. Dit zeer zuivere kerkje vertoont alle stijlveranderingen van de 13e tot de 15e eeuw.
- Musea o.a. in Château-Chinon - In Château-Chinon ligt Le musée du Septennat in een voormalig klooster (Rue du Château 6, tel: +33 386 851923). François Mitterrand, die na zijn burgemeesterschap van 1981 tot 1995 president van Frankrijk was, uitte zijn dankbaarheid door de vele geschenken van allerlei aard, die hij tijdens zijn presidentschap had ontvangen, aan het stadje te schenken. De geschenken zijn naar afkomst geordend en bevatten tapijten, meubels, vazen en objecten in goud en diamanten. Meerdere vertrekken zijn gewijd aan Afrikaanse geschenken. Ook decoraties, medailles en "sleutels van belangrijke steden" die hij tijdens zijn vele reizen heeft ontvangen zijn er te bewonderen. De naam van het museum Septennat staat voor de 7-jarige periode van het Franse presidentschap.
- Opgravingen van Bibracte - Bibracte was de naam van een Gallische vestingstad (oppidum). De naam Bibracte betekent mogelijk dubbel versterkt. De stad werd vermoedelijk in de eerste helft van de 2e eeuw v.Chr. gebouwd uit hout, steen en aarde. Van de 200 ha ommuurde ruimte waren er slechts 40 ha bebouwd. De resterende ruimte bood de gehele boerenbevolking uit de omgeving de mogelijkheid zich achter de wallen terug te trekken als er gevaar dreigde. In de woningen (met door houten palen gestutte aarden muren) woonden mogelijk 10.000 mensen. De wetenschappelijke opgravingen op de Mont Beuvray begonnen midden 19e eeuw en werden in 1907 stopgezet. Vanaf 1984 werden ze echter op initiatief van de Franse president François Mitterrand hervat. Het oude stratennetwerk wordt geleidelijk hersteld, een gedeelte van de oude wallen is gerestaureerd.
Doen
bewerken- Angie – le feu de l’eau, Lac de Chaumeçon (Vlak bij de dam), ☏ +33 682 160299, contact@angie-kayak.com. Rafting, kajak, hot-dog (wildwater kanoën), la nage en eaux vivre (wildwater zwemmen)
- Culinair, 2, rue Argentine, 21210 Saulieu, ☏ +33 380 905353, contact@bernard-loiseau.com. Reserveer een tafeltje bij 3-sterren restaurant Le Relais Bernard Loiseau
- Wandelen. Kies uit één of meerdere wandelroutes
Kopen
bewerkenRegionale producten zoals wijnen (Bourgogne Vézelay), forel (terrine de truite of mousse de truite), slakken (Feuilletés of fromentines d'escargots à la bourguignonne), appelazijn (vinaigre de cidre).
Eten
bewerken- Le Relais Bernard Loiseau, 2, Rue Argentine, 21210 Saulieu, ☏ +33 380 905353, contact@bernard-loiseau.com. Een 3-sterrenrestaurant van Patrick Berton ter ere van Bernard Loiseau die tot zijn dood in 2003 chef-kok was van La Côte d'Or.
- Auberge de l’Âtre, 89630 Lavaults, ☏ +33 386 322079, francis.salamolard@free.fr. Een zeer comfortabel restaurant met een klassieke keuken.
- Le Gourmillon, 89200 Avallon, ☏ +33 386 316201, contact@legourmillon.com. Een gerieflijk restaurant met een traditionele keuken.
- Chex Laxchumy, 59 Reu Paul Barreau, 58140 Lormes, ☏ +33 386 248801. Een onverwacht Indiaas familierestaurant met hartelijke bediening
Uitgaan
bewerkenIn de Morvan is het niet gebruikelijk tot diep in de nacht op een dansvloer te staan. In de grotere stadjes vind je bars maar vaak hebben die ook een restaurantfunctie. Toch vindt je onverwacht zeer authentieke cafeetjes waar je door de plaatselijke gasten zowel hartelijk als nieuwsgierig wordt verleid je mening over actuele wereldse problemen te geven. Trakteer op een pastis of rosé en merk aan den lijve dat het wel mee valt met de stugheid van de Franse plattelander.
- Cafe de la Poste, Rue du Pont National, Lormes.
- Le Petit Coin, Rue l’Hôtel de Ville, Précy-sous-Thil.
- Bar des Sport, Rue du Commerce, Luzy.
- Café des Sports, Place Jean Gautherin, Le Bourg 58230 Ouroux-en-Morvan, ☏ +33 670 796634, cafedessports@outlook.com. 09:00-22:30. Een dorpscafé met 's avonds een formule restaurant. Tevens L’ARC EN CIEL (Chambres d'Hôtes).
- Le recycl', Jazz club, 23 Rue Paul Barreau, 58140 Lormes, +33 6 13 35 47 53.
Overnachten
bewerkenDe onderstaande overnachtingsmogelijkheden zijn vrij willekeurig geselecteerd uit verschillende mogelijkheden van accommodaties. Er zijn vele websites waar u naar een bestemming kunt zoeken.
Campings
bewerken- Camping Chalets-Camping Plage Du Midi, 58230 Montsauche Les Settons (Rechteroever van het Lac des settons), ☏ +33 386 845197, campplagedumidi@aol.com.
- Camping du Lac, 71430 Palinges, ☏ +33 385 881449. Ook voor mensen met een beperkte mobiliteit
- Camping du Lac, Saint Agnan, ☏ +33 386 787370, info@campingbourgogne.fr.
- Camping Les Mesanges, 58230 Montsauche les Settons (Linkeroever van het Lac des Settons), ☏ +33 386 845577, info@campinglesmesanges.fr.
Chambres d’Hôtes/Gîtes
bewerken- Gîtes du Coucou, Le village d’en haut, 5830 Gien-sur-Cure, ☏ +33 386 784637.
- La Clef des Champs, Chenesaint, 21530 La Roche en Brenil.
- Le Gîte de Bourgogne, 43 rue de Brion, 71190 Etang-sur-Arroux, ☏ +33 385 823138.
- Ambiance Morvan, Ouroux en Morvan, ☏ +33 386 782221, ambiancemorvan@gmail.com.
- Morvan Rustique, La Boulas, 71990 Saint Prix en Morvan, ☏ +33 385 829618, info@morvanrustique.com.
- Gîte La Tulipe, Jallois 58230, Ouroux en Morvan, ☏ +31 162 514462, henvdplas@gmail.com. Juni t/m september. De gite is geschikt voor maximaal 4 personen. Het is een rookvrij huis. Huisdieren zijn niet toegestaan. €350,00/€450.00.
- Gite 'Le Châtelet', 58430 Arleuf, monique-elias@orange.fr.
- 1 La Mortaise, Mortaise (D980), ☏ +33 6 04 09 71 39, contact@mortaise.com. B&B met 4 gastenkamers en gite. €79,00.
- Maison Charlotte, La Croix Misteret, 58110 Dun-sur-Grandry (Het huis ligt aan de D11), ☏ +31 6 27 45 04 51. Maison Charlotte is een chambres d'hôtes / table d'hôtes, in een oude boerderij aan het randje van het Parc: het achteruitzicht is de Bazois, voor het huis zie je de heuvels en de bocages van de Morvan. vanaf €45,00.
- 2 Chambres d'hôtes Les Roches Morvan, Lieu dit Les Roches - Les Settons (Aan de D520 - Rive Gauche Lac des Settons), ☏ +33386845530, info@lesrochesmorvan.fr. Een chambres d'hotes en studio/appartement op bijna 250 meter loopafstand van het Lac des Settons. Het huis staat op circa 2 ha bos/park. In 2017 zijn kamers en studie/appartement gerenoveerd.
- Mortaise Bourgogne, 71540 Lucenay l'eveque, ☏ +33 6 04093971, contact@mortaise.com.
- 3 La Maison Blanche, Dennecy (Commune Onlay), ☏ +31653232166, morvanresidence@gmail.com. Mooie ruime fermette op eigen terrein van 6000 meter. Veel privacy en prachtig uitzicht. 2 slaapkamers en 2 badkamers. Ruime woonkamer met houtkachel. €585,- per week.
Hotels
bewerken- Les Glycines, Rue Saint Pierre, 89450 Vezelay, ☏ +33 386 323530.
- Hôtel d’Avallon Vauban, 53 rue de Paris, 89200 Avallon, ☏ +33 386 343699, contact@avallonvaubanhote.com.
- Les Grillon du Morvan, 58230 Les Settons (Rechteroever), ☏ +33 386 845143, info.lesgrillondumorvan@orange.fr.
Veiligheid
bewerkenRondom
bewerkenOp ruim 60 Kilometer van Avallon naar het noorden ligt Auxerre, een levendige stad aan de Yonne met een rijke geschiedenis, een middeleeuws centrum, een klokkentoren, de machtige Saint-Étienne kathedraal en oude kerken.