Polen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 16:
|electricity=230V/50Hz (Europese stekker)
}}
'''Polen''' [http://www.pot.gov.pl] is een groot land [[Centraal-Europa]]. Het heeft een kustlijn aan de Baltische Zee begrensd door [[Wit-Rusland]], [[Tsjechië]], [[Duitsland]], [[Litouwen]], [[Rusland]] ([[Kaliningrad]]), [[Slowakije]], en de [[Oekraïne]].
==Info==
[[File:Park zamkowy w Pszczynie 03promykjck.jpg|thumb
===Geschiedenis===
Regel 25:
Onder koning Casimir de Grote (1333-1370) moderniseerde Polen; de Universiteit van Krakau (1364) werd opgericht, de economie groeide sterk en het land werd uitgebreid in oostelijke richting. In 1386 werden Polen en Litouwen in personele unie samengevoegd in een gemenebest onder heerschappij van Władysław II Jagiełło, koning van Polen, grootvorst van Litouwen (1386-1444). Het Pools-Litouwse rijk was tussen 1386 en 1572 qua oppervlakte het grootste rijk in Europa, dat zich uitstrekte vanaf de Oostzee tot de Zwarte Zee, met het huidige Wit-Rusland en grote delen van het huidige Oekraïne binnen zijn grenzen. In 1569 werden de twee staten nauwer aan elkaar verbonden in het Pools-Litouws Gemenebest. Polen kreeg in 1791 de eerste geschreven grondwet in Europa. Het hervormingsproces stopte met de verdelingen van Polen onder Rusland, Oostenrijk en Pruisen (1772, 1792 en 1795, zie: Poolse delingen). Het tijdens de napoleontische oorlogen opgerichte Hertogdom Warschau werd door de Russische tsaren geannexeerd.
Tussen 1795 en 1918 vonden er twee grote opstanden plaats met als doel het herstel van een soeverein Polen. Beide opstanden, in 1830 en 1863 mislukten met grotere repressie van de overheersers tot gevolg. Polen kende echter een sterke bloei van het (veelal clandestiene) culturele leven, die van belang zouden zijn bij het in stand houden van het Poolse onafhankelijkheidsstreven. In 1915 werd door Oostenrijk-Hongarije en het Duitse Keizerrijk het Regentschap Polen opgericht in het voormalig Congres-Polen, maar oude Poolse gebieden zoals de provincie Posen (
Hoogtekaart van Polen in 1938/1939Na de Eerste Wereldoorlog werd in 1918 een nieuw groter Polen opgericht, dat zijn onafhankelijkheid tegenover de Sovjet-Unie succesvol verdedigde tijdens de Poolse-Russische Oorlog van 1919-1921. Bij de aanvang van de Tweede Wereldoorlog werd het land verdeeld tussen nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie. Na de Tweede Wereldoorlog, waarbij 20% van de bevolking was omgekomen en het land zwaar was getroffen, werden zowel de oostgrens als de westgrens naar het westen opgeschoven: het kreeg uitgestrekte gebieden van het overwonnen Duitsland (gebied 1931, zuidelijk Oost-Pruisen, Pommeren, Neder-Silezië, Opper-Silezië, Danzig, Neumark/Oost-Brandenburg), maar verloor anderzijds nog meer oostelijke gebieden (''Kresy'') aan de Sovjet-Unie (Litouwse, Oekraïense en Wit-Russische sovjetrepublieken). Dit had voor Polen enorme gevolgen: in de voormalige Duitse gebieden hadden voor de oorlog 9,2 miljoen Duitsers gewoond; zij werden verdreven, gedeporteerd en soms vermoord door de autoriteiten van de Volksrepubliek Polen, bijgestaan door het Sovjet-legerkorps. Aan de andere kant moesten bijna één miljoen Poolse burgers de gebieden die nu aan Wit-Rusland en Oekraïne kwamen verlaten; de door Polen verloren oostelijke gebieden waren echter reeds veelal grotendeels Wit-Russisch of Oekraïens bewoond.
In 1980 ontstond de arbeidersonrust in Gdańsk onder Lech Wałęsa en de vakbond Solidarność. In augustus 1989 won deze de verkiezingen, de eerste vrije verkiezingen achter het IJzeren Gordijn. Daarna volgde de ineenstorting van alle communistische regimes van de overige Centraal- en Oost-Europese landen, met als symbolisch hoogtepunt de val van de Berlijnse muur. In 1999 voegde Polen zich bij de NAVO, sinds 1 mei 2004 is het land lid van de Europese Unie.
Regel 117:
===Met de auto===
[[File:NowaMapaStan.svg|thumb|upright=1.3|]]
[[File:Znak D-39. Ograniczenia prędkości w Polsce od 2011.svg|thumb|]]
Zeer goed te bereiken via [[Duitsland]] en aldaar ook goede wegen.
Regel 122 ⟶ 123:
===Per bus===
Eurolines verbindt meerdere Nederlandse steden met meerdere Poolse steden.
===Per boot===
Regel 149 ⟶ 150:
====Kaartjes====
Kaartjes worden verkocht aan het loket. Hier wordt meestal alleen Pools gesproken. Vertel aan het loket met welke treinsoort je gaat rijden. Men kan ook bij de conducteur een kaartje kopen. De toeslag bedraagt dan 5
Let op: Kaartjes voor de ene treinsoort zijn niet geldig in de andere. In een pospieszny trein kan men bijbetalen. De boete kan variëren van 5 tot 90
Gewone kaartjes zijn in het geheel niet geldig in Expresstreinen. Men verlangt dan dat er een nieuw kaartje gekocht wordt.
Regel 170 ⟶ 171:
==Eten==
* '''Placki
* '''Zapiekanka''', een stokbroodje gebakken met champignon en ui met kaas erop en tomatenketchup
* '''Pierogi''', gevulde deegkussentjes gevuld met aardappelen of vlees of als toetje gevuld met fruit.
* '''Knysza''', broodje gevuld met vooral kool, knoflooksaus en wat men er verder bij kiest.
* '''
==Drinken==
*''Wódka'' (Vodka): Een Poolse uitvinding, vooral ijskoud uit de vriezer erg lekker
*''Piwo'' (Bier); o.a. Lech, Tyskie, Żywiec, Warka
*Wild Dog: Shot met vodka, grenadine limonade en Tabasco
==Overnachten==
Veel kleine betaalbare hotelletjes of kamers "
Ook het agrotoerisme is in opkomst.
Regel 200 ⟶ 201:
==Communicatie==
{{Str}}
| |||