Europa: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Cloris99 (overleg | bijdragen)
k Spelfout "Uitstekende" moet zijn Uitstekend
FredTC (overleg | bijdragen)
Diverse verbeteringen
Regel 11:
|cities = [[Amsterdam]], [[Brussel]], [[Parijs]]
}}
'''Europa''' heeft een oppervlakte van 10.180.000&nbsp;km<sup>2</sup>², en strekt zich uit van Azië tot de Atlantische Oceaan en van Afrika tot de Noordelijke IJszee. De Europese landen verwelkomen meer dan 480 miljoen internationale bezoekers per jaar, meer dan de helft van de mondiale reizigersmarkt. Europa is een continent dat reizigers ongelooflijk veel te bieden heeft: een eeuwenoud cultureel erfgoed, prachtige natuurgebieden, een diversiteit aan wereldtalen en wereldwijd verspreide culturen die geen enkel ander werelddeel in die mate kent. De open grenzen en de goede infrastructuur maken reizen door dit gebied ook nog eens eenvoudig en snel. Binnen de kortste keren begeef je je van land naar land. Hoewel Europa qua oppervlakte een van de kleinste werelddelen is, bestaan er boeiende verschillen tussen de culturen van de landen.
<gallery>
Bestand:Stonehenge2007 07 30.jpg|Stonehenge
Bestand:De Zoeker LCD.jpg|Windmolen
Bestand:Colosseum in Rome, Italy - April 2007.jpg|Colosseum
Bestand:Parthenon from west.jpg|Parthenon in Athene
</gallery>
 
==Regio's==
Regel 226 ⟶ 220:
region9color=#ac5c91 |
region9items=[[Armenië]], [[Azerbeidzjan]], [[Georgië]] |
region9description=Een bergachtige regio tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee die de grens vormt tussen Europa en Azië. De Kaukasus is een warme en vriendelijke regio, maar ook een plaats met veel conflicten. Het biedt zeer diverse landschappen en een rijke cultuur van oude kerken, kathedralen en kloosters, maar ook minaretten en moskeeën. Populaire steden in de (zuidelijke) Kaukasus zijn [[Tbilisi]], [[Bakoe]] en [[Batoemi]]. Ongerepte natuur trefttref menje in de regio's Svaneti, Kazbegi, Dilijan en Quba. |
 
region10name=[[Oost Middellandse Zee]] |
Regel 265 ⟶ 259:
{{Positiekaart~|Europa|lat=64.258056|long=-21.125|marksize=8|label=Þingvellir|mark=Blue pog.svg}}
}}
[[Bestand:Tour Eiffel Wikimedia Commons.jpg|miniatuur|Eiffeltoren in [[Parijs]] ]]
 
<!--niet meer dan 9 steden a.u.b. Bespreek eventuele wijzigingen op de overlegpagina-->
Regel 312 ⟶ 305:
Na enkele eeuwen trad er langzaam maar zeker '''verval''' op. Het Romeinse rijk was het eerste rijk dat een dergelijk enorme oppervlakte had. De komst van het christendom betekende een grote omwenteling voor het Rijk. Aanvankelijk werden de christenen zwaar vervolgd, omdat deze geen goddelijke eer aan de keizers en de Romeinse goden wilden bewijzen. In 313 werd het christendom door Constantijn erkend en in 392 werd het zelfs door Theodosius I tot staatsgodsdienst verheven. Toen braken er voor niet-christenen zware tijden aan. Ook de houding van burgers tegenover het leger maakte een verandering door—christenen vonden het niet wenselijk om in het leger of voor de staat te werken. Het Rijk ging daarom hoe langer hoe meer vertrouwen op vreemdelingen (Germanen) in belangrijke posities in het leger. Dit leidde tot grote politieke complicaties, die in 476 tot de ondergang van het westelijk deel leidde met de val van de laatste hoofdstad Ravenna. Het oostelijk deel, dat we nu het '''Byzantijnse Rijk''' noemen, kwam ook dichtbij de ondergang, maar beleefde daarna nog verscheidene bloeiperioden. In de Vroege Middeleeuwen was het steeds een van de belangrijkste spelers op het Europese politieke toneel. Nadat Constantinopel in 1204 geplunderd was door de kruisvaarders, trad het verval van het rijk in. De laatste resten van het rijk gingen in 1453 (Constantinopel) en 1461 (Griekenland) ten onder.
 
De aanwezigheid van de Romeinen in dit grote gebied is niet alleen zichtbaar door een groot aantal '''monumenten en ruïnes''', zoals de '''Porta Nigra''' in [[Trier]] en de '''muur van Hadrianus''' in het [[Verenigd Koninkrijk]], maar ook door '''beïnvloeding van de talen'''. Zo zijn Romaanse talen als het Frans, Italiaans en Spaans ontstaan uit de taal die de daar gelegerde Romeinse soldaten en kolonisten spraken. De noordelijke grens van het Romeinse Rijk kankun menje tot de dag van vandaag volgen, omdat dit nog steeds de taalgrens is tussen de Romaanse talen, die afgeleid zijn van het Latijn, en de Germaanse talen die buiten het rijk gesproken werden. Nog tot voor kort werd het Latijn en het Grieks als internationale taal door de elite gebruikt, waardoor in de wetenschap nog steeds veel vaktermen ontleend zijn aan deze talen. De Klassieke oudheid kan dan ook gezien worden als het fundament van de Westerse beschaving.
 
====Middeleeuwen====
Regel 324 ⟶ 317:
Na het jaar 1000 kwam er meer '''stabiliteit''' in het middeleeuwse Europa. Aan de invallen van de Vikingen, die lange tijd West-Europa hadden geteisterd, kwam een einde. In Spanje werd de '''Reconquista''' ingezet, het terugdringen van de Moren uit Spanje. Door de verbeterende landbouwmethoden begon de bevolking gestaag toe te nemen. Talrijke nieuwe dorpen en steden werden gesticht. De bestaande, meestal door de Romeinen gestichte steden begonnen ook weer te groeien. Eveneens kwam de langeafstandshandel opnieuw op gang. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de reis van Marco Polo naar China. Vooral Noord-Italië, met de Repubbliche Marinare, en het graafschap Vlaanderen, met Brugge als knooppunt van de handel tussen Noord- en Zuid-Europa, groeiden in korte tijd uit tot rijke gebieden. Vanaf 1080 ontstonden de eerste universiteiten en werd vooruitgang gemaakt in kunst en architectuur. In deze periode werden de grote romaanse en later gotische kathedralen gebouwd. Door de toenemende welvaart konden welvarende en machtige steden stadsrechten afdwingen.
 
De '''late middeleeuwen''' (van circa 1270 tot 1500) waren een periode van crisis in Europa. De '''pest''' (1347-1352) ofwel zwarte dood zorgde in die tijd voor tientallen miljoenen slachtoffers. Niemand wist wat te doen tegen dit virus, de wetenschappelijke kennis was ontoereikend (als men in die tijd al van wetenschappelijk kennis kankon spreken). De verspreiding van het virus ging razendsnel, en heel Europa kwam in de ban van de zwarte dood. Arm en rijk werden getroffen. Er was al transport van mensen door Europa heen. Sommigen ontdekten toevallig methoden om het virus in te duiken: isolatie en er is ook sprake van soortelijke vaccins. Hele gezinnen werden getroffen. Veel huizen, grond, voorzieningen, boerderijen, akkers, ambachtelijke werkplaatsen, nalatenschappen bleven onbeheerd en leeg achter.
 
====Moderne tijd====
Regel 334 ⟶ 327:
De geallieerden, waar Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Rusland toe behoorden, wonnen de oorlog van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije. Duitsland werd omgevormd tot de democratische Weimarrepubliek, moest grondgebied inleveren en werd door het Verdrag van Versailles verplicht tot het betalen van zware herstelbetalingen. De bepalingen uit het verdrag werden door de Duitsers als vernederend ervaren. De herstelbetalingen leidden in 1923 tot hyperinflatie in de Weimarrepubliek—toch zou de daaropvolgende periode bekend komen te staan als de '''roaring twenties''', waarin vrouwen zich ontdeden van het korset, de haren kortgeknipt werden en de rokjes reikten tot aan de knieën. Aan deze periode kwam in 1929 een einde met de beurskrach van New York, die wereldwijde catastrofale gevolgen had en de Grote Depressie inluidde. Met name Duitsland werd hard geraakt—in de toch al instabiele Weimarrepubliek kwam in 1932 Adolf Hitler aan de macht van de nationaal-socialistische partij. Dit leidde in 1939 tot het uitbreken van de '''Tweede Wereldoorlog'''.
 
{{Infobox|Europese vlag|[[afbeelding:Flag of Europe.svg|thumb]]Een vaak gemaakte vergissing is dat men er vanuit gaat dat het aantal sterren op de Europese vlag staat voor het aantal lidstaten van de Europese Unie. Het aantal sterren staat daar echter geheel los van. De Europese vlag is in 1955 gekozen door de Raad van Europa als symbool voor het gehele continent. Er is gekozen voor twaalf sterren, omdat dit cijfer traditioneel symbool staat voor perfectie, volledigheid en eenheid. Zo vindtvind menje het cijfer onder meer in het aantal maanden in een jaar en het aantal uren op een klok. Pas in 1985 werd de vlag door de Europese regeringsleiders benoemd tot officieel embleem van de Europese Gemeenschap, de voorloper van de huidige Europese Unie.}}
 
Hoewel de Tweede Wereldoorlog enorme gevolgen had voor Europa, maakte het continent na de oorlog een snelle economische groei door, deels door het Marshallplan. Met de Verenigde Naties, het IMF en de Europese Gemeenschap kwam er een politieke structuur op die tot vandaag de dag actief is. Pas sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is er sprake van relatieve stabiliteit in Europa.
Regel 390 ⟶ 383:
===Per trein===
 
Het treinnetwerk van Europa is heel uitgebreid. Er zijn verscheidene hogesnelheidstreinen die de grote steden van Europa met elkaar verbinden tegen een snelheid van 250–300&nbsp;km/u, dit is de Belgische Thalys (verbind [[Parijs]], [[Brussel]], [[Keulen]] en [[Amsterdam]], de Eurostar (tussen Brussel-Zuid en Londen via de kanaaltunnel), de TGV in [[Frankrijk]] die ook verbindingen heeft met Zürich in Zwitserland en Milaan in Italië en de Duitse ICE verbindt de grote steden in [[Duitsland]] en heeft ook verbindingen met grote steden die liggen in het grensgebied van de buurlanden van Duitsland . Verder zijn er natuurlijk ook de gewone treinen waarmee je gans Europa kan bereiken. Het treinnetwerk van Europa is de verantwoordelijkheid van de landen zelf en is meestal in handen van de overheid. Er bestaan ook private spoorwegmaatschappijen zoals in Groot-Brittannië en Zwitserland. Over de landsgrenzen heen kankun menje reizen dankzij de samenwerkingsverbanden tussen de verschillende spoorwegmaatschappijen maar menje kankunt niet spreken van een uniform Europees spoorwegnet. Vele landen van Europa hebben verschillende technologieën (4 verschillende stroomspanningen, onderling verschillend in België, Frankrijk, Duitsland,... en andere spoorwegbreedte in Rusland, Spanje en Portugal), daarvoor worden dan speciale treinstellen ontwikkeld die kunnen rijden in meerdere landen.
 
* CityNightLine ([[Duitsland]],[[Nederland]],[[Oostenrijk]],[[Zwitserland]],[[Denemarken]],[[Tsjechië]]).
Regel 406 ⟶ 399:
====InterRail Pass====
 
Met een InterRail pass reistreis uje gedurende 16 of 22 dagen of een hele maand vrij rond in een selectie uit 28 Europese landen, plus Turkije. Deze landen worden onderverdeeld in 8 zones, die uje onderling kan combineren. De prijs van uwje InterRail pass hangt af van het aantal zones dat uje kiest, maar ook van uwje leeftijd (jonger of ouder dan 26).
 
Je hebt de keuze tussen:
Regel 507 ⟶ 500:
 
==Bekijken==
<gallery>
Bestand:Stonehenge2007 07 30.jpg|[[Stonehenge]]
Bestand:Kinderdijk, Van R naar L Overwaard Molens Nr. 8 tm 4 en Nederwaard Molen No.5.JPG|Windmolens in [[Kinderdijk]]
[[Bestand:Tour Eiffel Wikimedia Commons.jpg|miniatuur|Eiffeltoren in [[Parijs]] ]]
Bestand:Colosseum in Rome, Italy - April 2007.jpg|Colosseum in [[Rome]]
Bestand:Parthenon from west.jpg|Parthenon in [[Athene]]
</gallery>
 
==Doen==
Regel 516:
 
==Eten==
Er zijn verschillende soorten keukens in Europa. Met name de Franse, Italiaanse en FranseGriekse keuken zijn populair bij de Europese Bevolking.
 
==Uitgaan==
Regel 526:
In bijna heel Europa kan er gebeld worden naar het alarmnummer 112 in geval van nood.
 
In Macedonië beltbel menje 5555 bij calamiteiten, terwijl in Moldavië verschillende nummers voor de verschillende diensten gelden. De brandweer roeptroep menje daar op door 789 te draaien, de politie heeft als nummer 0101, de ambulance 4321.
 
==Gezondheid==
Het sanitaire niveau kan binnen Europa enorm verschillen. Waar menje in het noordwesten uit de kraan kan drinken, worden hygiënische regels in het zuidoosten vaak niet nageleefd of zijn de regels vaker gebrekkig. Toch is ook in het zuidoosten de hygiëne vaak beter dan op vele andere plaatsen in de wereld. Malaria komt niet op grote schaal in Europa voor. Wel worden er voor Turkije vaccinaties geadviseerd, zoals tegen Hepatitis A. Ook kan er reizigersdiarree optreden in Zuid- en Oost-Europa, hoewel dat alleen geldt voor reizigers uit ontwikkelde landen.
 
==Contact==