Taalgids Hongaars: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Grammatica: aanpassing ww vervoeging
→‎Grammatica: aanpassing
Regel 7:
*# de '''klemtoon''' valt altijd op de eerste lettergreep, hoe lang het woord ook is, en ook bij leenwoorden uit andere talen,
*# de uitspraak is '''fonetisch'''; de letters in het Hongaars worden altijd op de zelfde manier uitgesproken. Alleen de ''j'' en de ''ly'' hebben dezelfde uitspraak: als de Nederlandse 'j',
*# bijna alle Hongaarse '''klanken''' heb je ook in het Nederlands. Het lastigst is de ''a''; deze wordt uitgesproken als in het Engels woord what. De andere klinkers zijn ongeveer als in het Nederlands,. alleenHet wordenenige lastige daarbij is, dat ze vaak anders worden geschreven,.
*# er zijn geen tweeklanken, en elke letter (grafeem) wordt apart uitgesproken.
* Er is geen '''grammaticaal geslacht''' zoals je dat in bijvoorbeeld het Nederlands hebt met een onderscheid tussen mannelijk, vrouwelijk en onzijdig (''de-'' en ''het-''woorden). Ook de woorden 'hij' en 'zij' hebben in Hongaars maar één vertaalequivalent: ''ő''.
Regel 16:
Moeilijkere dingen zijn bijvoorbeeld:
* Er zijn '''40 letters''' (grafemen) in het Hongaarse alfabet (''ábécé''). Zo worden de ''Cs, Dzs, Gy, Ly, Ny, Sz, Ty'' en ''Zs'' als aparte letters beschouwd en ze worden dan ook apart opgenomen in de woordenboeken.
* Verder heeft alleen het Hongaars de letters ''ő'' (uitgesproken als 'eu') en ''ű'' (uitgesproken als lange 'uu'), die in geen andere taal worden gebruikt; (deze letters zijn de lange varianten van ''ö'' en ''ü'').
* Het grote aantal '''naamvallen''' (ruim 20) is in eerste instantie overdonderend, maar veel ervan komen overeen met de Nederlandse voorzetsels (zoals 'in', 'uit', 'op', 'van af', 'bij') en blijken dan niet meer zó ingewikkeld; eigenlijk betreft het hier geen "echte" naamvallen zoals die in veel Indo-Europese talen voorkomen.
** Wel is het nodig ook de Nederlandse begrippen onderwerp, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp te kennen om de regels hier goed toe te passen.
* De '''werkwoordvervoeging''' wordt mede bepaald door de aard van het '''lijdend voorwerp'''. WaarschijnlijkJe wordt jevaak toch goed begrepen als je het verkeerdniet geheel correct zegt.
** De '''onbepaalde vervoeging''' is de meest eenvoudige en wordt gebruikt als er geen lijdend voorwerp is/ of kan zijn bij de werkwoordsvorm, of als het lijdend voorwerp 'onbepaald' is. VoorbeeldVoorbeelden: ''Jövök''=Ik kom (geen lijdend voorwerp mogelijk); ''Latok.''=Ik zie (dus iets onbepaalds); ''Latok két házat''=Ik zie twee huizen (onbepaald welke twee huizen)
** De '''bepaalde vervoeging''' komt zeer veel voor. enHet wordt gebruikt als er een 'bepaald' lijdend voorwerp is. Voorbeelden: ''Latom.''=Ik zie (het / hem / haar / dat wat al eerder genoemd is); ''Latom a házat''=Ik zie het huis ('het' is bepaald).
** Een extra vorm is ''Látlak.''=<u>Ik</u> zie <u>jou</u> (Onderwerp: <u>ik</u>, lijdend voorwerp: <u>jou</u>); ''Szeretlek''=<u>Ik</u> houd van/bemin <u>jou</u>.
* Voor ons komen in het Hongaars '''weinig herkenbare woorden''' voor.
** Voorbeelden: Het woord uit het Hongaars, dat in veel talen voorkomt is ''kocsi'' dat je uitspreekt als 'kotsji', het betekent wagen; in het Nederlands is dat koets geworden, in het Engels coach.<br>Ook het woord ''gulyás''='goulash' kennen wewij.
* '''Leenwoorden''' uit andere talen komen rijkelijk voor in het Hongaars, zoals Latijnse (''iskola''=school), Turkse (''alma''=appel), Slavische (''kolbász''=worst, ''patak''=beek, ''rák''=krab, kanker), Franse (''sjofőr''=chauffeur, ''fotel''=fauteuil, ''szaniter''=sanitair), Duitse (''eper''=aardbei, ''muszaj''=moeten) en Engelse (''dzsem''=jam, ''bukméker''=bookmaker, ''lízing''=leasing) woorden. De spelling wordt vrijwel altijd aangepast aan het Hongaarse fonetische systeem.
* De '''woordvolgorde''' in een Hongaarse zin lijkt vaak voor ons omgekeerd; je moet bij het lezen vaak achteraan in de zin beginnen.