Taalgids Hongaars

Taalgids Hongaars

Het Hongaars (Hongaars: magyar) is een Fins-Oegrische taal die wordt gesproken in Hongarije en in delen van Roemenië, Slowakije, Servië en Oekraïne. Het Hongaars heeft zo'n 14,5 miljoen sprekers en wordt geschreven met een Latijns alfabet dat is uitgebreid met wat extra tekens.

Grammatica en schrift

Sommige dingen zijn in het Hongaars wat makkelijker te leren dan andere. Makkelijke dingen zijn bijvoorbeeld:

• De uitspraak is niet erg moeilijk te leren, het is meer een kwestie van wennen:
  1. de klemtoon valt altijd op de eerste lettergreep, hoe lang het woord ook is, en ook bij leenwoorden uit andere talen,
  2. de uitspraak is fonetisch; de letters in het Hongaars worden altijd op dezelfde manier uitgesproken. Alleen de j en de ly hebben dezelfde uitspraak: als de Nederlandse 'j',
  3. bijna alle Hongaarse klanken heb je ook in het Nederlands. Het lastigst is de a; deze wordt uitgesproken als in het Engels woord what. De andere klinkers zijn ongeveer als in het Nederlands. Het enige lastige daarbij is, dat ze vaak anders worden geschreven.
  4. er zijn geen tweeklanken, en elke letter (grafeem) wordt apart uitgesproken.
• Er is geen grammaticaal geslacht zoals je dat in bijvoorbeeld het Nederlands hebt met een onderscheid tussen mannelijk, vrouwelijk en onzijdig (de- en het-woorden). Ook de woorden 'hij' en 'zij' hebben in Hongaars maar één vertaalequivalent: ő.
• Persoonlijke voornaamwoorden worden weinig gebruikt, omdat dit gewoonlijk al blijkt uit de werkwoordvervoeging.
• Altijd enkelvoud na een telwoord; na een telwoord (bepaald of onbepaald) wordt geen meervoud maar altijd het enkelvoud gebruikt.
• Er zijn nauwelijks dialecten; overal spreekt men ongeveer op dezelfde manier.

Moeilijkere dingen zijn bijvoorbeeld:

• Er zijn 40 letters (grafemen) in het Hongaarse alfabet (ábécé). Zo worden de Cs, Dzs, Gy, Ly, Ny, Sz, Ty en Zs als aparte letters beschouwd en ze worden dan ook apart opgenomen in de woordenboeken.
• Verder heeft alleen het Hongaars de letters Ő, ő (uitgesproken als 'eu') en Ű, ű (uitgesproken als lange 'uu'), die in geen andere taal worden gebruikt (deze letters zijn de lange varianten van ö en ü).
• Het grote aantal naamvallen (ruim 20) is in eerste instantie overdonderend, maar veel ervan komen overeen met de Nederlandse voorzetsels (zoals 'in', 'uit', 'op', 'van af', 'bij') en blijken dan niet meer zó ingewikkeld; eigenlijk betreft het hier geen "echte" naamvallen zoals die in veel Indo-Europese talen voorkomen.
• Wel is het nodig ook de Nederlandse begrippen onderwerp, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp goed te kennen om de regels hier goed toe te passen. Het betreft hier de "echte" naamvallen
• De werkwoordvervoeging wordt mede bepaald door de aard van het lijdend voorwerp. Je wordt vaak toch goed begrepen als je het niet geheel correct zegt.
  • De onbepaalde vervoeging is de meest eenvoudige en wordt gebruikt als er geen lijdend voorwerp is of kan zijn bij de werkwoordsvorm, of als het lijdend voorwerp 'onbepaald' is. Voorbeelden: Jövök=Ik kom (geen lijdend voorwerp mogelijk); Latok.=Ik zie (dus iets onbepaalds); Latok két házat=Ik zie twee huizen (onbepaald welke twee huizen)
  • De bepaalde vervoeging komt zeer veel voor. Het wordt gebruikt als er een 'bepaald' lijdend voorwerp is. Voorbeelden: Latom.=Ik zie (het / hem / haar / dat wat al eerder genoemd is); Latom a házat=Ik zie het huis ('het' is bepaald).
  • Een extra vorm is Látlak.=Ik zie jou (Onderwerp: ik, lijdend voorwerp: jou); Szeretlek=Ik houd van/bemin jou.
• Voor ons komen in het Hongaars weinig herkenbare woorden voor.
  • Voorbeelden: Het woord uit het Hongaars, dat in veel talen voorkomt is kocsi dat je uitspreekt als 'kotsji', het betekent wagen; in het Nederlands is dat koets geworden, in het Engels coach.
    Ook het woord gulyás='goulash' (een herderssoep) kennen wij.
• Leenwoorden uit andere talen komen rijkelijk voor in het Hongaars, zoals Latijnse (iskola=school), Turkse (alma=appel), Slavische (kolbász=worst, patak=beek, rák=krab, kanker), Franse (sjofőr=chauffeur, fotel=fauteuil, szaniter=sanitair), Duitse (eper=aardbei, muszaj=moeten) en Engelse (dzsem=jam, bukméker=bookmaker, lízing=leasing) woorden. De spelling wordt vrijwel altijd aangepast aan het Hongaarse fonetische systeem.
• De woordvolgorde in een Hongaarse zin lijkt vaak voor ons omgekeerd; je moet bij het lezen vaak achteraan in de zin beginnen.
• De intonatie (zinsmelodie) is afwijkend bij "beslissingsvragen", en is soms van belang om begrepen te worden:
  1. Gewone zinnen en ook de vragen die beginnen met een vraagwoord (zoals ki=wie, mi=wat, hol=waar, mikor=wanneer, hogy=hoe) hebben de gebruikelijke dalende intonatie, wat daardoor de taal wat eentonig klinkt.
  2. Bij de zogenaamde beslissingsvragen (vragen die je met ja=igen of nee=nem zou kunnen beantwoorden) gaat de toon geleidelijk omlaag, maar even omhoog bij de voorlaatste lettergreep en dan iets verder omlaag. Voor ons klinkt het daarom helemaal niet als een vraag (in het Nederlands gaan alle vraagzinnen aan het einde in toon iets omhoog), maar voor een Hongaar is deze intonatie nodig om de zin op te vatten als een vraag.
     (Opmerking: Het is lastig dat de woorden voor 'ja'=igen of 'nee'=nem niet vaak worden gebruikt: men antwoordt vaak met een werkwoordsvorm, het werkwoordvoorvoegsel of een ontkenning daarvan.)

Eén woord kan verschillende dingen betekenen; dat geldt zowel voor Nederlandse als voor Hongaarse woorden. Het woord 'alleen' kan je op meer manieren vertalen, het hangt er vanaf wat je bedoelt: alleen=slechts: csak, alleen=uitsluitend: kizárólag, alleen=in je eentje: egyedül; de betekenis blijkt uit het zinsverband.

Uitspraak

Alfabet

Het Hongaarse alfabet telt 40 letters, daarnaast zijn er enkele die alleen voorkomen in leenwoorden. Een aantal daarvan zijn "diglyfen" of "triglyfen", dat wil zeggen: geschreven met 2 of 3 toetsaanslagen op een Nederlands of Engels toetsenbord.

A a; Á á; B b; C c; Cs cs; D d; Dz dz; Dzs dzs; E e; É é; F f; G g; Gy gy; H h; I i; Í í; J j; K k; L l; Ly ly; M m; N n; Ny ny; O o; Ó ó; Ö ö; Ő ő; P p; R r; S s; Sz sz; T t; Ty ty; U u; Ú ú; Ű ű; V v; W w; X x; Y y; Z z; Zs zs

Klinkers

In onderstaande tabel worden kort uitgesproken klinkers aan het einde van een woord voor de duidelijkheid met ..\ aangegeven.

uitspraak klinkers

korte klinkers		lange klinkers
letter	uitspraak als	letter	uitspraak als
a	a\ in hak, meer als in Engelse what	á	aa in haar
e	e\ in pek	é	ee in peer
i	kort uitgesproken ie\ in biet	í	lange ie in bier
o	o\ in bot	ó	oo in boor
ö	u\ in dun	ő	eu in deur
u	korte oe\ in boek	ú	lange oe in boer
ü	kort uitgesproken u\ in student	ű	lange u in stuur
Opmerking: een i zoals in het Nederlandse wit komt niet voor. tweeklanken zoals au in auto wordt uitgesproken als a-oe.

Medeklinkers

uitspraak medeklinkers

letter	voorbeeld	uitspraak als	* stem- hebbend
b	bab = boon	Nederlandse b, stemhebbend	*
c	cica = kat	ts in pets
cs	cseh = Tsjech	tsj in Tsjechië
d	dél = zuiden, middag	Nederlandse d, stemhebbend	*
dz	edző = trainer	combinatie van d + z	*
dzs	dzsem = jam	dzj zoals de uitspraak van de dg in het Engelse bridge	*
f	fa = hout, boom	Nederlandse f
g	gabona = graan	g in het Duitse gut	*
gy	gyalog = te voet	dj in djatihout, hoedje	*
h	hét = week, zeven	Nederlandse h, soms bijna onhoorbaar
j	jó = goed	Nederlandse j in bajes	*
k	kettő = twee	Nederlandse k
l	láng = vlam	Nederlandse l	*
ly	lyuk = gat	Nederlandse j in bajes	*
m	móly = mot	Nederlandse m	*
n	nem = nee	Nederlandse n	*
ny	nyár = zomer	nj in franje, vgl. Spaanse "ñ"	*
p	pép = pap	Nederlandse p
q	-	k, kw, in leenwoorden
r	rendőrség = politie	rollende Nederlandse r
s	sál = sjaal	sj in sjaal
sz	szent=sint	Nederlandse s in sint
t	tíz = tien	Nederlandse t
ty	tyúk = kip	tj in tjalk
v	vaj = boter	Nederlandse w	*
w	-	Nederlandse w, in leenwoorden en namen	*
x	-	Nederlandse x in taxi, in leenwoorden
y	-	geen ie!, komt voor in de combinaties gy, ly, ny en ty (zie aldaar), verder soms in leenwoorden en namen, dan wel vaak als ie
z	zab = haver	Nederlandse z	*
zs	zsebkendő = zakdoek	de j in journaal (uitspraak: zjoernaal)	*
Opmerkingen uitspraak: Ook aan het einde van het woord worden stemhebbende medeklinkers als b, d, v en z stemhebbend uitgesproken (dus niet zo als in het Nederlands respectievelijk als p, t, f en s). "Lange" medeklinkers worden dubbel geschreven, met andere woorden: verdubbelde medeklinkers worden lang aangehouden. Opmerkingen spelling: Medeklinker die met 2 "letters" worden geschreven worden bij verdubbeling geschreven met een verdubbelde beginletter: ccs, lly, ssz. Eigennamen hebben soms een oude spelling, waarbij de uitspraak afwijkt.

Klemtoon en intonatie

Voorbeeld vragende intonatie bij beslissingsvraag
Beslissingsvraag:	Véletlenül ismeri Kristóf Ágotát?	Kent u toevallig Ágota Kristóf?
Bevestigende antwoorden:	Ismerem.	Ik ken haar.
	Igen, ismerem.	Ja, ik ken haar.
Ontkennende antwoorden:	Nem ismerem.	Ik ken haar niet.
	Nem, nem ismerem.	Nee, ik ken haar niet.
	Dehogy!	Nee, echt niet!

De klemtoon valt altijd op de eerste lettergreep van het woord, hoe lang het ook is, en ook bij leenwoorden uit andere talen.

De intonatie in niet-vragende zinnen en in zinnen met een vraagwoord (wie, wat, waar, wanneer, ...) is geleidelijk dalend, waardoor Hongaars wat monotoon kan klinken.

In beslissingsvragen, dat zijn vraagzinnen die met ja of nee beantwoord kunnen worden, is de intonatie in de voorlaatste lettergreep van de zin even stijgend en daarna de laatste lettergreep wat verder dalend. Zinnen zonder deze intonatie worden vaak niet als vraag begrepen. (Door tweetalige personen wordt het meestal wel begrepen.)

Klinkerharmonie

Indeling van de klinkers in drie typen:
1. achterklinkers, lage klinkers:		a, á, o, ó, u, ú
2.voorklinkers, hoge klinkers	2a. met lipronding	ö, ő, ü, ű
	2b. zonder lipronding (ook wel: "neutrale" klinkers)	e, é, i, í

Achter de stam van een werkwoord worden gewoonlijk uitgangen geplaatst, afhankelijk van de persoon, de tijd en de wijs. Vaak zijn binnen de uitgangen twee of drie bij elkaar horende typen te onderscheiden, die moet worden toegepast op grond van het type van de klinkers in de werkwoordstam; dit verschijnsel heet klinkerharmonie. Vaak ook worden alle de geronde voorklinkers en de ongeronde voorklinkers tot één groep samengenomen en is alleen het verschil tussen achterklinkers (a, o, u en de lange varianten) en voorklinkers (de overige) van belang.

Verder is de klinkerharmonie van belang bij het gebruik van andere uitgangen, zoals voor de naamvallen.

Werkwoorden

Persoonsuitgangen

Werkwoorden staan in het woordenboek met hun stam (en dus niet als hele werkwoord=infinitief). Voor de tegenwoordige tijd is de stam de vorm die gebruikt wordt voor de 3^de persoon enkelvoud; de hij/zij vorm. De uitgangen voor de andere personen worden hierachter gezet. (Voorbeeld vár = zij/hij wacht → várunk = wij wachten, waar -unk de uitgang is voor de 1^ste persoon meervoud). De uitzondering hierop is de groep van ik-werkwoorden, waar eerst de -ik uitgang moet worden weggehaald, waarna dan de uitgang komt. (Voorbeeld lakik = zij/hij woont → lakunk = wij wonen).

Tekens

Er worden "tekens" gebruikt om de verleden tijd, de voorwaardelijke en de gebiedende wijs aan te geven. De werkwoorden worden vervoegd voor de tegenwoordige tijd (geen teken), de verleden tijd (teken is: -t,-ott/-ett/-ött), de gebiedende wijs (teken is: -j) en de voorwaardelijke wijs (teken is: -ná/-né). Bij de vervoeging wordt eerst het teken achter de stam geplaatst en daarna de persoonsuitgang.

Onbepaalde en de bepaalde vervoeging

Het lastigste deel van de vervoeging is de rol van het lijdend voorwerp. Er zijn twee hoofdtypen van vervoeging: de onbepaalde en de bepaalde vervoeging.

De onbepaalde vervoeging wordt gebruikt als het lijdend voorwerp "onbepaald" is. Dit is het geval als het onduidelijk is waarover het gaat:	De bepaalde vervoeging wordt gebruikt als het lijdend voorwerp "bepaald" is. Dit is het geval als het lijdend voorwerp specifiek en duidelijk is:	Voorbeelden lijdend voorwerp
voor het lijdend voorwerp staat geen of een een onbepaald lidwoord of een telwoord voor	voor het lijdend voorwerp staat een bepaald lidwoord	Vergelijk: egy házat = een huis, sok autót = veel auto's, három forintot = 3 forint Tegenover: a, az = de, het bij: a házat = het huis, az autót = de auto
achter het lijdend voorwerp staat geen bezitsaanduiding	achter het lijdend voorwerp staat een bezitsaanduiding	a házát = haar/zijn huis, hibámat = mijn fout
er is geen geen aanwijzend voornaamwoord voor het lijdend voorwerp staat	voor het lijdend voorwerp staat een aanwijzend voornaamwoord	azt az autót = die auto, ezt = dit, deze
er is geen verwijzing naar een al eerder genoemd of bekend verondersteld lijdend voorwerp	er is een verwijzing naar een al eerder genoemd of in een bijzin genoemd lijdend voorwerp	értem (azt), amit kérsz = Ik begrijp (dat), wat je vraagt/wilt.
het lijdend voorwerp betreft een 1ste of 2de persoon	het lijdend voorwerp betreft een 3de persoon	Vergelijk: engem(et) = mij, téged(et) = jou, minket = ons, titeket/beneteket = jullie Tegenover: őt = hem, haar, Önt = U, őket = hen
	het lijdend voorwerp is een eigennaam, zoals van een persoon of plaats	Jánost láttad = Je zag János, Bencét üldözi = Hij volgt Bence, Budapestet mutatja = Hij laat Boedapest zien
Als het onderwerp de 1ste persoon enkelvoud (én = ik, wordt weggelaten) en het lijdend voorwerp de 2de persoon (téged = jou, of titeket = jullie) betreft is er een speciale vervoeging met de uitgang: -lak/-lek.		Látlak benneteket= ik zie jullie Szeretlek = ik houd van jou

Tegenwoordige tijd

In onderstaande tabel zijn de uitgangen achter de stam vet gemaakt. De hieronder tussen haakjes staande woorden én = ik, te = jij, ő = zij/hij, mi = wij, ti = jullie en ők = zij worden meestal weggelaten omdat het aan de uitgang al te zien is om wie het gaat. De vervoegingen bij de beleefdheidsvormen Ön = U, Maga = U krijgen dezelfde uitgangen als bij ő = zij/hij.

Regelmatige werkwoordvervoeging tegenwoordige tijd. Voorbeelden.
Bepaaldheid →	Onbepaalde vervoeging			Bepaalde vervoeging
Werkwoord- stam →	met voorklinkers (a, á, o, ó, u, ú)	met achterklinkers (e, é, i, í, ö, ő, ü, ű)		met voorklinkers (a, á, o, ó, u, ú)	met achterklinkers (e, é, i, í, ö, ő, ü, ű)
		zonder lipronding	met lipronding		zonder lipronding	met lipronding
1 ev.: ik (én)	látok = ik zie	kérek = ik vraag	török = ik breek	látom = ik zie (het)	kérem = ik vraag (het)	töröm = ik breek (het)
2 ev.: jij (te)	látsz = jij ziet	kérsz = jij vraagt	törsz = jij breekt	látod = jij ziet (het)	kéred = jij vraagt (het)	töröd = jij breekt (het)
3 ev.: hij,zij (ő)	lát = zij ziet	kér = zij vraagt	tör = zij breekt	látja = zij ziet (het)	kéri = zij vraagt (het)	töri = zij breekt (het)
1 mv.: wij (mi)	látunk = wij zien	kérünk = wij vragen	törünk = wij breken	látjuk = wij zien (het)	kérjük = wij vragen (het)	törjük = wij breken (het)
2 mv.: jullie (ti)	láttok = jullie zien	kértek = jullie vragen	törtök = jullie breken	látjátok = jullie zien (het)	kéritek = jullie vragen (het)	töritek = jullie breken (het)
3 mv.: zij (ők)	látnak = zij zien	kérnek = zij vragen	törnek = zij breken	látják = zij zien (het)	kérik = zij vragen (het)	törik = zij breken (het)
ik→jou (én→téged)	látlak = ik zie jou	kérlek = ik vraag jou	törlek = ik breek jou
hele werkwoord →	látni = zien	kérni = verzoeken, vragen	törni = breken	látni = zien	kérni = verzoeken, vragen	törni = breken

Verleden tijd

In onderstaande tabel is het teken van de verleden tijd onderstreept: meestal -t in vrijwel alle personen, maar -ott/-ett/-ött bij de 3^de persoon enkelvoud (ő = zij/hij). De uitgangen achter de stam zijn vet gemaakt.

Regelmatige werkwoordvervoeging verleden tijd (het teken is -t in vrijwel alle personen, maar -ott/-ett/-ött bij de 3de persoon enkelvoud)
Bepaaldheid →	Onbepaalde vervoeging			Bepaalde vervoeging
Werkwoord- stam →	met voorklinkers (a, á, o, ó, u, ú)	met achterklinkers (e, é, i, í, ö, ő, ü, ű)		met voorklinkers (a, á, o, ó, u, ú)	met achterklinkers zonder of met lipronding (e, é, i, í, ö, ő, ü, ű)
		zonder lipronding (e, é, i, í)	met lipronding (ö, ő, ü, ű)
1 ev.: ik (én)	láttam = ik zag	néztem = ik bekeek	üldöztem = ik volgde	láttam = ik zag (het)	néztem = ik bekeek (het)	üldöztem = ik volgde (het)
2 ev.: jij (te)	láttál	néztél	üldöztél	láttad	nézted	üldözted
3 ev.: zij/hij (ő)	látott	nézett	üldözött	látta	nézte	üldözte
1 mv.: wij (mi)	láttunk	néztünk	üldöztünk	láttuk	néztük	üldöztük
2 mv.: jullie (ti)	láttatok	néztetek	üldöztetek	láttátok	néztétek	üldöz'tétek
3 mv.: zij (ők)	láttak	néztek	üldöztek	látták	nézték	üldözték
ik→jou (én→téged)	láttalak	néztelek	üldöztelek
hele werkwoord →	látni = zien	nézni = bekijken	üldözni = vervolgen	látni = zien	nézni = bekijken	üldözni = vervolgen

Woordenboek

Gebruikelijke uitdrukkingen

Gebruikelijke uitdrukkingen OPEN NYITVA GESLOTEN ZÁRVA INGANG BEJÁRAT UITGANG KIJÁRAT DUWEN TOLNI TREKKEN HÚZNI WC VÉCÉ, TOALETT, MOSDÓ HEREN, MANNEN FÉRFI DAMES, VROUWEN HÖLGY, NŐ VERBODEN TILOS

Woordenlijst

Kész vagyok Woordenlijst Hongaars

Onderwerp	Nederlands	Hongaars	Uitspraak	Opmerking
Basiswoorden	Goeiedag.(Ik wens u) Goeiedag.	napotJó napot (kivánok).	joonappot (kiwaanok)	formeel
	Hallo.	Szervusz. Szia. Szevasz. Helló.	serwus / sia / sewwas / helloo	informeel
	Hoe maakt U het?	Hogy van?	hodj wan?	formeel
	Hoe gaat het?	Hogy vagy?	hodj wadj?	informeel
	Goed, dank u.	Jól. Köszönöm.	jool. kussunnum
	Heel goed!.	Remek! Tökjó	remmek / tukjoo	informeel
	Hoe heet u?	Hogy hívják?	hodj hievjaak	formeel
	Ik heet ______.	hívnak.(Engem) ______-nak/nek hívnak.	(Enghem) ______-nak/nek hiewnak
	Zij/hij heet ______.	hívják.(Őt) ______-nak/nek hívják.	(Eut) ______-nak/nek hiewjaak
	Ik ben ______.	vagyok.______ vagyok.	______ vadjok
	Aangenaam kennis te maken.	Örvendek.	urwendek	formeel
	Alstublieft.	Tessék.	tessjeek	bij aanbieden
	Dank u wel.	Köszönöm szépen.	kussunnum seepen
	Graag gedaan.	Szivesen.	siewessjen	van harte
	Ja.	Igen.	ieghen
	Nee.	Nem.	nem
	Excuseer.	Elnézést kérek.	elneezeest keerek
	Het spijt me.	Bocsánat.	botsjaanat
	Tot ziens.	Viszontlátásra. Viszlát.	wiesontlaataasjra / wieslaat	formeel. informeel
	Hongaars.Ik spreek geen Hongaars.	magyarul.Nem beszélek magyarul.	nem besseelek madjaroel
	Nederlands?Spreekt u Nederlands?	hollandul?Beszél hollandul?	besseel hol landoel?	intonatie!
	Nederlands?Spreekt hier iemand Nederlands?	hollandul?Valaki beszél hollandul?	walaki besseel hol landoel?	intonatie!
	Help!	Segítség!	sjegghietsjeegh!
	Goeiemorgen.(Ik wens u) Goeiemorgen.	reggeltJó reggelt (kivánok).	joo regghelt (kiwaanok)	tot 8 uur
	Goeienavond.(Ik wens u) Goeienavond.	estétJó estét (kivánok).	joo esjteet (kiwaanok)
	Welterusten.(Ik wens u) Welterusten.	éjszakátJó éjszakát (kivánok).	joo eejsakkaat (kiwaanok)
	begrijpIk begrijp het.	Értem.	eertem
	begrijpIk begrijp het niet.	értemNem értem .	nem eertem
	WC?Waar is de WC?	vécé?Hol van a vécé?	hol wan a weetsee?
Bij problemen	Laat me met rust!	Hagyj békén!	hadj beekeen
	Raak me niet aan!	Ne érj hozzám!	ne eerj hozaam
	Ik bel de politie.	Hívom a rendőrséget.	hiewom a\ rendeursjeeghet
	Politie!	Rendőrség!	rendeursjeegh
	Stop! Dief!	Állj! Tolvaj!	aaj tolvaj
	Ik heb uw hulp nodig.	Szükségem van a segítségére.	suuksjeeghem wan a\ sjeghietsjeegheere
	Het is een noodgeval.	Ez vészhelyzet.	ez weeshejzet
	verdwaald.Ik ben verdwaald.	Eltévedtem.	elteewedtem
	Ik ben mijn tas kwijt.	Elvesztettem a táskámat.	elwestettem a\ taaskaamat
	Ik ben mijn portemonnee kwijt.	Elvesztettem a pénztárcámat.	elwestettem a\ peenztaartsaamat
	Ik ben ziek.	Beteg vagyok	bettegh wadjok
	Ik ben gewond.	Megsérültem.	meghsjeerultem
	Ik heb een dokter nodig.	Szükségem van egy orvosra.	sjuuksjeeghem wan edj orwosra\
	Mag ik uw telefoon gebruiken?	Használhatom a telefónját?	hasnaalhattom a\ tellefoonjaat	intonatie!
Cijfers	0 000 000 000 001 1	egy	edj
	0 000 000 000 002 2	kettő, két	ketteu, keet
	0 000 000 000 003 3	három	haarom
	0 000 000 000 004 4	négy	needj
	0 000 000 000 005 5	öt	ut
	0 000 000 000 006 6	hat	hat
	0 000 000 000 007 7	hét	heet
	0 000 000 000 008 8	nyolc	njolts
	0 000 000 000 009 9	kilenc	kielents
	0 000 000 000 010 10	tíz	tiez
	0 000 000 000 011 11	tizenegy	tiezenedj
	0 000 000 000 012 12	tizenkettő	tiezenketteu
	0 000 000 000 013 13	tizenhárom	tiezenhaarom
	0 000 000 000 014 14	tizennégy	tiezenneedj
	0 000 000 000 015 15	tizenöt	tiezenut
	0 000 000 000 016 16	tizenhat	tiezenhat
	0 000 000 000 017 17	tizenhét	tiezenheet
	0 000 000 000 018 18	tizennyolc	tiezennjolts
	0 000 000 000 019 19	tizenkilenc	tiezenkielents
	0 000 000 000 020 20	húsz	hoes
	0 000 000 000 021 21	huszonegy	hoessonedj
	0 000 000 000 022 22	huszonkettő	hoessonketteu
	0 000 000 000 023 23	huszonhárom	hoessonhaarom
	0 000 000 000 030 30	harminc	harmienc
	0 000 000 000 040 40	negyven	nedjwen
	0 000 000 000 050 50	ötven	utwen
	0 000 000 000 060 60	hatvan	hatwan
	0 000 000 000 070 70	hetven	hetwen
	0 000 000 000 080 80	nyolcvan	njoltswan
	0 000 000 000 090 90	kilencven	kielentswen
	0 000 000 000 100 100	száz	saaz
	0 000 000 000 200 200	kétszáz	keetsaaz
	0 000 000 000 300 300	háromszáz	haaromsaaz
	0 000 000 001 000 1 000	ezer	ezzer
	0 000 000 002 000 2 000	kétezer	kétezzer
	0 000 001 000 000 1 000 000	millió	miellioo
	0 001 000 000 000 1 000 000 000
	1 000 000 000 000 1 000 000 000 000
	half	fél	feel
	weinig	kevés	kewweesj
	minder	kevesebb	kewwesjeb
	veel	sok	sjok
	meer	több	tub
	veel meer	sokkal több	sjokkal tubb
Nummer- telwoorden	1 (trein, bus, weg) nummer 1	egyes (vonat, busz, út)	edjesj wonnat, boes, oet
	2nummer 2	kettes	kettes
	3nummer 3	hármas	haarmasj
	4nummer 4	négyes	needjesj
	5nummer 5	ötös	uttusj
	6nummer 6	hatos	hattosj
	7nummer 7	hetes	hettesj
	8nummer 8	nyolcas	njoltsasj
	9nummer 9	kilences	kielentsesj
	10nummer 10	tízes	tiezesj
Tijd	nu	most	mosjt
	later	később	keeseub
	vroeg	korán	korraan
	ochtend	reggel	regghel
	ochtends's ochtends	délelőtt (de.)	deelellut	voormiddags
	middag (om 12 uur)	dél	deel	klokslag 12.
	middags's middags	délután (du.)	deeloetaan	des namiddags
	avond	este	esjte\
	avonds's avonds	este	esjte\	na zessen
	nacht	éjszak	eejsak
	nachts's nachts	éjszakon	eejsakkon
Klok	Eén uur 's ochtends	Éjjel egy óra	eejel edj oora\
	Twee uur 's ochtends	Hajnali két óra	hajnalli keet oora\
	Twaalf uur 's middags	Dél	deel
	Eén uur 's middags	Délután egy	deeloetaan edj
	Kwart over één (=Kwart twee)	Negyed kettő	nedjed ketteu	men gaat steeds uit van het uur waarmee men begonnen is: het tweede uur.
	Half twee	Fél kettő	feel ketteu
	Kwart voor twee (=Driekwart twee)	Három negyed kettő	haarom nedjed ketteu
	Twee uur 's middags	Délután kettő	deeloetaan ketteu
	Twaalf uur 's nachts	Éjfél	eejfeel
Duur	minuut_____ minuut /minuten	perc_____ perc	perts
	uur_____ uur /uren	óra_____ óra	oora\
	dag_____ dag (en)	nap_____ nap	nap
	week_____ week /weken	hét_____ hét	heet
	maand_____ maand (en)	hónap_____ hónap	hoonap
	jaar_____ jaar /jaren	év_____ év	eew
Dagen	vandaag	ma	ma\
	gisteren	tegnap	teghnap
	morgen	holnap	holnap
	overmorgen	holnap után	holnap oetaan
	weekdeze week , in deze week	hétez a hét , ezen a héten	ez a heet, ezzen a heeten
	weekvorige week , in vorige week	hétmúlt hét , múlt héten	moelt heet, moelt heeten
	weekvolgende week , in de volgende week	hétjövő hét , jövő héten	juvveu heet, juvveu heeten
	zondag, op zondag (Zo)	vasárnap (V)	wassjaarnap
	maandag, op maandag (Ma)	hétfő, hétfőn (H)	heetfeu, heetfeun
	dinsdag, op dinsdag (Di)	kedd, kedden (K)	ked, kedden
	woensdag, op woensdag (Wo)	szerda, szerdán (Sze)	serda, serdaan
	donderdag, op donderdag (Do)	csütörtök, csütörtökön (Cs)	tsjuuturtuk, tsjuuturtukkun
	vrijdag, op vrijdag (Vr)	péntek, pénteken (P)	peentek, peentekken
	zaterdag, op zaterdag	szombat, szombaton (Szo)	sombat, sombatton
Maanden	januari	január	jannoe-aar
	februari	február	febroe-aar
	maart	március	maartsioesj
	april	április	aaprieliesj
	mei	május	maajoesj
	juni	junius	joenioesj
	juli	julius	joelioesj
	augustus	augusztus	augoestoesj
	september	szeptember	september
	oktober	október	oktoober
	november	november	november
	december	december	detsember
Datum	maandag 1 juli 2013 (Ma 01-07-2013)	hétfő kétezertizenhárom julius elseje (H. 2013.07.01.)
	donderdag 27 februari 2014 (Do 27-02-2014)op donderdag 27 februari 2014 (Do 27-02-2014)	csütörtökön kétezertizennégy február huszonhetedikén (Cs. 2014.02.27.én)
Kleuren	zwart	fekete	fekkette\
	grijs	szürke, ősz (haren)	surke\, eus
	wit	fehér	feheer
	rood	vörös, piros	wurrusj, pirosj
	oranje	narancs, narancsszínű	narrantsj, narrantsjsienuu
	geel	sárga	sjaarga\
	groen	zöld	zuld
	blauw	kék	keek
	paars	bíboros, lila	bieborrosj, liela\	meestal wordt 'lila' gebruikt
	bruin	barna	barna\
Vervoer, Trein en bus	Hoeveel kost een kaartje naar _____?	Mennyibe kerül egy jegy _____ ba/be/ra/re?
	Een kaartje naar _____, alstublieft.	Egy jegyet kérek, _____ ba/be/ra/re.
	treinWaar gaat deze trein /bus naartoe?	vonatHóva megy a vonat /busz?
	treinVanwaar vertrekt de trein /bus naar _____?	vonatHonnan indul a vonat /busz _____ ba/be/ra/re?
	treinStopt deze trein /bus in _____?	vonatEz a vonat /busz megáll _____ ban/ben/en/on/ön?
	treinWanneer vertrekt de trein /bus naar_____ ?	vonatMikor indul a vonat /busz _____ ba/be/ra/re?
	treinWanneer komt de trein /bus aan in _____?	vonatMikor érkezik a vonat /busz _____ ba/be/ra/re?
Vervoer, Richtingen	Hoe kom ik in _____ ?	Hogy jutok el _____ ba/be/ra/re?
	stationHoe kom ik in het station ?	vasútállomásraHogy jutok el a vasútállomásra ?
	bushalteHoe kom ik bij de bushalte ?	buszmegállóbaHogy jutok el a buszmegállóba ?
	luchthavenHoe kom ik bij de luchthaven ?	repülőtérreHogy jutok el a repülőtérre ?
	stadscentrumHoe kom ik bij het stadscentrum ?	belvárosbaHogy jutok el a belvárosba ?
	jeugdherbergHoe kom ik bij de jeugdherberg ?	hostelbeHogy jutok el a a hostelbe ?
	hotelHoe kom ik bij het _____ hotel ?	hotelbeHogy jutok el a/az _____ hotelbe ?
	consulaat?Hoe kom ik bij het Nederlands/Belgisch/Surinaams consulaat?	konzulátusraHogy jutok el a Holland/Belga/Szurinámi konzulátusra ?
	Waar zijn er veel ...	Hol van sok ....
	hotels?Waar zijn er veel hotels?	hotelHol van sok hotel ?
	restaurants?Waar zijn er veel restaurants?	étteremHol van sok étterem  ?
	cafés?Waar zijn er veel cafés?	vendéglőHol van sok vendéglő /kocsma?
	bezienswaardigheden?Waar zijn er veel bezienswaardigheden?	látnivaló?Hol van sok látnivaló?
	kaartKunt u het op de kaart aanduiden?	térképen?Mutathatná a térképen?
	straat, weg	utca, út
	Links afslaan.	Balra fordulni
	Rechts afslaan.	Jobbra fordulni
	links	bal
	rechts	jobb
	rechtdoor	egyenes
	richting de _____	felé_____ felé
	voorbij de _____	mögött_____ mögött		(achter)
	voor de _____	előtt_____ előtt
	Let op de/het _____.	Vigyázz a _____-ra/-re.
	kruispunt	útkereszteződés
	Noord	Észak
	Zuid	Dél
	Oost	Kelet
	West	Nyugat
	bergop, omhoog	hegyre, felfelé
	bergaf, naar beneden	hegyről, lefelé
Vervoer, Taxi	Taxi!	Taxi!	taksie
	Breng me naar _____, alstublieft.	Vigyen el, kérem, _____ ba/be/ra/re.
	Hoeveel kost het om naar _____ te rijden?	Mennyibe kerül eljutni _____ ba/be/ra/re?
	Breng me daarheen, alstublieft.	Vigyen oda, kérem.
Slapen	kamersHeeft u nog kamers beschikbaar?	szobájukVan szabad szobájuk ?
	kamer voor een persoonHoeveel kost een kamer voor één persoon /twee personen?	szoba egy főreMennyibe kerül egy szoba egy főre /két főre?
	kamerBeschikt de kamer over ...	szobábanA szobában van ....
	lakens?Beschikt de kamer over lakens?	lepedőA szobában van lepedő ?
	WC?Beschikt de kamer over een WC?	vécéA szobában van vécé ?
	badkamer?Beschikt de kamer over een badkamer?	fürdőszobaA szobában van fürdőszoba ?
	telefoon?Beschikt de kamer over een telefoon?	telefonA szobában van telefon ?
	televisie?Beschikt de kamer over een televisie?	tévéA szobában van tévé ?
	kamerMag ik de kamer eerst even zien?	szobátMegnézhetem először a szobát ?
	Heeft u iets rustiger?	Van csendesebb?
	Heeft u iets groter?	Van nagyobb?
	Heeft u iets schoner?	Van tisztább?
	Heeft u iets goedkoper?	Van olcsóbb?
	Oké, ik neem het.	Rendben, kérem.
	nachtIk blijf _____ nacht (en).	éjszakát____ éjszakát maradok.
	hotelKunt u mij een ander hotel aanbevelen?	hoteltTudna ajánlanni egy másik hotelt ?
	kluisHeeft u een kluis ?	széfjükVan önnöknek széfjük ?		(voor waardevolle bezittingen)
	Heeft u een kluisjes? (voor kleding)	Van önnöknek csomagmegőrzőjük?
	ontbijtIs het ontbijt /avondeten inbegrepen?	reggeliA reggeli /vacsora benne van az árban?
	ontbijtHoe laat is het ontbijt /avondeten?	reggeliMikor van a reggeli /vacsora?
	schoonmakenWilt u mijn kamer schoonmaken ?	Kitakarítaná a szobám?
	Kunt u me wekken om _____ uur?	Felébresztene ____kor?
	Ik wil uitchecken.	Szeretnék kijelentkezni.
Geld	Amerikaanse dollarsKan ik betalen met Amerikaanse dollars ?	Amerikai dollárralFizethetek Amerikai dollárral ?
	Britse pondenKan ik betalen met Britse ponden ?	Angol fonttalFizethetek Angol fonttal ?
	euro's?Kan ik betalen met euro's?	eurovalFizethetek euroval ?
	creditcard?Kan ik betalen met een creditcard?	hitelkártyávalFizethetek hitelkártyával ?
	wisselenKunt u geld voor me wisselen ?	Váltana nekem pénzt?
	wisselenWaar kan ik geld wisselen ?	Hol tudok pénzt |váltani|?
	Kan ik hier travellercheques inwisselen?	?
	Waar kan ik travellercheques inwisselen?
	Wat is de wisselkoers?	?
	geldautomaatWaar is er een geldautomaat ?	bankomatHol van a bankomat ?
Eten	Een tafel voor één persoon/twee personen, alstublieft.
	menukaartMag ik de menukaart even zien?	étlapotKérem az étlapot .	keerem az eetlappot
	Mag ik een kijkje nemen in de keuken?
	Is er een specialiteit van het huis?	?
	Is er een streekgerecht?	?
	vegetariërIk ben vegetariër .	Vegetárianus vagyok	wegghtaariaanoesj
	Ik eet geen varkensvlees.			sertés = disznó
	Ik eet geen rundvlees.
	Ik eet alleen koosjer.
	Kunt u dat met minder olie/boter/vet maken, alstublieft?	?
	menuvast menu	menü	mennuu	dagmenu
	carteà la carte	étlaprólaz étlapról
	ontbijt	reggeli	regghelie
	lunch	ebéd	ebbeed
	afternoontea	uzsonna	oezjonna\	(kleine maaltijd)
	avondeten	vacsora	watsjoora\
	Ik wil graag _____.	Kerem _____.
	Ik wil graag een gerecht met _____.
	kip	csirke
	rundsvlees	marha
	vis	hal
	ham	sonka
	worst	kolbász
	kaas	sajt
	eieren	tojás
	salade	saláta
	groenten(verse) groenten	zöldségfriss zöldség
	fruit(vers) fruit	gyümlölcsfriss gyümlölcs
	brood	kenyér
	geroosterd brood	piritott kenyér
	noedels, pasta	tészta
	rijst	rízs
	bonen, sperziebonen	bab, zöldbab
	glasMag ik een glas _____?	pohárKérem egy pohár _____.
	kopjeMag ik een kopje _____?	bögreKérem egy bögre _____.
	flesMag ik een fles (witte/rode/rosé) wijn)?	üvegKérem egy üveg (fehér/vörös/rózé) bort.
	koffie?Mag ik koffie?	kávét.Kérem kávét.		(koffie is gewoonlijk espresso)
	thee?Mag ik thee?	teát.Kérem teát.
	sapMag ik sap ?	levetKérem levet .
	koolzuurhoudend water?Mag ik koolzuurhoudend water?	szénsavas vizet.Kérem szénsavas vizet.
	mineraalwaterMag ik mineraalwater	ásványvizet.Kérem ásványvizet.
	bier?Mag ik bier?	sört.Kérem sört.
	wijn?Mag ik twee / drie deciliter wijn?	bort.Kérem két / három deci bort.		(gebruikelijke hoeveelheden zijn 2 dl of 3 dl)
	wijn?Mag ik rode / witte wijn?	bort.Kérem vöros / fehér bort.
	Mag ik wat _____?	Kérem _____.
	zout?Mag ik wat zout?	sót.Kérem sót.
	peper?Mag ik wat zwarte peper?	borst.Kérem fekete borst.
	boter?Mag ik wat boter?	vajat.Kérem vajat.
	Ober!	Pincér!
	Ik ben klaar.	Kész vagyok.
	Het was heerlijk.	Finom volt.
	Kunt u de borden afruimen?	?
	rekeningDe rekening , alstublieft.	számlát.Kérem a számlát.
Uitgaan	Serveert u alcohol?	?
	Is er bediening aan tafel?	?
	Een biertje/twee biertjes, alstublieft.	sört Egy / Két sört kérem, legyen szives.
	Een glas rode/witte wijn, alstublieft.	Egy pohár vörös/fehér bort kérem.
	Een fles, alstublieft.	Egy üveg, kérem.
	Wijn met sodawater, alstublieft.	fröccsöt.Kérem egy fröccsöt.	Keerem edj frutsjut
	whisky
	wodka	vodka	wodka\
	rum	rum	roem
	water	víz	wiez
	sodawater	szóda	sooda\
	tonic	tonic	tonniek
	sinaasappelsap	narancslé	narrantsjlee
	cola	cola	kola\
	Heeft u bittergarnituur?	?		(alleen in Nl)
	Nog eentje, alstublieft.	még egyet.Kérem még egyet.
	Nog een rondje, alstublieft.
	Wanneer gaat u dicht?	?
	Proost!	Egészségére / Egészségedre / Egészségetekre!		Op Uw / jouw / jullie gezondheid!
Winkelen	Heeft u dit in mijn maat?	?
	Hoeveel kost dat?	Mennyibe kerül?
	Dat is (te) duur.	Az drága.
	Wilt u het voor _____ verkopen?	?
	duur	drága
	goedkoop	olcsó
	Dat kan ik mij niet veroorloven.
	Ik wil het niet.	Nem kérem.
	U bedriegt me.
	geïnteresseerdIk ben niet geïnteresseerd .	érdekel(Nekem) nem érdekel .	(nekkem) nem eerdekkel
	Oké, ik neem het.	Rendben.
	Bezorgt u (overzee)?
	Ik wil graag ...	Kérem ...-t/-at/-ot/-et/-öt
	tandpasta.Ik wil graag tandpasta.	fogkrémet.Kérem fogkrémet.
	Ik wil graag een tandenborstel.	fogkefét.Kérem fogkefét.
	Ik wil graag tampons.
	zeep.Ik wil graag zeep.	szappant.Kérem szappant.
	Ik wil graag shampoo.
	pijnstiller.Ik wil graag een pijnstiller.	fájdalomcsillapítót.Kérem fájdalomcsillapítót.
	Ik wil graag een middel tegen verkoudheid.
	Ik wil graag maagtabletten.
	scheermesjesIk wil graag scheermesjes	borotvapengét.Kerem borotvapengét.
	parapluIk wil graag een paraplu .	esernyőt.Kérem esernyőt.
	Ik wil graag zonnebrandcrème.
	ansichtkaartIk wil graag een ansichtkaart .	képeslapot.Kérem képeslapot.
	postzegelsIk wil graag postzegels .	bélyeget.Kérem bélyeget.
	batterijenIk wil graag batterijen .
	schrijfpapierIk wil graag schrijfpapier .	írópapírt.Kérem írópapírt.
	penIk wil graag een pen .	tollat.Kérem egy tollat.
	Ik wil graag Nederlandstalige boeken.			?
	Ik wil graag Nederlandstalige tijdschriften.
	Ik wil graag een Nederlandstalige krant.
	woordenboek.Ik wil graag een Nederlands-Hongaars woordenboek.	szótáratHolland-Magyar szótárat kérem.
Rijden	Ik wil een auto huren.
	Kan ik het laten verzekeren?	?
	stop!	Állj!
	éénrichtingsstraat
	voorrang verlenen
	parkeerverbod
	snelheidslimiet
	tankstation	benzinkút
	benzine	benzin
	diesel	dízel
Gezondheid	Apotheek.	Gyógyszertár. Patika	Djoodjsertaar. Pattika\	(tweede woord is informeler)
	Huisartsenpraktijk.	Orvosi rendelő / Rendelő.	Orwosjie rendelleu / Rendelleu
	Tandarts	Fogorvos	Fogorwosj
Autoriteiten	Ik heb niets verkeerds gedaan.
	Het was een misverstand.
	Waar brengt u me naartoe?	Hova viszel?	hova wissel
	Ben ik gearresteerd?	Letartóztattak?	Letartooztattak
	Ik ben Nederlands/Belgisch/Surinaams staatsburger.
	Ik wil praten met de Nederlandse/Belgische/Surinaamse ambassade/consulaat.
	Ik wil met een advocaat spreken.
	Kan ik niet gewoon nu een boete betalen?