Trabzon

Trabzon is de hoofdstad van de gelijknamige provincie in de Zwarte Zee-regio van Turkije.

Info

Blik op de historische wijk Orta Hisar over de Zagnos-vallei, in het oudste deel van de stad

Trabzon werd in de 8e eeuw voor Christus gesticht door Griekse kolonisten uit Milete, op dat moment de belangrijkste Griekse stad aan de Ionische westkust van Anatolië. Trapezus, later in het westen bekend geworden als Trebizonde, werd een van de belangrijkste steden in de Griekstalige wereld gedurende de middeleeuwen, toen de Byzantijnse keizerlijke famillie naar de stad uitweek na de Vierde Kruistocht. Handelsvestingen van de Genuanen brachten de stad met haar lange geschiedenis van Griekse wetenschap in contact met Noord-Italië, waar enkele van haar inwoners naartoe verhuisden om daar bij te dragen aan de Renaissance. Trabzon werd een belangrijke handelsplaats op de Zijderoute en is ook tegenwoordig nog een belangrijke haven voor transport richting de Kaukasus en Iran. Het kan wegens zijn historie en cultuur worden beschouwd als de onofficiële hoofdstad van de oostelijke Zwarte-Zeeregio (Pontus), hoewel het een kleinere stad is dan Samsun. Cultureel gezien maakt Trabzon zowel deel uit van de Kaukasus en Oost-Europa, als van Anatolië. De regio heeft grofweg hetzelfde klimaat als Nederland en België, maar met meer neerslag - verspreid over het jaar.

Arriveren

Per vliegtuig

Het vliegveld van Trabzon is een van de 7 internationale luchthavens van Turkije. Er bestaan directe verbindingen met grote Turkse steden en in de zomer ook met de Turkse kuststeden. Reguliere vluchten vanaf west-Europa vertrekken uit Amsterdam en Düsseldorf. Vanuit landen rond de Zwarte en Kaspische zee zijn ook wekelijkse vluchten naar Trabzon. Een overstap via Istanbul of Ankara op een nationale vlucht kan goedkoper zijn. Deze vluchten duren een klein uur.

Per trein

Er is geen treinstation in Trabzon. In de toekomst plant de Turkse overheid een treinverbinding naar zuidoost-Anatolië, met een aansluiting op de trans-Anatoliëlijn bij Erzincan.

Per auto

De kustsnelweg met 2 maal 3 rijstroken is van hoge kwaliteit en biedt de mogelijkheid om de stad binnen enkele uren te bereiken vanuit de Kaukasus (Batoemi) of het westelijke Zwarte-Zeegebied. Vanuit het binnenland is Trabzon te bereiken via de Zigana-pas op de E97 bij Gumushane (2030 m hoog) of de nieuwe D915 vanuit Bayburt via Caykara (2300 m hoog), beiden zijn goed onderhouden geasfalteerde wegen die zo mogelijk ook in de winter sneeuwvrij gehouden worden.

Per bus

Trabzon heeft een groot busstation zo'n kilometer ten oosten van het centrum, waar ook verscheidene internationale lijnen halte houden. Bussen vanuit Ankara en Istanboel vertrekken enkele malen per dag naar Trabzon, maar doen daar zo'n 10 tot 12 uur over. Langs de Zwarte-Zeekust tussen Sinop en Hopa rijden ook diverse lijnen per dag, sommigen daarvan rijden tot in Batoemië in Georgië. Vanuit Georgië (Tbilisi), Armenië (Yerevan) en Azerbeidzjan (Bakoe) vertrekken dagelijks bussen richting Istanboel, die meestal ook langs Trabzon komen. Daarnaast is er een busverbinding met Doğubeyazıt aan de Iraanse grens, richting Tabriz in noordwest-Iran. Tussen deze twee steden lag eeuwen geleden al een belangrijke tak van de Zijderoute.

Per boot

Er is twee keer per week een reguliere verbinding met Sochi in Rusland. Gedurende de zomer is er een frequenter schema. Tot vroeg in de 20e eeuw deden jaarlijks tientallen cruiseschepen Trabzon aan. Hieraan kwam na de Eerste Wereldoorlog en zeker de koude oorlog een eind. Sinds enkele jaren neemt het aantal cruiseschepen dat de stad aandoet op hun Zwarte-Zeereis weer toe.

Rondreizen

Alle transport in de regio gebeurt per dolmus (minibus) (binnen de stad met vaste routes). De buslijnen binnen de stad stoppen in de straten rond het centrale plein. Voor regionale verbindingen zijn er twee busstations. Een bevindt zich ten zuiden van het centrale Ataturkplein (Meydan), hiervandaan kunnen bussen naar het westen en het zuiden genomen worden (bijvoorbeeld richting Sumela, Macka, Tonya, Gumushane, etc.) maar er kunnen ook tickets worden gereserveerd voor nationale of internatonale bussen. Voor vervoer richting Surmene, Caykara, Uzungol en dorpen in Rize is er een klein busstation ten zuidoosten van het centrale plein, langs de snelweg.

Bekijken

De Fatihmoskee, een voormalige kathedraal in het centrum van de stad

In de stad

De Hagia Sophia, een 13e eeuwse laat-byzantijnse kerk met bijzondere fresco's. Als een van de weinige kerken in Turkije heeft de Hagia Sophia in Trabzon een hoge vrijstaande klokkentoren, die waarschijnlijk in de 14e eeuw door de Venetianen is gebouwd en waar ook astronomische observaties werden gedaan door Pontische wetenschappers van de vroege Renaissance.
De kleine st. Annakerk, waarschijnlijk het oudste bouwwerk in Trabzon, gebouwd in het jaar 884 na Christus. Het Armeense kerkje werd aan de oostkant net buiten de stadsmuren gebouwd, omdat daarbinnen enkel Grieks-Orthodoxen mochten wonen. Het gebouw is momenteel niet van binnen te bezichtigen.
De Yeni Cuma-moskee (of Fatih-moskee), de voormalige Eugenioskerk midden in het oude centrum van de stad. Na inname van de stad door de Ottomanen werden alle kerken binnen de stadsmuren omgevorm tot moskee, zo ook dit 13e eeuwse pand. Hoewel de muren zijn witgepleisterd herinneren nog wel enkele muuriliefs aan de Christelijke historie van het gebouw.
De Ortahisar-smokee, ook een voormalige kerk, uit de 11e eeuw.
De Gülbahar Hatun-moskee, gebouwd in 1507 in opdracht van Selim I. voor zijn moeder, in de buurt ligt ook haar mausoleum.
Enkele andere oude kerkgebouwen en moskeeën, waaronder de actieve 19e eeuwse Katholieke st. Mariakerk in de voormalige Genuaanse handelswijk (Iskender Pasha), ten noorden van het centrale plein.
Het Ataturkplein (of Meydan) en het voetgangersgebied tussen dit plein en de bazaarwijk (winkelwijk).
De bazaarwijk. Kleine straatjes met oude huizen en winkeltjes en een onlangs gerestaureerde Ottomaanse moskee en een han (een caravanserai).
De Zagnosvallei en de naastgelegen stadsmuren van Trabzon, ook dichtbij de Fatih-moskee, de voormalige Krystokephalos-kathedraal in het oude centrum van de stad.
De wijk Ortahisar met haar historische architectuur van vulkanisch gesteente.
De heuvel Boztepe biedt uitzicht over de hele stad en haven. Hier bevond zich de oorspronkelijke akropolis van de stad. Voor de 2e eeuw stond hier waarschijnlijk een tempel voor de Perzisch/Anatolisch-Griekse god Mithras (de heuvel heette vroeger Minthrion), deze is daarna vervangen door een kerk die later tot moskee is omgevormd. Hier staat ook de Ataturk-villa, een houten pand uit de 19e eeuw dat door een Italiaanse architect werd ontworpen voor een Russiche bankier. Dit gebouw bestaat uit een mix van lokale architectuur en invloeden uit de Krim.
De Russische bazaar, tussen het centrale plein en de haven. Na de val van de Sovjet-Unie vestigden enkele duizenden Russen en Oekraïners in de stad.
Het Trabzon museum herbergt een kleine maar brede verzameling van objecten uit de antieke tot Ottomaanse perioden. Verder is vooral het gebouw zelf een indrukwekkende bankierswoning uit de late 19e eeuw.
De voormalige Griekse hogeschool (Phrontisterion van Trapezous), in de wijk Kemerkaya ten noordwesten van het centrale plein. Dit gebouw wordt naast de Hagia Sophia gezien als een van de mooiste monumenten van de Pontisch Griekse architectuur in de stad en huisvest tegenwoordig een Turkse middelbare school.

In de omgeving

Het Uzungöl-meer, zo'n 90 kilometer ten zuidoosten van de stad

Het Sumelaklooster, een van de meest afgelegen kloosters in de wereld, gebouwd in een rotswand van het Pontische Gebergte rond een grotkerkje dat zowel van binnen als buiten is bedekt met fresco's. De kloosters in deze regio hadden naast een religeuze functio ook veel politieke en economische macht over de bewoners die hun vruchtbare grond pachtten in de ondergelegen valleien. Het Sumelaklooster is voor de periode van 1 jaar gesloten vanaf 22 september 2015 voor een geologische studie naar de rotswand boven het klooster wegens een toename in seismische activiteit in de regio.
het minder bekende maar veel oudere Vazelonklooster. Dit klooster, dat vermoedelijk in de 3e eeuw is gesticht, heeft ondanks dat het in een geruïneerde staat verkeerd een nog vrijwel intacte voorgevel waardoor het zich in uitstraling kan meten aan Sumela. Het heeft zelf echter geen fresco's behouden, maar in enkele kleine naastgelegen kerkjes zijn deze nog wel intact.
Het Pontisch gebergte, met haar hoogste pieken van bijna 4 kilometer (Kaçkar Dağı) en honderden authentieke dorpjes met traditionele architectuur waar het leven grotendeels onveranderd is gebleven sinds Ottomaanse tijden.
Uzungul, een klein meer en dorp in het uiterste zuidoosten van de provincie, is een van de toeristische trekpleisters van de regio, het biedt een goede plek om wandelingen te maken in het gebergte.
De Firtinavallei in de naastgelegen provincie Rize, met haar eeuwenoude stenen bruggen en het gerestaureerde kasteel Zilkale, dat hoog in de bergen op een rots is gebouwd.
De Ayder Yayla (alpenweide) is het bekendste zomerplateau van Turkije.
De Kadirga; het grootste en een van de oudste jaarlijkse culturele festivals van Turkije, op de bergweiden ten westen van de Ziganapas. Hier vieren de duizenden lokale bezoekers en honderden gasten uit de migrantengemeenschap in Europa en Griekenland hun gezamenlijke cultuur in dans, muziek, klederdracht en gastronomie. Naast de Kadirga houden alle gemeenschappen in de regio op hun eigen zomerweiden nog kleinere zomerfestivals. Hoewel een deel van de bevolking traditioneel conservatief en religeus is, worden op deze feesten juist buitenstaanders verwelkomd. Een hoofddoek is niet vereist, sinds enkele jaren geven zelfs Turkse artiesten in coctail-dress optredens op de voorheen wat gereserveerde feesten. Het is voor bezoekers echter verstandig om zich wat terughoudend te kleden, en om een eventueel advies op te volgen.

Doen

Een bezoek aan een van de twee oude badhuizen in de stad.
Een wedstrijd bijwonen van Trabzonspor, de meest sucessvolle Turkse club buiten Istanbul.
Heliskiien en ski-alpinisme. De bergen ten zuidoosten van Trabzon zijn uitstekend voor freeriders. Sneeuw is gegarandeerd gedurende een groot deel van het jaar. Ayder, Ikizdere en Uzungol zijn vertrekpunten voor helisiien in de regio. Er is ook een klein skiresort bij de Zigana-pas, zo'n 70 kilometer ten zuiden van de stad.
Hiken, raften en bergklimmen kan worden gedaan in de Kackar.
Zwemmen in de Zwarte Zee bij het strand bij Sürmene, zo'n 35 km ten oosten van Trabzon. Dit kan meestal enkel tussen juli en september, als de watertemperatuur boven de 23 graden is. Ten westen van de stad wordt momenteel een strand aangelegd bij het nieuwe sportcomplex van Trabzonspor, dat in 2014 opgeleverd moet worden.

Leren

Trabzon heeft een lange geschiedenis van onderwijs. De stad had enkele eeuwen na Christus ook al een universiteit (Pandidakterion van Trapezus). Ook tijdens de Ottomaanse tijd had de regio een hoge geletterdheid en vele honderden scholen. Tegenwoordig is het nog altijd het grootste educatieve centrum van oostelijk Anatolië.

De Zwarte-Zee Technische Universiteit (KTU) en diverse andere hogere onderwijsinstellingen en onderzoeksinstituten bevinden zich in Trabzon. De KTU is de oudste universiteit in Turkije buiten Istanboel en Ankara. Een kwart van de bevolking is student. Van deze 50.000 jongeren is een groot deel afkomstig uit de Zwarte-Zee regio en Oost-Anatolië, maar ook uit Centraal-Azië en de Kauaksus komen veel studenten. De universiteit bied ook beurzen voor leerlingen uit ontwikkelingslanden in Afrika en Azië.

Werken

Werk in Trabzon concentreert zich binnen enkele sectoren: de kleinschalige landbouw in het achterland, de kleinschalige en grootschalige industrie in de stad, de constructiesector die zich vanuit de stad over het hele land heeft verbreid, de visserij die een kwart van de Turkse vangst op zich neemt, en de educatie-sector. Voor buitenlanders is er werk in de educatiesector, op laag niveau voor engels onderwijs dat enorm populair is in de stad, en op hoger niveau in onder andere de techniek en automatisering.

Kopen

Sieraden van goud en zilver zijn al millennia exportproducten van de stad. De naastgelegen stad Gumushane had in de oudheid al de naam 'Stad van Zilver'. De smeden bevinden zich in de kronkelige straatjes van de bazaarwijk Çarşı.
Naast het winkelgebied in de oude stad zijn er ook enkele grote winkelcentra in Trabzon, zoals Forum dat door een Nederlandse investeringsmaatschappij werd gebouwd ten oosten van de haven, en outletstores als Cevahir nabij het Novotel hotel in Yomra.

Eten

Hamsi (Ansjovis) is het nationale gerecht.
Maïs is een belangrijk bestandsdeel van de dagelijkse kost; de regio is zo vochtig dat er geen andere graansoorten willen groeien.

Uitgaan

Het centrale Ataturk plein (Meydan), waar op de terassen tot laat in de avond thee wordt geschonken. Rond het plein zijn ook enkele cafés te vinden.

Aangezien Trabzon gedurende de 20e eeuw voornamelijk een conservatieve stad was, hoewel nationalistisch en met een deels progressieve en hoogopgeleide bevolking, waren er in de stad tot enkele jaren geleden maar weinig plekken die alcohol serveerden. Nog altijd kan het moeilijk zijn om een restaurant te vinden dat wijn schenkt, maar er bestaan inmiddels wel meer cafés, pubs, restaurant-discotheken, etc. Omdat het een studentenstad is, en er een grote Russische en Georgische minderheid in de stad woont, zijn er toch genoeg plekken om wat te drinken. De meeste van de onderstaande cafés schenken alcohol, maar restaurants die alcohol schenken zijn zeer zeldzaam in de stad. Een glas wijn bij het eten is in Trabzon dus vrijwel uitgesloten.

Cafés, Bars en Pubs

Cıngıl Bar , Uzun Sok. Saray Çarşısı Kat:2
Mey bar , Gümüş-Batu İş Merkezi, een karaokebar nabij het centrale plein
Renginar, Nemlioğlu Cemal Sok. 6
Nostalji Bar , Neşe Sok.
Stress Café , Uzun Sok.
Sahne Bar , Nemlioğlu Cemal Sok. 1,
Şişman Efes Pub , Maraş Caddesi 5

Discotheken en nachtclubs

Barbella Cafe & Bar, Tanjent
Club 462, Bordo İşhanı 6
Garage Disco Bar, Gazipasa Cad.
Rocca Club, Havalimanı Cad. 105

Overnachten

In Trabzon zijn diverse hotels, van topklasse tot spotgoedkoop. Omdat Trabzon pas sinds enkele jaren noemenswaardige toeristenaantallen ontvangt, zijn er nog geen echte hostels of jeugdherbergen. Voor het jaar 2013 zijn enkele hotels volledig volgeboekt door Duitse soldaten die de ISAF-terugtrekking uit Afghanistan organiseren.

Veiligheid

Trabzon is een veilige stad met een laag criminaliteitscijfer. Er is een gigantische sociale controle, wat er toe leidt dat omstanders in Trabzon zich meestal direct bemoeien met gebeurtenissen op straat. Het is niet ongebruikelijk dat een dief door tientallen omstanders wordt achtervolgd die hem vervolgens persoonlijk bij de politie afleveren. Soms moet de politie ingrijpen om de bevolking te weerhouden van geweld tegen criminelen. Net als in West-Europa is er angst voor terreuraanslagen, en wordt met enige regelmaat de explosieven oruimingsdienst ingeroepen om verdachte pakketjes te onderzoeken. Vrijwel altijd gaat het echter om vals-alarm. Hoewel de stad binnen Turkije als tegenpool wordt gezien van het Koerdische zuidoosten, heeft de strijd tegen de PKK in de stad nooit tot aanslagen geleid.

Gezondheid

Contact

Dagelijks leven

Rondom

In Turkije

De Kackar-pieken en het Ayder-plateau
Uzungölen de zomerweiden van de provincie Trabzon
Erzurum

De grens over

Batoemi, Georgië
Sotsji, Rusland
Tabriz, Iran. Voor veel toeristen op weg naar Iran is Trabzon een plek om binnen 1 dag een Iraans visum te verkrijgen.

Visa voor de genoemde buitenlandse bestemmingen

Iraans consulaat-generaal, Taksim Caddesi Kiziltoprak Sokak 3, iets ten zuiden van het centrle plein. In tegenstelling tot de lange procedure in andere ambassades was het mogelijk voor de meeste EU-burgers om in Trabzon binnen een paar uur een Iraans visum te bemachtigen. Burgers van het Verenigd Koninkrijk en Ierland hebben inmiddels wel een referentie code nodig, en de procedure voor Nederlanders kan anno 2015 enkele dagen in beslag nemen. Een alternatief is de ambassade in het nabijgelegen Kars.
Russisch consulaat, Refik Cesur Caddesi 6. In een imposant pand van vulkanisch gesteente in de oude wijk Ortahisar. Hoewel visumaanvragen voor Rusland vanuit Nederland enkele weken in beslag nemen, kan in deze ambassade ook binnen een paar uur een visum worden verkregen.
Georgisch consulaat, Pertevpasa sokak 10. EU-burgers hebben geen visum nodig voor Georgie of kunnen deze aan de grens verkrijgen. Een bezoek aan het consulaat is hiervoor dus niet nodig.

Dit is een bruikbaar artikel. Het bevat informatie over hoe er te arriveren, en over de belangrijkste attracties, uitgaansgelegenheden en hotels. Een avontuurlijk persoon zou dit artikel kunnen gebruiken, maar duik erin en breid het uit!