Wikivoyage:Geografische hiërarchie

Geografisch hiërarchie is een manier om naar reizen te kijken (zie Een andere kijk op reizen voor alternatieve manieren om naar reizen te kijken). Wij gebruiken de geografischie hiërarchie om Wikivoyage-artikelen in te delen - elk niveau van de geografische hiërarchie krijgt een eigen artikel.

Doel

Het hoofddoel van onze geografische hiërarchie is niet het tot in de puntjes definiëren welke streek nu bij welke regio hoort, en om welke politieke redenen—dat kan op Wikipedia. Ons hoofddoel is het organiseren van de inhoud in hapklare brokken, zodat deze beter te begrijpen is voor de reiziger (de lezer). Dat betekent dat uitzonderingen mogelijk (nee, nodig) zijn als deze de reiziger ten goede komen.

Neem bijvoorbeeld Catalonië. Bij het in acht nemen van de geografische hiërarchie, zal een Wikireiziger begrijpen dat Catalonië een regio is. Van daaruit zal hij of zij begrijpen dat het artikel moet beginnen met een sjabloon voor regio's; dat het links moet bevatten naar steden in Catalonië, zoals Barcelona; en dat er een link moet zijn naar Catalonië vanuit het bovenliggende land, Spanje. (Ja, dit is een politiek gevoelig voorbeeld—maar vanuit de reiziger bezien maakt Catalonië een onderdeel uit van Spanje). De Wikireiziger weet dan ook wat er niet in het artikel thuishoort: informatie over de gebruikte munteenheid hoort op het landniveau en individuele restaurants horen in de artikelen over de verschillende steden.

Dankzij de hiërarchie hoeven we dezelfde informatie niet telkens te herhalen op verschillende niveaus van de hiërarchie. Er kunnen natuurlijk uitzonderingen zijn, maar met deze "ruwe" richtlijn hebben we een referentiekadern dat ons toelaat om uitzonderingen te maken.

Deze niveaus staan niet vast, en kunnen gewijzigd worden. Aangezien een wijziging grote gevolgen kan hebben voor de site, is het aan te bevelen om de voorgestelde wijzigingen eerst te bespreken op de overlegpagina van de regio.

De hiërarchie

De geografische hiërarchie van Wikivoyage ziet er als volg uit:

• De aarde bevat:
  • Continenten, die bevatten...
    • Continentale secties, die bevatten...
      • Landen, die bevatten...
        • Regio's, die bevatten...
          • Steden, die bevatten...
            • Wijken.

Delen van de hiërarchie kunnen overgeslagen worden als zij in bepaalde omstandigheden niet relevant zijn. Bijvoorbeeld: Monaco is slechts een paar vierkante kilometer groot; het zou lachwekkend zijn om artikelen te schrijven over de verschillende regio's van dat land.

Werelddelen

Werelddelen zijn relatief arbitraire onderverdelingen van de wereld als geheel. Wij hebben de wereld ingedeeld in de zes traditionele werelddelen die in het Nederlandstalige gebied gebruikelijk zijn: Afrika, Azië, Europa, Noord-Amerika,Oceanië en Zuid-Amerika. Het klinkt wellicht wat bizar om Azië te beschouwen als een "bestemming", maar het is de handigste manier om onze informatie zo te organiseren.

Continentale secties

Een continentale sectie is een een deel van een werelddeel dat een logisch reisgebied vormt. Klassieke voorbeelden zijn Zuidoost-Azië of Scandinavië.

Landen

Een land is een erkend staatkundig gebied op aarde, bijvoorbeeld Frankrijk, Taiwan of Brazilië. Bij landen staat normaler wijze de informatie over valuta, taal, cultuur, enzovoorts. Ook gebieden die geen soevereine staat zijn, of onvoldoende juridisch erkend zijn, maar wel door reizigers als land ervaren worden, gelden als landen (denk aan Aruba, Hongkong, Kosovo, etc).

Zie ook: Sjabloon voor landen

Regio's

Een regio is een niveau binnen een land dat klimatologisch, cultureel, geografisch of politiek een geheel is. Regio's kunnen gelijk staan aan politieke of administratieve grenzen, zoals de provincies van Nederland en België, maar kunnen ook daarvan afwijken. Vietnam kan bijvoorbeeld opgedeeld worden in Noord-Vietnam), de Centrale kust, de Centrale hooglanden, en Zuid-Vietnam.

We voegen alleen een niveau aan de hiërarchie toe als er teveel steden of informatie bestaat in de huidige verdeling. Hierdoor volgt de hiërarchie van Wikivoyage vaak niet de officiële politieke en administratieve hiërarchie.

Het is niet onmogelijk voor regio's om nationale grenzen te overschrijden — de Alpen is een goed voorbeeld — maar om praktische redenen is het aan te raden om regio's zoveel mogelijk binnen nationale grenzen te houden. Wateren zijn in principe geen regio's, al kunnen uitzonderingen op individuele basis gemaakt worden.

In grote landen kunnen en moeten regio's andere regio's bevatten zodat de hoeveelheid informatie beter te bevatten is. Bijvoorbeeld, de Verenigde Staten hebben 50 staten —en nog een aantal gebiedsdelen, zoals Washington D.C.— dat is wel erg veel om in een keer voor je kiezen te krijgen. Daarom moeten de Verenigde Staten opgedeeld worden in een aantal regio's, die weer een aantal staten bevatten (en die staten worden ook weer verdeeld in regio's). Hetzelfde geldt voor andere landen. Let erop dat het niet altijd nodig is om regio's te verdelen op basis van politieke en administratieve grenzen—kies altijd regio's die reizigers zullen herkennen. Zo zijn het Groene Hart, de Ardennen, Zuid-Limburg en Normandië geen politieke of administratieve regio's, maar wel regio's die reizigers zullen herkennen.

Zie ook: Sjabloon voor regio's, Wateren

Steden

Een stad is, in de praktijk, de ware bestemming van de reiziger. Daar kom je aan, ga je dingen bezichtigen, een hotel zoeken, uit eten in restaurants en vertrek je. Het begrip "stad" wordt in Wikivoyage flexibel opgevat: het zijn alle artikelen die aan de bodem van onze hiërarchie staan (met uitzondering van nationale parken). Het kan dus gaan om echte steden, zoals New York City, een agglomeratie van steden zoals Kopenhagen of om kleinere steden of dorpen.

Sommige attracties, uitgaansgelegenheden en accommodaties passen niet in de bovenliggende categorieën, met name plattelandsgebieden. Zo bestaan er in Flevoland de dorpen Bant, Creil, Emmeloord, Ens, Espel, Nagele, etc. Als al deze dorpen een eigen artikel zouden krijgen, dan zouden deze grotendeels leeg zijn, omdat er niet genoeg attracties zijn per dorp om een artikel te vullen. Maak in dat geval een artikel aan dat al deze dorpen groepeert en geef het een bijpassende naam (in dit geval: Noordoostpolder). Vaak kan dit de naam van de streek zijn, een windrichting of een overkoepelende gemeente.

De meeste informatie in Wikivoyage zal over specifieke steden gaan -- de praktische prijs-en-adresjesinformatie. Zie Wat is een artikel? voor hulp bij het maken van de scheidslijn tussen steden en attracties, en hoe om te gaan met bijvoorbeeld nationale parken.

Zie ook: Sjabloon voor kleine steden, Sjabloon voor grote steden, Sjabloon voor wereldsteden

Wijken

Sommige steden zijn zo groot en divers dat er teveel informatie is om een artikel te vullen. Dan wordt het tijd om de stad in te delen in wijken. Parijs zou je kunnen opdelen in de 20 arrondissementen waar het uit bestaat. Amsterdam bijvoorbeeld in Amsterdam/Jordaan, Amsterdam/Grachtengordel, Amsterdam/Zuid, Amsterdam/Plantage, etc. Let wel op dat de wijken duidelijk afgebakend zijn, en dat er geen gaten overblijven.

Steden worden in wijken opgedeeld als er teveel informatie over is, en niet alleen voor de fysieke grootte van die stad. Lubbock, Texas is een grote stad qua oppervlakte, maar er is daar relatief weinig te beleven. Daarom is één artikel voor die plaats meer dan genoeg.

Voorbeelden

Hier is een voorbeeld om de hiërarchische structuur van hierboven uit te leggen:

• Azië <werelddeel>
• Afrika <werelddeel>
• Europa <werelddeel>
  • Balkan <continentale sectie>
  • Scandinavië <continentale sectie>
  • Benelux <continentale sectie>
    • België <land>
    • Luxemburg <land>
    • Nederland <land>
      • Noord-Nederland <regio>
      • Oost-Nederland <regio>
      • West-Nederland <regio>
        • Flevoland <regio>
        • Zuid-Holland <regio>
        • Noord-Holland <regio>
          • Waterland <regio>
          • Kennemerland <regio>
          • Amstelland <regio>
            • Amstelveen <stad>
            • Hoofddorp <stad>
            • Amsterdam <stad>
              • Binnenstad <wijk>
              • Grachtengordel <wijk>
              • Jordaan <wijk>
              • Zuid <wijk>

De hiërarchie van elk artikel wordt automatisch weergegeven in de broodkruimelnavigatie. De broodkruimelnavigatie van de Grachtengordel ziet er als volgt uit:

Europa > Benelux > Nederland > West-Nederland > Noord-Holland > Amstelland > Amsterdam > Grachtengordel

Deze menus maak je door met het isIn-sjabloon, zie broodkruimelnavigatie voor verdere instructies.

Geografisch opdelen

Sommige geografische eenheden zijn makkelijk te bepalen, omdat zij administratieve grenzen volgen: steden of landen, bijvoorbeeld. Anderen zijn zo vanzelfsprekend, dat het moeilijk voor te stellen is dat er discussie over ontstaat, bijvoorbeeld werelddelen. Maar andere – continentale secties, regio's, wijken – zijn moeilijk af te bakenen. Hoe bepalen we de omvang van deze geografische eenheden?

Een paar richtlijnen zijn:

• De 7±2 regel. Lange lijsten zijn verwarrend. Psychologen hebben ontdekt dat lijsten met zeven dingen het makkelijkst te begrijpen zijn [1]. Als er meer dan negen dingen onder elkaar staan, dan maken we een verdere onderverdeling in subgroepen die allemaal weer 7±2 items bevatten. Voor Wikivoyage betekent dit dat als er veel landen in in een werelddeel zitten, of steden in een regio, dat het handig kan zijn om ze op te breken in subgroepen.
• Traditionele definities. Sommige regio's of continentale secties of wijken hebben traditionele definities: de Benelux, New England in de Verenigde Staten, de Jordaan in Amsterdam. Het is het beste om waar mogelijk deze traditionele groeperingen te volgen, zodat reizigers ze herkennen.
• Politiek of administratieve eenheden. Sommige landen zijn verdeeld in graafschappen, deelstaten, departementen, provincies, kantons of wat dan ook door de overheid. Het kan ook handig zijn om deze te gebruiken als er niet zoveel zijn dat de 7±2 regel wordt gebroken. Bijvoorbeeld, Mexico heeft 32 staten — dat zijn er teveel.
• Geografie. Sommige gebieden hebben geografische kenmerken, die herkenbaar zijn voor reizigers en beslissend zijn voor de activiteiten die je daar kan doen. Bijvoorbeeld, de Ardennen.
• Linguïstische of culturele definities. Sommige landen hebben nauwkeurige grenzen op basis van taal of etniciteit. Zo kan België verdeeld worden in het Nederlandstalige Vlaanderen en het Franstalige Wallonië.

Het opdelen van geografische eenheden is een soort mystieke kunst. Wees voorzichtig, zorg voor consensus en werk samen wanneer mogelijk.

Wijken van steden

Het is wat ingewikkeld om te bepalen of een stad een wereldstad is en dus wijken nodig heeft. Natuurlijk kan je een groot aantal wijkartikelen aanmaken, maar het wordt een nachtmerrie om een groot aantal lege artikelen bij te houden en te organiseren. Daarom hebben we een aantal aanbevelingen wanneer je het beste de stad kan opdelen in wijken:

• Deel een stad niet op in wijken voordat er genoeg informatie beschikbaar is
• Maak geen wijkartikelen voordat je een opzet hebt bedacht waarbij de gehele stad verdeeld is in wijken en er geen gaten overblijven. Idealiter plaats je deze op de overlegpagina, en wacht je op op- en aanmerkingen van andere gebruikers
• Verplaats geen informatie naar de wijkartikelen, tenzij een gebruiker bereid is om ook de secties van het hoofdartikel van de stad aan te passen en te herschrijven. Deze secties moeten nu verwijzen naar de wijken, en alleen de meest belangrijke en relevante info van die stad hebben.
• Vermijd het maken van teveel wijken. Er kunnen later altijd nog wijken afgesplitst worden van andere wijken, zodra daar genoeg informatie voor is
• Als je verwacht dat een stad een "wereldstad" zal worden, maak dan alvast aparte subsecties aan die attracties, uitgaansgelegenheden en accommodaties sorteren per wijk. Dan kan je dit bij genoeg informatie makkelijker verplaatsen naar het nieuw-te-vormen wijkartikel.

Administratieve eenheden en reisregio's

Administratieve eenheden zijn vaak geen goede regio's voor reizen. Omdat een regering om bepaalde redenen provincies, gewesten, departementen, kantons, gouvernementen of graafschappen heeft uigeroepen, wil dat nog niet zeggen dat deze overeenkomen met de beste regio's voor toerisme. Zo zijn de Spaanse costa's logische reisregio's, ondanks dat zij niet overeenkomen als administratieve regio.

Overlappingen

We moeten proberen om overlappingen te voorkomen van een bestemming in twee artikelen, tenzij een bestemming de andere bevat. Als we overlappingen hebben dan weten lezers en schrijvers niet meer waar ze het moeten zoeken. Het is ook makkelijker om kaarten voor een bestemming te maken als er geen overlappingen zijn.

Een "hiërarchie" betekent feitelijk dat er nooit een overlap kan zijn. Iedere geografische eenheid mag maar precies een "ouder" eenheid hebben.

Ook zijn hier helaas weer uitzonderingen op de regel. Een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld een regio die de landsgrenzen overstijgt, zoals bijvoorbeeld Lapland dat zich Noorwegen, Zweden en Finland uitstrekt.

Een uitzondering zijn ook landen die op meer dan één continent liggen, zoals Rusland en Turkije.

Gaten

Er mogen nooit gaten overblijven in het opstellen van regio's en wijken. Wikivoyage is een reisgids voor de wereld, en dus moet er een plaats zijn om reisinformatie te plaatsen over elke bestemming op de planeet.

Het linken van artikelen

Elke stad of andere bestemming moet in ieder geval op 1 regioartikel geplaatst worden, omdat het mogelijk moet zijn om elke bestemming te vinden door gebruik te maken van de hiërarchie. Regio's, Steden en Andere bestemmingen zijn subsecties van regio- en landartikelen, en moeten de betreffende links bevatten. Deze secties worden hoofdzakelijk gebruikt voor navigatie.

Daarnaast moet elk artikel gebruik maken van een IsIn-sjabloon, zodat door middel van broodkruimelnavigatie gelinkt wordt naar bovenliggende niveaus.

De Rondom-sectie kan gebruikt worden om te linken naar interessante bestemmingen voor reizigers in de buurt.

Hou het samen

Soms kan het handig zijn om relevante zaken bij elkaar te houden, in plaats van een verdere onderverdeling te maken. De agglomeratie van Atlanta heeft duidelijk meer dan 9 steden. Toch biedt een verdere onderverdeling geen meerwaarde, dus laat het achterwege.