Antarctica

werelddeel, Zuidpoolgebied
Bestemmingen > Poolgebieden > Antarctica
Locatie
Beknopt
Oppervlakte 14.107.637 km2
Bevolking 1500
Taal Engels en andere
Tijdzone UTC-12 tot UTC+12, UTC±0 op Zuidpool
Internet TLD .aq
De geografische Zuidpool met op de achtergrond het Amundsen-Scott-Zuidpoolstation.

Antarctica is het continent rond de Zuidpool van de aarde. Antarctica is genoemd naar de Arctis, het gebied boven de Noordpoolcirkel, met het voorvoegsel anti- (tegenover-) en het wordt ook wel het witte continent genoemd. In oppervlakte is het het vijfde continent, na Azië, Afrika, Noord-Amerika en Zuid-Amerika maar voor Europa en Australië. Er zijn geen steden, maar onderzoekstations, en het kan er extreem koud worden. De laatste jaren is Antarctica toegankelijk per cruiseschip, onder meer de Bark Europa, die ook de kusten van West-Europa aandoet.

Regio's

bewerken
Antarctisch Schiereiland
De meest bezochte bestemming, niet ver van het Vuurland met warmwaterbronnen en de grootste concentratie onderzoeksstation.
Oost-Antarctica
Deze regio is waarschijnlijk het minst bekend bij de toeristen, maar er zijn enkele interessante bestemmingen, zoals Mawson's Huts en de Zuidpool van ontoegankelijkheid.
Rosszee
De meest voorkomende bestemming voor cruisschepen vanaf Australië en Nieuw-Zeeland heeft een aantal zeer indrukwekkende uitzichten rond het vulkanische eiland Ross en het Transantarctisch Gebergte.
Zuidpool
In tegenstelling tot de Noordpool bevindt de Zuidpool zich op vaste grond. Er is een permanent onderzoeksstation en een symbolische "paal".
West-Antarctica
Met uitzondering van het Antarctisch Schiereiland is West-Antarctica kaal en leeg. Er is ook maar één onderzoeksstation (Brunt Ice Shelf). Maar hier zijn wel de hoogste en lage punten van Antarctica, waarvan eerstgenoemden beklommen kunnen worden op een begeleide expeditie.

Bestemmingen

bewerken
Antarctica (Antarctica)
Rothera Research Station
Prinses Elisabethbasis
Station McMurdo
Vostokstation
Palmerarchipel
Antarctisch Schiereiland
Mawson's Huts
Ross
Transant-
arctisch
Gebergte
Vinston-
massief
Zuidpool van ontoegankelijkheid
Zuidpool
Bestemmingen in Antarctica.

Onderzoeksstations

bewerken

Er zijn geen steden, alleen onderzoeksstations.. Er bevinden zich ruim 60 poolstations op Antarctica, waar wetenschappelijk onderzoek wordt verricht door ruim 30 landen. Een aantal hiervan werkt permanent en een aantal andere alleen in de zomer. De landen met de meeste poolstations zijn Argentinië (zeven) en Rusland (vijf met nog drie in de her-openstellingsfase). Veel poolstations zijn geconcentreerd op het Antarctisch schiereiland, aan de kust en op de eilanden in de Antarctis.

Een aantal belangrijke onderzoeksstations.

  • Rothera Research Station (Verenigd Koninkrijk) — sinds januari 2013 heeft Nederland hier een eigen mobiel onderzoekslab.
  • Station McMurdo (Verenigde Staten) — grootste onderzoeksstation van allemaal, gelegen aan de McMurdo Sound. Hier kunnen maximaal 1200 mensen terecht.
  • Prinses Elisabethbasis (België) — Belgisch onderzoeksstation.
  • Vostokstation (Rusland) — bij dit geïsoleerde onderzoeksstation is de laagste temperatuur ooit gemeten.

Andere bestemmingen

bewerken
  • Antarctisch Schiereiland — meest bezochte bestemming van Antarctica
  • Mawson's Huts — historische gebouwen in Commonwealth Bay, dat met windvlagen van 322 km/uur de winderigste plaats op Aarde is.
  • Ross — vulkanisch eiland in de Rosszee
  • Palmerarchipel — eilandengroep aan de noordwestelijke kust van het Antarctisch Schiereiland van het Brits Antarctisch Territorium. Hij strekt zich uit van Toreneiland in het noorden tot Antwerpeneiland en Wiencke-eiland in het zuiden. De Straat Gerlache en Straat Bismarck lopen door de archipel. Er zijn nog eilanden vernoemd naar Belgische steden en provincies: Genteiland, Brabanteiland enzovoort. Verder zitten er op Snow Hilleiland veel onderzoeksstations.
  • Transantarctisch Gebergte — lange bergketen.
  • Vinstonmassief — hoogste berg van Antarctica
  • Zuidpool van ontoegankelijkheid — het punt op Antarctica dat het verst van de Zuidelijke Oceaan ligt
  • Zuidpool — zuidelijkste punt op aarde.

Geschiedenis

bewerken

Hoewel er al veel eerder vermoedens bestonden over een zuidelijk continent, werd Antarctica pas in 1820 "ontdekt". Op 14 december 1911 bereikte de Noor Roald Amundsen als eerste de Zuidpool. Ook in 1911/1912 probeerde een Britse expeditie onder leiding van Robert Scott ook de Zuidpool te bereiken. Ze bereikten de Zuidpool nog wel in 1912, maar de deelnemers aan deze expeditie kwamen op de terugreis om het leven.

In december 1963 bereikte G.M.A. Brummer, luitenant-ter-zee 1e klasse, als eerste Nederlander de Zuidpool als navigator van een Amerikaans vliegtuig. Hij was als officier toegevoegd aan de Amerikaanse Taskforce 43 die met behulp van de ijsbreker USS Glacier Antartica verkende.

Natuur en klimaat

bewerken

Antarctica is het koudste continent op aarde. Het binnenland heeft een lange en koude winter waarbij het gemiddeld -40 tot -60 °C is. In de korte zomer wordt het daar gemiddeld niet warmer dan - 20 °C. Aan de kust en op het Antarctisch Schiereiland is het minder koud. In de winter is het daar gemiddeld -10 tot -30 °C, afhankelijk van de locatie, terwijl in de zomer de temperatuur gemiddeld iets onder tot rond het vriespunt ligt.

Antarctica is het droogste continent op aarde met een gemiddelde neerslag van ongeveer 170 mm per jaar. Dat is de hoeveelheid water nadat de gevallen sneeuw gesmolten is. Het binnenland is bijzonder droog met minder dan 100 mm neerslag per jaar. De kustzone daarentegen is natter, waarbij de westkust van het Antarctisch Schiereiland het natst is. Daar valt meer dan een meter neerslag per jaar, dus meer dan 3 meter sneeuw per jaar.

Ten slotte is de windrichting en windsterkte opvallend aan het klimaat van Antarctica. Bijna overal op Antarctica is de directionele constantheid van de wind bijzonder hoog, dit wil zeggen dat de wind altijd uit dezelfde richting waait (het oosten). In het binnenland is deze wind niet bijzonder sterk, maar langs de kust waait het hard. Het onderzoeksstation Dumond d'Urville heeft met 199 m/s (327 km/h) de hoogste jaargemiddelde windsnelheid op aarde gemeten.

De meeste Antarctische dieren, zoals pinguïns en zeehonden, leven langs de kust. Op de rest van het continent leven alleen hele kleine insecten.

Bevolking

bewerken

De bevolking van Antarctica wordt geschat op ten minste 1000. Het aantal verschilt per seizoen. Antarctica heeft geen permanente bewoners maar een aantal regeringen houdt permanente onderzoeksstations open.

Arriveren

bewerken

Per boot

bewerken

De laatste jaren is Antarctica toegankelijk per cruiseschip. Veel cruises vertrekken vanuit Ushuaia, in het uiterste zuiden van Argentinië. Voor reizen vanuit Europa komt daar nog de vlucht naar Ushuaia, via Buenos Aires, bij. Nog specialer wordt het als men naar Antarctica reist met een zeilschip zoals onder meer de Bark Europa. Dit zijn meestal wel heel dure reizen die dus enkel voor de meer welstellende burgers zijn weggelegd.

Per vliegtuig

bewerken

Bij enkele onderzoeksstations is er een landingsbaan aangelegd op het ijs, waardoor Antarctica ook met het vliegtuig bereikbaar is, dit is echter vooral bedoeld voor onderzoekers en gewone toeristen kunnen hier meestal geen gebruik van maken.

Rondreizen

bewerken
De ijsbreker M/V Polar Star op het Kanaal van Grandidier.

Pony's, hondensleeën, ski's, tractoren, sneeuwscooters (en soortgelijke rupsvoertuigen), vliegtuigen (met inbegrip van helikopters en ski-vliegtuigen) zijn allen toegepast om door Antarctica te reizen. Cruiseschepen gebruiken zodiac-boten om toeristen uit het schip in kleine groepen aan land te brengen. Breng eigen brandstof en voedsel mee of laat de goederen vooraf leveren, er is immers geen brandstof of voedsel te koop op het continent. Cruiseschepen zijn volledig uitgerust met het nodige materieel, levensmiddelen, enz. Sommige (maar niet alle) bieden de reizigers zelfs kleding aan tegen het extreem koude weer.

Er worden verschillende talen gesproken op Antarctica, ook Nederlands (op de Prinses Elisabethbasis). Tussen de verschillende onderzoeksstations onderling wordt vooral Engels als brugtaal gebruikt en dit is dan ook de de facto taal van Antarctica. Ook het Spaans en Frans worden veel gesproken.

De valuta verschillen per onderzoeksstation.

Overnachten

bewerken

Antarctica kent het fenomeen van de middernachtzon, dat betekent dat de zon tijdens de zomermaanden niet ondergaat. Bezoekers moeten ervoor zorgen dat zij maatregelen nemen om toch op regelmatige tijdstippen te slapen, aangezien het continue daglicht de biologische klok ernstig kan verstoren. Er zijn geen hotels op het continent en de onderzoeksstations zullen over het algemeen ook geen slaapplaatsen reserveren voor gasten. De meeste bezoekers slapen aan boord van hun boot, hoewel er tijdens expedities tenten kunnen gebruiken worden als tijdelijk verblijf.

Het is mogelijk om te werken in een onderzoeksstation op Antarctica. De opleiding moet vóór het vertrek naar Antarctica gebeuren.

Voor meer informatie kan men een kijkje nemen op de website van de Prinses Elisabethbasis.

Veiligheid

bewerken

Antarctica is een extreme omgeving en gebeurlijke ongelukken zijn onvermijdelijk. Bezoekers kunnen beter een realistische evaluatie maken van hun eigen mogelijkheden voordat men tot een dergelijke zware reis besluit.

Aangezien de meeste bezoekers van Antarctica met de boot zullen reizen, kunnen de grootste gevaren optreden als gevolg van stormen op zee. Het weer in de Zuidelijke Oceaan is zeer extreem, winden met orkaankracht en bijhorende golven die tot 18-23 meter hoog kunnen worden zijn niet uit te sluiten. Met de moderne veiligheidsvoorzieningen en het ontwerp van schepen is de kans op zinken erg klein, maar de kans om overboord gegooid te worden is bestaande. Op een boot die in ruw weer is terecht gekomen moet men ervoor zorgen dat men altijd een veilig houvast heeft, en moet men voorkomen dat deuren vanzelf kunnen openvliegen, dit met het oog op mogelijke verwondingen. Bij slecht weer dient men in de cabine te wachten tot de storm is geluwd. Wees ook uiterst voorzichtig bij het terugkeren naar het schip met een zodiac en volg de instructies van de bemanning op − een landingsplatform kan in ruw weer dodelijk zijn bij het uitglijden en vallen.

Het weer op het vasteland is even extreem. Tijdens expedities zijn er beperkte mogelijkheden tot zoek- en reddingsoperaties. Er is geen formele overheid of juridisch systeem in Antarctica, maar de wetten van het land van herkomst of vertrek alsmede die van de aanvragende overheid kunnen van toepassing zijn. Regels met betrekking tot de bescherming van het milieu en van de historische sites zullen strikt worden nageleefd en zware boetes kunnen worden uitgereikt bij het niet naleven daarvan.

Merk ook op dat bij een bezoek aan Antarctica het dichtstbijzijnde ziekenhuis meestal vele reisdagen ver kan liggen. De meeste schepen en onderzoeksstations hebben een arts, maar de faciliteiten zijn beperkt. In de gevallen waarin evacuatie nodig is (indien nog mogelijk), kunnen de kosten in de tienduizenden euro's lopen. Mensen met reeds bestaande aandoeningen moeten sterk rekening houden met de risico's van een verblijf in een continent waar medische hulp heel beperkt is.

Gezondheid

bewerken

Antarctica is een extreme omgeving, de kou is een groot gevaar voor de gezondheid. Bezoekers moeten goed worden voorbereid en uitgerust voor een bezoek. Water -en winddichte handschoenen, jas, broek en laarzen zijn een absolute noodzaak. Andere benodigdheden die vaak over het hoofd worden gezien zijn zonnebrandcrème en een zonnebril - 's zomers zullen bezoekers worden blootgesteld aan de zonnestralen van boven en van reflecties van sneeuw, ijs en water. Daarnaast wordt voor degenen die per boot reizen aangeraden om medicijnen tegen zeeziekte mee te nemen - zelfs de meest zeewaardige personen kunnen misselijk worden in een hevige storm, neem contact op met uw arts voordat u bepaald welk geneesmiddel geschikt is.

Respect

bewerken

Antarctica heeft een zeer kwetsbaar milieu. Verontreiniging moet zo veel mogelijk worden vermeden. Expedities moeten bij het vertrek anticiperen op de noodzaak om alle afvalstoffen te verwijderen uit het continent. Afval- en rioolwaterfaciliteiten zijn op het continent zeer beperkt aanwezig en dit enkel nabij permanente onderzoekscentra. Voor toeristen is aandacht voor het gevaar van invoering van vreemde organismen in de fragiele Antarctische milieu ook van bijzonder belang. Veel touroperators vragen aan bezoekers om de boot volledig te ontsmetten na elke landing om zo te voorkomen dat zaden of andere organismen van de ene locatie naar de andere kunnen reizen. Daarnaast moeten bezoekers alle kledingstukken vooraf grondig onderzoeken om te voorkomen dat er eventuele planten of dierlijk materiaal naar de Zuidpool kan meereizen, uitheemse plantensoorten kunnen veel schade aanrichten dus is het zeer belangrijk om Antarctica te beschermen tegen dit gevaar.

De International Association of Antarctica Tour Operators (IAATO) is een vrijwillige organisatie van touroperators die een veilig en milieuhygiënisch verantwoord toerisme promoot in Antarctica. Het publiceert normen voor aangesloten touroperators over verantwoorde praktijken voor particuliere bezoekers naar Antarctica.

Dit is een bruikbaar artikel. Het bevat informatie over hoe er te arriveren, en over de belangrijkste attracties, uitgaansgelegenheden en hotels. Een avontuurlijk persoon zou dit artikel kunnen gebruiken, maar duik erin en breid het uit!
Bestemmingen
Continenten:Afrika · Azië · Europa · Noord-Amerika · Oceanië · Zuid-Amerika
Oceanen:Atlantische Oceaan · Grote Oceaan · Indische Oceaan · Noordelijke IJszee · Zuidelijke Oceaan
Poolgebieden:Antarctica · Noordpoolgebied
Zie ook:Ruimte