Ruimte

Ruimte

Commerciële ruimtevaart is op dit moment slechts voor weinig mensen weggelegd, maar wel mogelijk – voor wie het zich kan veroorloven.

Potentiële bestemmingen

Mogelijk bezoekbare bestemmingen

Er zijn drie bezoekbare buitenaardse bestemmingen.

International Space Station Een ruimtestation in een baan om de aarde.

Maan De maan draait om de aarde heen en werd in 1969 voor het eerst bezocht. Amerikaanse astronauten deden er destijds drie dagen over om er te komen.

Mars Deze planeet heeft de meeste overeenkomsten met de Aarde. Hij staat echter wel veel verder weg dan de Aarde en daardoor is het er vaak erg koud. Er zijn nog nooit bemande ruimtevluchten naar Mars geweest, wel zijn er onbemande ruimteschepen naartoe gegaan en die doen er een jaar over om er te komen.

De grote rode vlek van Jupiter (rechtsboven).

Andere bestemmingen

• Mercurius — De planeet die het dichtst bij de zon staat.
• Venus — Deze planeet zien we 's ochtends en 's avonds meestal als heldere 'ster' vanaf de aarde.
• Jupiter — De grootste planeet in het zonnestelsel is vooral bekend om de grote rode vlek.
• Saturnus — Deze planeet is vooral bekend om zijn ringen van ijs en stofdeeltjes.
• Uranus — De enige planeet in ons zonnestelsel die op zijn kant ligt.
• Neptunus — De verste planeet gezien vanaf de zon, waardoor het er altijd koud is.

Info

Reizen in de ruimte biedt de mogelijkheid om beter te kijken naar de maan, sterren, planeten en andere hemellichamen. Sterrenkundigen kunnen vanuit de ruimte veel onderzoek doen naar de aarde en het ontstaan ervan. Voor de meteorologie zijn er satellieten die foto's maken vanuit de ruimte. Andere satellieten zijn er voor communicatieve doeleinden.

De aarde is maar een kleine planeet in een enorme ruimte die op het punt staat verder ontdekt te worden. Niemand weet precies hoe groot het heelal is en of het eigenlijk wel grenzen heeft. Maar we weten wel dat het zich veel verder uitstrekt dan wat wij met de telescopen kunnen zien. Vanaf de verste objecten die we kunnen zien heeft het licht ongeveer 10 miljard jaar nodig om bij de Aarde te komen (dat is bijna 10 biljoen kilometer per jaar). Maar zijn er nog meer planeten zoals onze aarde in die eindeloos diepe ruimte? En is daar dan ook leven op? Een vraag die momenteel onbeantwoord blijft...

Geschiedenis

De ruimte

Een supernova met begeleidende ster.

Het is een raadsel hoe de ruimte is ontstaan. Volgens sterrenkundigen was de ruimte eigenlijk geconcentreerd in één punt en bestonden er geen planeten, sterren of andere hemellichamen. Er zou niet eens tijd hebben bestaan. Tot 20 miljard jaar geleden. Door een grote explosie, de Oerknal genaamd, zou de ruimte zijn ontstaan.

De hemellichamen die in die explosie ontstonden, zouden vanuit het midden naar buiten zijn geslingerd en uit waterstof hebben bestaan. Pas tijdens kernfusieprocessen (dat is het samensmelten van de kernen van verschillende atomen, waarbij een ander element wordt gevormd) vormden zich alle bekende elementen. Hieruit ontstonden op hun beurt hemellichamen, zoals sterren en planeten.

Nog niet eens zo lang geleden hebben sterrendeskundigen enige warmte kunnen meten die zich door het heelal verplaatst. Dit zou om een beetje restwarmte gaan die over zou zijn gebleven van de Oerknal. Voor sommigen is dit het bewijs dat de Oerknal er daadwerkelijk is geweest.

Ons eigen zonnestelsel, waar de aarde ook deel van uitmaakt, was er niet vanaf het begin. Onze zon zou ongeveer 5 miljard geleden zijn ontstaan, uit een wolk van stof en gas. Daarbij zou niet alles zijn gebruikt en daaruit zouden dan de planeten zijn ontstaan.

Wetenschappers doen tegenwoordig onderzoek naar gas- en stofwolken die om andere planeten heen draaien en daardoor hebben ze steeds meer van de oerknaltheorie kunnen bewijzen. Er worden tegenwoordig steeds meer planeten ontdekt die zich in een baan om andere sterren heen bewegen, de zogeheten exoplaneten. Het is dus niet zo dat er alleen planeten om de zon draaien. Exoplaneten staan te ver om door een telescoop te zien, maar aan de hand van gegevens is de grootte, doorsnede van hun baan en de omloopsnelheid ingeschat.

Ruimtevaart

De Amerikaanse vlag geplant op de maan.

Voor het begin van de ruimtevaart moeten we terug in de tijd naar 1865. In zijn sciencefictionroman De la terre à la lune beschreef Jules Verne een reis naar de maan. Met een groot kanon zouden mensen zijn afgevuurd. Dit werd destijds echter niet serieus genomen.

Het zou nog meer dan honderd jaar duren voordat de eerste maanreis plaatsvond. De Rus Konstantin Tsiolkovski ontwierp ruimtevaartuigen en andere systemen om mee door de ruimte te reizen.

Uiteindelijk was het ook de Sovjet-Unie die op 4 oktober 1957 de eerste satelliet rond de aarde schoot, de Spoetnik I. Een maand later bracht de Spoetnik II het eerste levende wezen in de ruimte, een hond met de naam Laika.

Op dat moment bleef bemande ruimtevaart niet lang meer uit. De eerste mens werd op 12 april 1961 gelanceerd. De Rus Joeri Aleksejevitsj Gagarin draaide in de Vostok I één baan rond de aarde, waarna hij weer veilig landde.

Kort erna gingen ook de Verenigde Staten de ruimte in. Zij streefden ernaar om voor 1970 een maanlanding te maken. Op 20 juli 1969 slaagden ze hierin. Het waren Neil Armstrong en Buzz Aldrin die uit de maanlander van de Apollo 11 stapten om voet op de maan te zetten. Armstrong sprak hierbij de legendarische woorden: "That's one small step for a man, one giant leap for mankind".

Na het Apollo-tijdperk waren er eigenlijk geen grenzen meer te ontdekken. Tot kortgeleden althans. Na de bouw van het internationale ruimtestation ISS, die in 1998 begon en tot 2011 duurde, maken ruimtevaartorganisaties zich nu klaar om de eerste bemande reis naar Mars te maken.

Arriveren

Een kijk op Europa vanuit een baan om de aarde.

Om in de ruimte te komen, is het erg belangrijk dat je fysiek in orde bent, maar het cruciale punt is de vraag hoe dik je portefeuille wel niet is. Jezelf in de ruimte krijgen via de niet-commerciële luchtvaart is doorgaans niet voor de gewone burger weggelegd.

De enige realistische optie om in de ruimte te komen is per ruimtevaartuig. Er zijn verschillende plaatsen op de wereld waar ruimtevaartuigen gelanceerd worden, al dan niet bemand. Een overzicht van de belangrijkste lanceerbasissen met de meeste lanceringen:

• Kosmodroom Bajkonoer in Kazachstan
• Cape Canaveral Air Force Station in de Verenigde Staten
• Vandenberg Air Force Base in de Verenigde Staten
• Kapoestin Jar in Rusland
• Kosmodroom Plesetsk in Rusland
• Centre Spatial Guyanais in Frans-Guyana
• Kennedy Space Center in de Verenigde Staten
• Lanceerbasis Jiuquan in China

Virgin Galactic en Space Expedition Corporation, twee commerciële bedrijven die ruimtevluchten willen aanbieden voor toeristen, zouden een ruimtereis al vanaf 75 000 euro mogelijk maken. De vliegtuigen zouden op een hoogte van 100 kilometer kunnen vliegen, buiten de dampkring en hoog genoeg op de kromming van de aarde te zien. Ernaar gestreefd wordt om in een baan om de aarde te komen, zodat binnen anderhalf uur op iedere plek ter wereld geland kan worden. Tickets voor toekomstige ruimtereizen worden nu al verkocht. Maar denk goed na alvorens over te gaan tot betaling, want veel ruimtebedrijven gaan al snel in rook op, of worden failliet verklaard.

Bekijken

Zonsondergang gezien vanuit het International Space Station.

• Doordat er in de ruimte geen atmosfeer meer is, lijken de sterren niet meer te twinkelen.
• Zonsopgangen en zonsondergangen hebben, wederom door de afwezigheid van een atmosfeer, veel minder kleur.

• 
  International Space Station
• 
  Maan in de atmosfeer
• 
  Saturnus
• 
  Sterrennevel

Doen

Spacedive van Joseph Kittinger.

• Freefall is een fenomeen dat, hoewel het niet uniek is voor de ruimtevaart, op aarde maar heel even voorkomt, zoals in pretparkattracties en snelle liften.
• Wetenschappelijke missies. Van toeristen die meereizen met wetenschappelijke missies wordt verwacht dat deze missie meewerken, op zijn minst op medisch gebied.
• Ruimtewandeling. Dit houdt in dat je het ruimtevaartuig verlaat om in de ruimte rond te zweven. Hiervoor is een goede fitnessconditie nodig.
• Space diving. Orbital Outfitters is bezig met het ontwerpen van de Sub-orbital Space Suit One. Dit pak wordt gebruikt door medewerkers van suborbitale ruimtevluchten en zou geschikt moeten zijn voor een val van 120.000 voet (ruim 36.500 meter).

Eten

Astronauten eten hamburgers aan boord van het International Space Station.

Aan het begin van de ruimtevaart stelde het voedsel nog niet veel voor. Begin jaren 1960 bestonden de maaltijden uit hapklare blokken, gevriesdroogde poeders en tubes met halfvloeibare stoffen. De astronauten die deelnamen aan het Mercuryprogramma (1959-1963) vonden dit voedsel echter niet smakelijk. Verder hadden ze problemen met het toevoegen van water aan het gevriesdroogde voedsel en vonden ze het ook niet prettig om in de tubes te knijpen of de kruimels op te ruimen. In de daarop volgende ruimteprogramma's (Geminiprogramma en Apolloprogramma) werd het menu uitgebreid met producten als garnalencocktails, kip en groenten, toast en appelsap en kon het gevriesdroogde eten bewaard worden in verpakkingen met ritsafsluiting. Bovendien kon het door de verbeterde samenstelling ook met een lepel gegeten worden.

Tegenwoordig komt voedsel voor ruimtevaarders in steeds meer vormen voor, maar de kwaliteit ervan is anno 2024 nog steeds niet te vergelijken met die van een gemiddeld restaurant. Het voedsel mag niet kruimelen of druppelen, aangezien deze kruimels en druppels door de gewichtsloosheid door het ruimtevaartuig heen zweven en daardoor de apparatuur kunnen ontregelen. Daarom is het eten speciaal verpakt en zit het drinken in een flesje met rietje.

Overnachten

• Bigelow Aerospace is een bedrijf dat op termijn een astro-hotel voor toeristen wil uitbaten. Daarvoor wordt gebruikt gemaakt van opblaasbare modules die in één dag kunnen worden ontvouwen. De modules werden reeds bij wijze van experiment op het ISS uitgetest.
• ISS Het ruimtestation is vooralsnog voorbehouden voor astro- en kosmonauten.

Veiligheid

Meteoriet

De technologie van tegenwoordig is veiliger dan die van de jaren 60 van de 20e eeuw, maar toch blijft de ruimte een gevaarlijke omgeving om je in te begeven. Kosmische straling, extreme temperaturen, meteorieten en ruimtepuin, technische problemen, hoge snelheden, explosieve stoffen, de afstand naar vaste grond en de afwezigheid van een atmosfeer maken elke onvoorziene situatie potentieel levensbedreigend.

Als ruimtereiziger moet je erg bedachtzaam zijn met het reserveren voor ruimtevluchten van projecten die nog niet zijn begonnen. Als er problemen optreden bij het project of het bedrijf gaat failliet, zou het zomaar kunnen gebeuren dat je reis afgeblazen wordt en je daarbij ook al je geïnvesteerde geld kwijtraakt.

Gezondheid

Mensen die de ruimte ingaan, moeten goed getraind zijn, en fysiek in orde.

Rondom

Ruimtetoerist Mark Shuttleworth