Wikivoyage:Consensus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Rein N. (overleg | bijdragen)
→‎Onenigheid: spelling
uitgebreid, aangevuld, verbeterd
Regel 1:
Wikivoyage bepaalt vrijwel alles met '''consensus'''. Weinig beslissingen worden op deze site genomen door meerderheidsstemmen. Denk eraan dat ieder [[Wikivoyage:Wat is een artikel?|artikel]] op Wikivoyage tot stand komt op basis van consensus van de inzichten van alle schrijvers aan dat artikel.
 
==Hoe ontstaat consensus ontstaat==
Als je een artikel bewerkt[[Wikivoyage:Hoe daneen zitpagina erbewerken|bewerkt]], altijddan eenverwerk beetjeje vandaar jealtijd eigenjouw meninginzichten in. Maar deHet persoon diena ernajou aanverwerkt werkt stopt ervervolgens ook weer eenzijn beetjeof eigenhaar meninginzichten inerin. enAlleen haaltdatgene erwaar misschienalle eengebruikers beetjehet vanmee joueens uit.zijn Aanblijft uiteindelijk in het eindartikel. blijftHierdoor inzullen de meeste gevallenartikelen (als iedereenuiteindelijk [[ProjectWikivoyage:Wees redelijk|redelijk]] is)zijn—dat overwil datzeggen, waarhet alleartikel schrijversheeft eneen schrijfstersstandpunt zichdat indoor kunnende meeste gebruikers gedragen en datgeaccepteerd wordt. Kort gezegd, het heetvertegenwoordigt '''consensus'''.
 
'''Consensus is geenniet alleen een richtlijn'''; het is een onlosmakelijk onderdeel van het leven van een [[Project:Wikiwiki|Wikiwiki]]. Omdat iedereen een artikel kan bewerken, kan iedereen dat kan wijzigen wat er al staat, enof iedereengeheel iets nieuws of anders kan schrijven. En danDaarna komt er weer iemand anders die hetdat weer verandert of zelfs, de veranderinggeschreven vantekst degeneverplaatst voorof hemzelfs ongedaanhet maakt,gehele etcartikel etcverwijdert.
 
Wikivoyage doet niet aan stemmen, omdat bij meerderheidsstemmen gebruikers geen argumenten aan hoeven te dragen of te reageren op de argumenten van anderen. Bij meerderheidsstemmen ontbreekt een proces van analyse en discussie die ervoor zorgt dat er goed nagedacht wordt over de te nemen veranderingen. Stemmen wordt bovendien nog ingewikkelder door de semi-anonieme online-werkelijkheid van een wiki; het is vrijwel onmogelijk om na te gaan of één persoon daadwerkelijk één stem vertegenwoordigt. Op een aantal pagina's wordt wel gestemd, zoals [[Wikivoyage:Stemmen voor verwijdering]], maar ook daar wordt er geen "winnaar" aangewezen op basis van een meerderheid aan stemmen. Er ''moet'' er een proces van argumentatie en discussie doorlopen worden en een stem moet gerechtvaardigd zijn door een kloppende argumentatie. Het is dus mogelijk dat ondanks een meerderheid aan stemmen voor mogelijkheid A, er uiteindelijk gekozen wordt voor mogelijkheid B op basis van argumentatie.
 
==Hoe vorm je consensus==
 
Consensus wordt in principe gevormd op de [[Wikivoyage:Hoe een overlegpagina gebruiken|overlegipagina's]] van de artikelen waar een significante verandering wordt voorgesteld. Scan eerst de overlegpagina (en de archieven) om er zeker van te zijn dat jouw voorstel nog niet eerder is besproken (als dat wel is gebeurd, lees de discussie door en begrijp wat er staat, zodat je erop kan reageren). Laat dan een bericht achter aan de onderkant van een lopende discussie, of voeg een nieuwe sectie toe, waarin je jouw voorstel voorlegt en argumenten aandraagt voor de verandering.
 
Soms kan consensus snel gevormd worden, als een groep [[Wikivoyage:Wikireiziger|Wikireizigers]] massaal jouw idee steunen, en zich afvragen waarom ze daar zelf nog niet over nagedacht hadden. Vaker moet echter geconstateerd worden dat '''het vormen van consensus hard werken is'''. Het proberen te overbruggen van onenigheid is lastig, maar wat ook kan gebeuren is dat niemand geïnteresseerd is in het onderwerp en er dus niemand is om mee te overleggen.
 
Als niemand reageert op jouw bericht, dan zijn er manieren om andere gebruikers op jouw voorstel te wijzen. Zo kan je je wenden tot het [[Wikivoyage:Reizigerscafé|Reizigerscafé]], een plaats waar centraal overleg plaatsvindt tussen alle gebruikers van Wikivoyage. Als je iets wilt voorstellen in een lopende discussie, laat dan een bericht achter op de [[Wikivoyage:Hoe een overlegpagina gebruiken|overlegipagina's]] van de gebruikers die deelnamen aan dat overleg, en wijs ze in de richting van jouw voorstel.
 
Een andere manier om opinievorming te stimuleren is door simpelweg [[Wikivoyage:Duik erin|erin te duiken]] en, met jouw argumenten op de overlegpagina, jouw voorstel te implementeren. Als iemand jouw bijdrage terugdraait, dan zal deze in ieder geval ergens moeten uitleggen waarom. Maak echter geen gebruik van deze mogelijkheid als jouw voorstel ingaat tegen een bestaande consensus—als jouw voorstel zeer controversieel is, zorg dan in ieder geval voor ''wat'' steun voor je het implementeert.
 
Heb '''geduld'''. Je kan het overleg toevoegen aan jouw volglijst en moet erop voorbereid zijn dat wellicht voor een lange tijd niemand geïnteresseerd is om jouw verandering door te voeren. Hoewel een wiki constant bewerkt wordt en groeit, kan het zijn dat individuele artikelen soms jarenlang stof happen en ineens in een paar dagen een sterke ontwikkeling doormaken. Nu is wellicht niemand geïnteresseerd in jouw voorstel, maar later kan er alsnog iemand komen die het met jou eens is en enthousiast met jou wil werken aan het implementeren van jouw voorstel.
 
==Een bijdrage leveren aan een overleg tot consensus==
 
Iedereen kan bijdragen aan een overleg dat poogt consensus te vinden, maar zorg ervoor dat je '''reageert op de gegeven argumenten'''. Het hebben van een sterke mening is prima, maar slechts ''het laten horen'' van die mening zorgt niet voor een sfeer van samenwerking zoals noodzakelijk op een [[Wikivoyage:Wiki|wiki]]. Als je tegen een voorgestelde wijziging bent, moet je ingaan op de argumenten die pleiten voor verandering, en uitleggen ''waarom'' deze niet overtuigend zijn om jou van mening te doen veranderen. Dit proces, het analytisch reageren op argumenten waar jij tegen bent, zal ervoor zorgen dat jij een beter inzicht krijgt in de denkwijze van de andere kant (en de andere kant krijgt een beter inzicht in jouw denkwijze). Dit zorgt ervoor dat verschillende groepen tot elkaar komen en samen tot het daadwerkelijke besluit kunnen komen.
 
Zorg ervoor dat je '''open van geest''' bent wanneer nieuwe argumenten de revue passeren—je laten overtuigen door de mening van andere gebruikers hoort bij een gezonde discussie en toont wijsheid, geen schaamte. Aangezien voor consensus geen unanimiteit vereist is, wordt het gewaardeerd als je aangeeft dat je begrip hebt voor de consensus die gevormd wordt en een stapje opzij plaatst als je als enige bent die een bepaalde positie vertegenwoordigd, zelfs als jij vindt dat jouw positie de enige juiste is. Dit zorgt voor welwillendheid op de wiki en zorgt ervoor dat anderen meer respect hebben voor jou en jouw toekomstige voorstellen.
 
==Bias voor de status quo==
 
Het kantelen van een bestaande consensus is moeilijk om te doen. Als er in het verleden hard werk is verzet om tot een bepaalde consensus te komen, zullen gebruikers terughoudend zijn om in te stemmen met een voorstel dat al dat harde werk teniet doet. Een gevestigde consensus zal niet snel veranderd worden, tenzij 1) nieuwe feiten of overtuigende argumenten ingebracht worden in de discussie, en 2) er overtuigende voordelen zijn. Als de voordelen van jouw voorstel marginaal zijn, maar het werk van jarenlange consensusvorming teniet doet, dan is de kans klein dat veel mensen jouw voorstel zullen steunen.
 
Als het niet lukt om consensus te vormen—alle gebruikers in een discussie hebben hun argumenten nauwkeurig uiteengezet en gereageerd op de argumenten van anderen, maar er blijft een sterke onenigheid bestaan—blijven we bij de status quo. (Als er geen status quo is, dan kan een compromis nodig zijn.) Hierdoor heeft Wikivoyage een sterke '''bias voor de status quo'''. Hoewel dit frustrerend kan zijn als je een verandering wil doorvoeren, is deze bias opzettelijk, omdat het [[Wikivoyage:Wikireiziger|Wikireizigers]] stimuleert om niet eeuwig tijd en energie te steken in hardnekkige discussies zonder einde. In plaats daarvan worden zij gestimuleerd om nieuwe bijdragen toe te voegen in plaats van te blijven discussiëren over bestaande content.
 
==Onenigheid==
Onthoud dat alles wat je schrijft uiteindelijk zal worden veranderd door een volgende bewerker. Hoe controversiëler of onvergefelijker jouw teksten of misschien wel het onderwerp zijn hoe groter de kans dat er in gehakt gaat worden. Dit kun je niet tegenhouden. Als twee bewerkers het volstrekt niet met elkaar eens zijn en het artikel blijven bewerken dan is er sprake van een [[Project:Bewerkoorlog|bewerk oorlog]]. Radicale of controversiële wijzigingen moeten altijd besproken worden - vooraf!
 
Onthoud dat alles wat je schrijft uiteindelijk zal worden veranderd door eende volgende bewerkergebruiker. Hoe controversiëler of onvergefelijker jouw teksten of misschien wel het onderwerp zijnbijdragen, hoe groter de kans dat erhet inveranderd gehakt gaat wordenwordt. Dit kun je niet tegenhouden. Als tweede bewerkersmeningen hetvan volstrekttwee nietgebruikers metsterk elkaaruiteenlopen, eens zijn en het artikel blijven bewerken dan is er sprake vankan een [[ProjectWikivoyage:BewerkoorlogBewerkingsoorlog|bewerk oorlogbewerkingsoorlog]] het gevolg zijn. Radicale of controversiële wijzigingen moetenzouden altijd ''vooraf'' besproken wordenmoeten - vooraf!worden.
Als je ergens [[Project:Duik erin|induikt]] en een wezenlijke wijziging aan een reeds bestaand artikel toevoegt, geef dan een reden op. Gebruik de Samenvattingsregel en geef de reden op alvorens de pagina op te slaan en zet iets op de Overleg pagina als je kunt aanvoelen dat er discussie over gaat ontstaan.
 
Als je ergens [[Wikivoyage:Duik erin|induikt]] en significante wijzigingen aanbrengt aan een bestaand artikel, geef dan een reden op. Dat kan door tijdens het bewerken jouw reden in te voeren in het invoerveld "Samenvatting" alvorens de pagina op te slaan. Als je denkt dat jouw bijdrage mogelijk controversieel is, kan je ook een uitleg plaatsen op de overlegpagina.
 
Tenzij het duidelijk om [[ProjectWikivoyage:HoeRichtlijnen ongewenstevoor editsongewenste behandelenbewerkingen|vandalisme of graffiti]] isgaat, zal het simpelweg terugdraaien van iemands bijdrage niet helpenbevorderlijk zijn. Als je het niet eens bent met de wijzigingen die zijn gemaakt, probeer dan een een standpunt inte hetvinden middentussen tejouw vinden,mening en die van de ander; iets waar jejullie het allebei mee eens kuntkunnen zijn.
 
{{WikivoyageDoc|regels en richtlijnen}}